Okul yöneticilerinin psikolojik sözleşme algılarının ve öğretmenlerin örgütsel adalet algılarının incelenmesi
Examining school administrators' perceptions of psychological contract and teachers' perceptions of organizational justice
- Tez No: 900516
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BİLAL YILDIRIM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 80
Özet
Bu çalışmada okul yöneticilerinin psikolojik sözleşme algıları ve öğretmenlerin örgütsel adalet algıları incelenmektedir. Kullanılan araştırma modeli nicel bir araştırma yöntemi olan genel tarama modelinin alt türlerinden ilişkisel tarama modelidir. Bu araştırmanın evrenini, İstanbul ilinin Pendik ilçesinde bulunan 3 anaokulu, 49 ilkokul, 64 ortaokul ve 47 lise olmak üzere toplam 163 okulda görev yapan 540 okul yöneticisi ve 7.104 öğretmen oluşturmaktadır. Belirlenen ilçenin büyüklüğü ve 540 okul yöneticisine ve 7.104 öğretmenin her birine ayrı ayrı ulaşmanın ekonomik açıdan ve zaman açısından zorluğu göz önünde bulundurularak, araştırma grubu tabakalı ve küme örneklem tekniğiyle seçilen 56 okul müdürü ve 90 müdür yardımcısı olmak üzere 146 Okul yöneticisi ve 455 öğretmen araştıranın örneklemini oluşturmaktadır. Okul yöneticilerinin psikolojik sözleşme algılarına ve aynı okulda görev yapan öğretmenlerin örgütsel adalet algılarına ilişkin görüşlerinin mesleki kıdem, cinsiyet, çalıştığı okuldaki süresi, bulunduğu eğitim kademesi değişkenlerine göre incelenmesi ve bu iki değişken arasındaki ilişkinin belirlenebilmesi için ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak kişisel bilgi formu, Okul Yöneticilerinin Psikolojik Sözleşme Algısı Ölçeği ve Örgütsel Adalet Ölçeği olmak üzere toplam üç bölümden oluşan bir ölçek kullanılmıştır. Araştırmada yapılırken ölçeklerin uygulamasında örneklem olarak belirlenen kişilere yönelik verilerin gizli kalacağı beyanında bulunularak, tamamıyla gönüllülük esaslı olarak yönetici ve öğretmenlerin etkin katılımı sağlanmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre okul yöneticilerinin psikolojik sözleşmenin üç alt boyutunun ortalamalarında okul türlerine göre anlamlı bir fark bulunamamıştır. Bununla birlikte ilkokul öğretmenlerinin adalet algıları ile diğer kademedeki hocalar arasında değişkenler saptanmıştır. Dengeli psikolojik sözleşme ortalamaları kadın yöneticilerde erkek yöneticilere oranla üst seviyede saptanmıştır. Okul yöneticilerinin psikolojik sözleşme ortalamaları meslekteki kıdem yılına göre gösterdikleri farklar istatistiksel olarak anlamlı değilken öğretmenlerin örgütsel adalet ortalamalarının meslekteki yıla göre gösterdikleri farklar istatistiksel olarak anlamlıdır. Buna göre meslekteki yılı 5 yıl ve daha az olan öğretmenlerin örgütsel adalet ortalamaları hem meslekteki yılı 6-10 yıl olan öğretmenlere hem de 11-15 yıl olan öğretmenlere göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha yüksektir. Okul yöneticilerinin psikolojik sözleşme ortalamalarının okuldaki yönetici görev süresine göre gösterdikleri farklar istatistiksel olarak anlamlı değildir. Aynı şekilde öğretmenlerin örgütsel adalet algılarının okuldaki hizmet süresine göre gösterdikleri farklar da istatistiksel olarak anlamlı değildir. Çalışmanın sonuçlarına göre, işlemsel, ilişkisel ve dengeli psikolojik sözleşme boyutlarında okul yöneticilerinin algıları hizmet bölgelerine göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermemektedir.
Özet (Çeviri)
In this study, school administrators' perceptions of psychological contract and teachers' perceptions of organizational justice are examined. The research model used is the relational survey model, which is one of the sub-types of the general survey model, which is a quantitative research method. The universe of this research consists of 540 school administrators and 7,104 teachers working in a total of 163 schools, including 3 kindergartens, 49 primary schools, 64 secondary schools and 47 high schools in the Pendik district of Istanbul. Considering the size of the determined district and the difficulty of reaching 540 school administrators and 7,104 teachers individually, in terms of economy and time, the research group consisted of 146 school administrators and 455 teachers, 56 school principals and 90 deputy principals selected by stratified and cluster sampling technique . constitutes the sample. The relational survey model was used in order to examine the school administrators' perceptions of psychological contract and the opinions of the teachers working in the same school on the organizational justice perceptions according to the variables of professional seniority, gender, duration at the school, and education level, and to determine the relationship between these two variables. In the research, a scale consisting of three parts, namely the Personal Information Form , the Perception of the Psychological Contract of School Administrators and the Organizational Justice Scale, was used as a data collection tool . While conducting the research, it was stated that the data for the people determined as the sample in the application of the scales would be kept confidential, and the active participation of the administrators and teachers was ensured on a completely voluntary basis. According to the results of the research, no significant difference was found in the averages of the three sub-dimensions of the school administrators' psychological contract according to school types. However, variables were found between primary school teachers' perceptions of justice and teachers at other levels. Balanced psychological contract averages were found to be higher in female managers than in male managers. While the differences between school administrators' averages of psychological contracts according to the years of seniority in the profession are not statistically significant, the differences between the averages of teachers' organizational justice according to the years in the profession are statistically significant. According to this, the organizational justice averages of the teachers with 5 years or less in the profession are statistically significantly higher than both the teachers with 6-10 years in the profession and the teachers with 11-15 years in the profession. The differences between school administrators' psychological contract averages according to the school administrator's tenure are not statistically significant. Likewise, the differences in teachers' perceptions of organizational justice according to their length of service at school are not statistically significant. According to the results of the study, perceptions of school administrators in transactional , relational and balanced psychological contract dimensions do not show a statistically significant difference according to service regions.
Benzer Tezler
- Ortaöğretim kurumlarındaki psikolojik sözleşme üzerinde güçlendirici liderlik davranışlarının rolü
The role of empowering leadership behaviours on psychological contract in upper secondary schools
SEVAL KOÇAK
Doktora
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BERRİN BURGAZ
- Okul yöneticilerinin farklılıkları yönetme becerileri ile öğretmenlerin psikolojik sözleşmeye uyma düzeyleri arasındaki ilişki
The relationship between school administrators to diversity manegament and teachers' levels of compliance with psychological contract
ABDULLAH YUSUF ÇAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimUşak ÜniversitesiEğitim Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYNUR BOZKURT BOSTANCI
- Okul yöneticilerinin yönetici rolleri ile psikolojik sözleşme algıları arasındaki ilişki
School administrators' perceptions of managerial roles and psychological contracts the relationship between
FEVZİ YETİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimPamukkale ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAZIM ÇELİK
- Okul yöneticilerinin sosyal takas, özümseme kapasitesi düzeyleri ve psikolojik sözleşme algıları arasındaki ilişki
The relationship between school administrators' levels of social exchange, absorptive capacity and perception of psychological contract
SİBEL DEMİRER
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞENAY SEZGİN NARTGÜN