Perspective taking in narrative comprehension: A three-factor investigation
Hikaye kavramada bakış açısı almanın rolü: Üç faktörlü bir inceleme
- Tez No: 900427
- Danışmanlar: PROF. DR. DENİZ ZEYREK BOZŞAHİN, DR. CEYHAN TEMÜRCÜ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Enformatik Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilişsel Bilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 197
Özet
Hikâye, karakterler etrafında dönen olayların/durumların anlatıldığı bir söylem türüdür. Hikâye kavrama, hikayelerde anlatılan karakterlerin ve olayların okuyucunun zihninde nasıl temsil edildiğini, hikayeleri okurken ne tür çıkarımların etkinleştirildiğini ve hikayelerin kavranmasını hangi metin faktörlerinin etkilediğini içerir. Bu yazıda hikâye kavramada perspektif alma konusuna odaklanıyoruz. Bazı araştırmalar, okuyucuların anlatıları okurken her zaman kahramanın bakış açısını aldıklarını savunurken, diğerleri bunun çeşitli faktörlere (örneğin, anlatının yazıldığı bakış açısı) bağlı olduğunu ileri sürmektedir. Bu konuyu derinlemesine araştırmak için üç faktörden oluşan hipotezler geliştirdik. Literatürdeki bazı önemli çalışmaları takip eden temel hipotezlerimiz şöyledir: Okuyucular, üçüncü-şahıs bakış açısıyla yazılan pasajları okurken her şeyi bilen anlatıcının bakış açısını benimser, birinci-şahıs bakış açısından yazılan pasajlarda ise kahramanın bakış açısını benimser. Spesifik hipotezlerimiz için ise formülasyonumuza iki faktör daha ekledik (kurulum ve gösterimsel hareket fiilleri). Perspektif almanın deşifre edilmesinde, 1) kaynak ve varış noktası bilgilerinin kurulması durumunun ve 2) gösterimsel hareket fiillerinin (gel, git) ve bu fiillerin nasıl kullanıldığının önemli olduğunu savunduk. Üç faktörümüzün (anlatıcı bakış açısı, kurulum ve gösterimsel hareket fiilleri) etkilerini test etmek için ana dili İngilizce olan kişilerle 10 deney gerçekleştirdik. Deneylerimizde bağımlı ölçü olarak okuma süresini kullandık. Sonuçlar, okuyucuların okuma sırasında sürekli olarak kahramanın bakış açısını benimsediklerini gösterdi. Sonuçları tartıştık ve gelecekteki çalışmalar için bazı fikirler sunduk.
Özet (Çeviri)
A narrative is a kind of discourse wherein events/situations revolving around characters are described. The field of narrative comprehension deals with how characters/events in narratives are represented in readers' cognitive system, what types of inferences are activated, and what text factors influence the comprehension of narratives. In this paper, we focus on the issue of perspective taking in narrative comprehension. Some studies argue that readers always take the protagonist's perspective while reading narratives, whereas others argue that it depends on several factors (e.g., the point-of-view the narrative is written from). To investigate this issue further, we developed several hypotheses comprising of three factors. Our main hypotheses, which follow some important studies in the literature, state that while reading passages written from third-person point-of-view, readers adopt the omniscient narrator's perspective, whereas in passages written from first-person point-of-view, readers adopt the protagonist's perspective. For our specific hypotheses, we added two more factors to our formulation (i.e., establishment and deictic motion verbs). We argued that 1) establishment of source and destination information, as well as 2) deictic motion verbs (come, go) and how these verbs are used are important in deciphering perspective taking. We conducted 10 experiments with native English speakers to test the effects of our three factors (i.e., narrator point-of-view, establishment, and deictic motion verbs). We used reading time as the dependent measure in our experiments. The results overall indicated that readers consistently adopted the protagonist's perspective during reading. We discussed the results and offered some directions for future studies.
Benzer Tezler
- Geçişken mekan arayışı ' James Turrell örneği'
Exploration of transient space ' a case study of James Turrell '
ECE DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYLA FATMA ANTEL
- Mimarlık alanında alternatif bir süreç: Herkes için mimarlık Ovakent projesi
An alternative process-based approach to architecture: The Ovakent project by the architecture for all association
MERVE GÜL ÖZOKCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET ARDA İNCEOĞLU
- Türkiye'de endüstriyel tasarımcıların hizmet tasarımı alanındaki konumu üzerine bir araştırma
A study on the position of industrial designers in the field of service design in Turkey
SANİYE FIŞGIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE HÜMANUR BAĞLI
- The development of narrative skills in Turkish-speaking children: A complexity approach
Türkçe konuşan çocuklarda anlatı yetilerinin gelişimi: Karmaşık bir yaklaşım
HALE ÖGEL BALABAN
Doktora
İngilizce
2015
DilbilimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBilişsel Bilim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ANNETTE EDELTRAUD HOHENBERGER GEB. LIPPOK