Öğretmen algılarına göre Anadolu İmam Hatip liselerinde örgütsel kimlik, örgütsel bağlılık ve örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between organizational identity, organizational commitment and organizational citizenship behavior in Anatolian Imam Hatip high schools according to teacher's perceptions
- Tez No: 900247
- Danışmanlar: PROF. DR. HACİ YUSUF ACUNER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Eğitim ve Öğretim, Religion, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 202
Özet
Bu çalışmada, Anadolu imam hatip liselerinde görev yapan öğretmenlerin örgütsel kimlik, örgütsel bağlılık ve örgütsel vatandaşlık davranışına ilişkin algıları arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmada nitel ve nicel araştırma tekniklerinin birlikte kullanıldığı“karma yöntem”uygulanmıştır. Araştırmanın nicel kısmında ilişkisel tarama modeli uygulanırken nitel kısmında ise durum çalışması kullanılmıştır. Araştırmanın nicel verileri Podsakoff, MacKenzie, Moorman ve Fetter (1990) ve Moorman (1991) tarafından geliştirilen“Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği”ile Meyer, Allen ve Smith (1993) tarafından geliştirilen“Örgütsel Bağlılık Ölçeği”ve Arslan (2017) tarafından geliştirilen“İmam Hatip Okulları Örgütsel Kimlik Algısı Ölçeği”ölçme araçları ile toplanmıştır. Araştırmanın nitel verileri ise araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formuyla toplanmıştır. Araştırmanın nicel örneklemi, Türkiye İstatistik Kurumunun Türkiye Bölgeler Sınıflamasında Düzey 1 olarak belirlediği 12 coğrafi bölgeden seçilen, 23 ildeki 1506 Anadolu İmam Hatip Lisesi öğretmeninden oluşmaktadır. Araştırmanın nitel örrneklemi ise maksimum çeşitlilik ilkesiyle belirlenen ve Anadolu imam hatip lisesinde görev yapan 30 öğretmenden oluşmaktadır. Nicel veriler analiz edilirken genel olarak betimsel analiz, pearson korelasyon ve çoklu doğrusal regresyon analizi; nitel veriler analiz edilirken içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın nicel veri bulgularına göre anadolu imam hatip lisesi öğretmenlerinin örgütsel kimlik, örgütsel bağlılık ve örgütsel vatandaşlık davranışlarına ilişkin algı düzeyleri istatistiksel olarak genel ortalamanın üzerinde olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca imam hatip lisesi öğretmenlerinin örgütsel kimlik, örgütsel bağlılık ve örgütsel vatandaşlık davranışlarına ilişkin algıları arasında pozitif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur. Bunun yanında öğretmenlerin örgütsel kimlik ve örgütsel bağlılık algılarının örgütsel vatandaşlık davranışları üzerinde etkisi olduğu belirlenmiştir. Araştırmanın nitel araştırma sonuçlarına göre öğretmenlerin vatandaşlık davranışı göstermelerini etkileyen faktörlerin kişilik özellikleri, okul imajı, okul içi iletişim, okul aidiyeti, paydaş desteği, öğretmenlik mesleğine yaklaşım olarak tespit edilmiştir. Nicel ve nitel araştırmanın bulguları birlikte değerlendirildiğinde nicel ve nitel araştırma sonuçlarının birbirini desteklediği tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, the relationship between the perceptions of teachers working in Anatolian imam hatip high schools regarding organizational identity, organizational commitment and organizational citizenship behavior was examined.“Mixed method”was used in the research, in which qualitative and quantitative research techniques were used together. While the relational screening model was applied in the quantitative part of the research, a case study was used in the qualitative part. The quantitative data of the research were“Organizational Citizenship Behavior Scale”developed by Podsakoff, MacKenzie, Moorman and Fetter (1990) and Moorman (1991),“Organizational Commitment Scale”developed by Meyer, Allen and Smith (1993) and“Organizational Commitment Scale”developed by Arslan (2017). It was collected with measurement tools“Imam Hatip Schools Organizational Identity Perception Scale”. The qualitative data of the research were collected with a semi-structured interview form developed by the researcher. The quantitative sample of the research consists of 1506 Anatolian Imam Hatip High School teachers in 23 provinces, selected from 12 geographical regions determined by the Turkish Statistical Institute as Level 1 in the Turkish Regions Classification. The qualitative sample of the research consists of 30 teachers working in Anatolian Imam Hatip High School, determined with the principle of maximum diversity. When analyzing quantitative data, generally descriptive analysis, Pearson correlation and multiple linear regression analysis are used; Content analysis method was used when analyzing qualitative data. According to the quantitative data findings of the research, it was determined that the perception levels of Anatolian Imam Hatip High School teachers regarding organizational identity, organizational commitment and organizational citizenship behaviors were statistically above the general average. In addition, a positive significant relationship was found between the perceptions of imam hatip high school teachers regarding organizational identity, organizational commitment and organizational citizenship behaviors. In addition, it was determined that teachers' perceptions of organizational identity and organizational commitment had an impact on organizational citizenship behaviors. According to the qualitative research results of the study, the factors affecting teachers' citizenship behavior were determined to be personality traits, school image, in-school communication, school belonging, stakeholder support, and approach to the teaching profession.When the findings of the quantitative and qualitative research were evaluated together, it was determined that the results of the quantitative and qualitative research supported each other.
Benzer Tezler
- Okul müdürlerinin 21.yy beceri düzeyleri ve okul iklimi ile ilişkisi
School principals' 21st century skills and their relationship with school climate
ZÜHAL ASA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimKütahya Dumlupınar ÜniversitesiEğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TİJEN TÜLÜBAŞ
- Öğretmenlerin algılarına göre okul yöneticilerinin çatışma yönetim tarzları ile öğretmenlerin örgütsel sessizlik düzeyleri arasındaki ilişki
The relationship between school administrators' conflict management styles and teachers' organizational silence levels according to teachers' perceptions
SİNAN GİRGİN
Doktora
Türkçe
2020
Eğitim ve Öğretimİstanbul Okan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HOŞCAN ENSARİ
- Okul yöneticilerinin paternalist liderlik davranışları ile öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki
The relation between the school administrators' paternalistic leadership behaviours and teachers' organizational citizenship behaviours
HÜSEYİN TUNÇEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimKütahya Dumlupınar ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA ÇELİK
- Öğretmenlerin örgütsel adalet ve örgütsel destek algılarının örgütsel sinizm tutumuna yönelik etkisinin incelenmesi
A study of the effect of teachers' organizational justice and organizational support perception on organizational cynicism attitude
ALPARSLAN AKBULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DEMET ZAFER GÜNEŞ
- Lise öğretmenlerinin mesleki tükenmişlik düzeyleri ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki
The relationship between professional burnout levels and organizational commitment of high school teachers
MEHMET ÇİMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NECLA FIRAT