Selefiyyeci gruplar ile tarikatvari gruplar arasındaki çatışma Ahmet M. Ünlü ve Halis Bayancuk
The conflict between salafist and tariqatist groups: Ahmet M. Ünlü and Halis Bayancuk
- Tez No: 900251
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZCAN GÜNGÖR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Sosyoloji, Religion, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Din Sosyolojisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 164
Özet
Bu çalışma, Türkiye'de Selefîyyecilik ve tarikatvari gruplar arasında meydana gelen dinî çatışmaları incelemektedir. Araştırmanın odak noktası, Cübbeli Ahmet (Ahmet Mahmut Ünlü) ve Ebu Hanzala (Halis Bayancuk) gibi figürler üzerinden, inanç, ibadet ve sosyolojik boyutlarda bu iki grup arasındaki çatışmaların nedenlerini ve etkilerini açıklamaktır. Çalışmanın problemi, modern dönemde Selefî ve tarikatvari yapıların birbirleriyle olan anlaşmazlıklarının dinî ve toplumsal boyutlarını ortaya koymaktır. Çalışmada, Selefîyyeci gruplar ve tarikatvari yapılar arasındaki çatışmaları inceleyerek bu anlaşmazlıkların inanç, ibadet ve sosyolojik boyutlardaki etkilerini anlamak amaçlanmaktadır. Bu bağlamda, müteşabih ayetlerin yorumu, amel-iman meselesi, şefaat inancı ve türbe-kabir ziyaretleri gibi konular ele alınmıştır. Ayrıca, bu grupların siyasal yaşamdaki rolleri ve toplumsal etkileri de değerlendirilmektedir. Selefîyyecilik ve tarikatvari gruplar arasındaki gerilim tarihsel süreçte daima var olmuştur. Bu çalışma, modern dönemde bu çatışmanın nasıl evrildiğini ve toplumsal yapılar üzerindeki etkilerini inceleyerek, din sosyolojisi alanına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda, araştırma literatürdeki bir boşluğu doldurmakta ve Türkiye'deki dini yapıların sosyolojik analizi için yeni bir perspektif sunmaktadır. Nitel bir araştırma yaklaşımı benimsemekte ve sosyolojik bağlamda yorumlayıcı bir perspektif sunmaktadır. Araştırma, tarihsel dokümantasyon tekniği kullanılarak gerçekleştirilmiş ve veriler, Selefî ve tarikatvari grupların sosyal fonksiyonları ve dini pratikleri üzerine odaklanmıştır. Çalışma, Türkiye'deki dini grupların karşılaştırmalı analizini yaparak, bu grupların toplumsal ve dini etkilerini değerlendirmektedir. Araştırma, Cübbeli Ahmet ve Ebu Hanzala gibi belirli figürler üzerinden Selefîyyecilik ve tarikatvari yapılar arasındaki çatışmaları incelemektedir. Çalışma, bu isimler dışındaki dini grupları ve modern Selefî yapıları kapsamamaktadır. Araştırma kesitsel bir nitelik taşımakta ve Ekim 2023 ile Temmuz 2024 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Bulgular, Selefîyyecilik ve tarikatvari gruplar arasındaki çatışmanın, sadece teolojik ve ibadet boyutlarıyla sınırlı kalmadığını, aynı zamanda sosyo-politik bir boyuta da sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Selefîyyecilerin literal yorumları ve tekfirci yaklaşımları, tarikatvari grupların mistik ve geleneksel pratikleriyle çatışmaktadır. Tarikatvari grupların sosyal ve siyasal yaşamda etkili olması, Selefîyyeciler tarafından eleştirilmekte ve bu durum, dinin siyasallaşmasına yönelik kaygıları artırmaktadır. Araştırma, Türkiye'deki dini çeşitliliğin ve dinamiklerin daha iyi anlaşılmasına katkıda bulunarak, toplumsal barış ve uyumun sağlanması için önemli ipuçları sunmaktadır. Bu çalışma, Selefî ve tarikatvari gruplar arasındaki çatışmaların Türkiye'nin sosyolojik yapısındaki yansımalarını inceleyerek, gelecekteki araştırmalara yönelik yeni perspektifler sunmaktadır. Dini çeşitliliğin yönetilmesi ve toplumsal uyumun sağlanması için politikaların geliştirilmesine katkı sağlayabilir.
Özet (Çeviri)
This study examines the religious conflicts that have occurred between Salafi and sectarian groups in Turkey. The focus of the study is to explain the causes and effects of the conflicts between these two groups in terms of belief, worship and sociology through figures such as Cübbeli Ahmet (Ahmet Mahmut Ünlü) and Ebu Hanzala (Halis Bayancuk). The problem of the study is to reveal the religious and social dimensions of the disagreements between Salafi and sectarian structures in the modern period. The study aims to understand the effects of these disagreements in terms of belief, worship and sociology by examining the conflicts between Salafi groups and sectarian structures. In this context, issues such as the interpretation of ambiguous verses, the issue of deeds and faith, the belief in intercession and visiting shrines and graves are discussed. In addition, the roles of these groups in political life and their social effects are also evaluated. The tension between Salafi and sectarian groups has always existed in the historical process. This study aims to contribute to the field of sociology of religion by examining how this conflict has evolved in the modern era and its effects on social structures. In this context, the study fills a gap in the literature and offers a new perspective for the sociological analysis of religious structures in Turkey. It adopts a qualitative research approach and offers an interpretive perspective in the sociological context. The research was conducted using historical documentation techniques and the data focused on the social functions and religious practices of Salafi and sectarian groups. The study evaluates the social and religious effects of these groups by conducting a comparative analysis of religious groups in Turkey. The research examines the conflicts between Salafi and sectarian structures through specific figures such as Jubbali Ahmet and Abu Hanzala. The study does not cover religious groups other than these names and modern Salafi structures. The research is cross-sectional and was conducted between October 2023 and July 2024. The findings reveal that the conflict between Salafi and sectarian groups is not limited to theological and worship dimensions, but also has a socio-political dimension. The literal interpretations and takfiri approaches of Salafis clash with the mystical and traditional practices of sectarian groups. The influence of sectarian groups in social and political life is criticized by Salafis, and this situation increases concerns about the politicization of religion. The research contributes to a better understanding of religious diversity and dynamics in Turkey, and provides important clues for achieving social peace and harmony. This study examines the reflections of conflicts between Salafi and sectarian groups on the sociological structure of Turkey, and offers new perspectives for future research. It can contribute to the development of policies for managing religious diversity and ensuring social harmony.
Benzer Tezler
- Selefilik ve Suriye'deki selefi hareketler
Salafism and salafi movements in Syria
ERSİN AKSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Uluslararası İlişkilerSakarya ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT YEŞİLTAŞ
- Ehl-i Sünnet Kelam Ekolü oluşum bağlamında Küllâbiyye-Mu'tezile etkileşimi
Mu'tezile and Kullabiyye interaction in the context of Ehl-i Sunnah Kelam School's formation
BEKİR TOKLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTemel Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZCAN TAŞCI
- Selefiyyeci dini kimliğin inşası ve yeni medya -Dijital tebliğciler örneği-
Construction of Salafiyya religious identity and new media -The case of digital preachers-
MEVLÜT UĞURLU
Doktora
Türkçe
2023
SosyolojiAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZCAN GÜNGÖR
- Çağdaş Selefiye ve hadis(Suudi Arabistan örneği)
Understanding of hadith in contemporary Salafism (Suudi Arabia example)
MAZHAR TUNÇ
- Selefiyye'nin te'vil anlayışı: İbn Akîl örneği
Salafiyya's understanding of allegorical interpretation: İbn Aqil sample
ENES YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FİKRET SOYAL