İstanbul Fatih Fevzi Paşa Caddesi ve çevresinde belirlenen kültürel önemin koruma bağlamında değerlendirilmesi
Assessment of the cultural significance of İstanbul Fatih Fevzi Paşa Street and its surroundings in the context of conservation
- Tez No: 900668
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MEVLÜDE KAPTI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Koruma ve Restorasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 232
Özet
Tarihi Yarımada'da bulunan Fevzi Paşa Caddesi; Bizans döneminde Mese yolunun kuzeybatı aksı üzerinde yer almakta, Osmanlı döneminde yapılan önemli törenlerin güzergahı içinde kalmaktadır. Günümüzde ana yollardan biri olarak yoğun bir şekilde kullanılan bu aksın çevresinde birçok kültür varlığı bulunmaktadır. Fevzi Paşa Caddesi, günümüzde ticari bir aks olarak bilinmesinin üstünde bir değere sahiptir. Tarih boyunca farklı dönemlerde büyük öneme sahip olan bu tarihi aks ve çevresindeki dokuya dair farkındalığın artması korunması için önemlidir. Bir yerin kültürel önemi korunacak şekilde bir koruma sağlanmalıdır. Bu sebeple öncelikle korunması gereken yerin kültürel öneminin belirlenmesi gerekmektedir. Burra Tüzüğü'ne (2013) göre“kültürel önem, geçmiş, şimdiki veya gelecek nesiller için estetik, tarihi, bilimsel, sosyal veya manevi değer”olarak tanımlanmaktadır. Bununla birlikte“kültürel önem; yerin kendisinde, dokusunda, ortamında, kullanımında, çağrışımlarında, anlamlarında, kayıtlarında, ilgili yerlerde ve ilgili nesnelerde somutlaşır”olarak ifade edilmektedir. Bu bağlamda çalışma alanında kültürel önem belirlenirken, bu tanıma göre hareket edilmiş, alanın geçmişten günümüze sahip olduğu kültürel değerler göz önünde bulundurulmuştur. Tarihsel süreçte çalışılan aksın çevresinde inşa edilen kültür varlıklarından günümüze kadar ulaşanların yanı sıra; deprem, yangın gibi doğal afetler, caddenin açılması ve düzenlenmesi ile gelişen süreçte artan imar çalışmaları sonucunda günümüze ulaşamayan kültür varlıkları da bulunmaktadır. Böylece çalışılan alan; Bizans, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerine ait kültür varlıklarıyla ve sahip olduğu kültürel değerlerle çok katmanlı bir dokuya sahip olmuştur. Fevzi Paşa Caddesi'nin devamı olan Macar Kardeşler Caddesi de çalışmaya dahil edilmiştir. Böylece Fevzi Paşa Caddesi'nin ulaştığı son nokta olan Kara Surları'ndan Atatürk Bulvarı'na kadar olan aks bütün olarak ele alınmıştır. Aksın yakın çevresi de dahil edilerek alanın sahip olduğu önemin daha iyi anlaşılması hedeflenmiştir. Çalışmada kültür varlıkları yerinde tespit edilmiş ve güncel durumları belgelenmiştir. Günümüzde ticari amaçla kullanılan kültür varlıklarında görülen koruma sorunları da değerlendirilmiştir. Alan için yapılan araştırmalar sonucu belirlenen kültürel önemler; dünya miras alanı yönü, topoğrafya yönü, su kültürü yönü, eğitim yönü, ticaret merkezi yönü, somut olmayan kültürel miras yönü, kültür varlıklarıyla oluşan çok katmanlı yönü başlıkları altında anlatılmıştır. Kültürel öneme sahip yönlerin alandaki etkisini görebilmek için, yazılı ve görsel kaynaklar toplanmıştır. Çalışma alanı için temin edilen halihazır harita altlık olarak kullanılmıştır. Yapılan araştırma sonucu ulaşılan bilgiler bu haritaya işlenmiş ve kültürel öneme dair belirlenen maddeler için bu değerlendirme yapılmıştır. Ayrıca Fatih Belediyesi tarafından çalışma alanı için planlanan projelerin kültürel öneme olan katkısı değerlendirilmiştir. Cadde'nin ve yakın çevresinin ticari olarak kullanımına dair bir rehberin olmaması kültürel öneme sahip bu dokuda tahribata yol açmaktadır. Bu tahribat, çalışma alanında kültürel öneme dair farkındalığın olmamasının, gerekli önlemlerin alınamamasının bir sonucudur. Çalışmada ticari olarak kullanılan bu aks ve yakın çevresi sahip olduğu kültürel önemle ele alınmıştır. Çalışmanın ana konusu, geçmişten günümüze birikerek ulaşan kültürel önemin ortaya konması, günümüzdeki koruma sorunlarının tespit edilmesi ve bu doğrultuda çağdaş koruma düşüncesiyle çözüm önerisi sunulmasıdır. Böylece alanda, bütüncül bir yaklaşımla korumada farkındalığın sağlanması amaçlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Fevzi Paşa Street is located in the Historical Peninsula. It was located on the northwestern axis of the Mese Road during the Byzantine period and remained within the route of important ceremonies held during the Ottoman period. There are many cultural properties around this axis, which is extensively used as one of the main roads today. Fevzi Paşa Street is valuable beyond being known as a commercial axis today. Increasing awareness of this historical axis and its surrounding fabric, which has been used significantly in different periods throughout history, is essential for its preservation. Conservation should be ensured in a way that preserves the cultural significance of a place. For this reason, it is necessary first to determine the cultural importance of the place that needs to be protected. According to the Burra Charter (2013),“Cultural significance means aesthetic, historical, scientific, social or spiritual value for past, present or future generations.”However,“Cultural significance is embodied in the place itself, its fabric, setting, use, associations, meanings, records, related places and related objects.”In this context, when determining the cultural significance of the study area, the above definition and the cultural values of the area from past to present, based on this definition, were taken into consideration in the present study. In addition to the cultural properties built around the axis studied in the historical process that has survived to the present day, there are also cultural properties that have not survived to the present day as a result of natural disasters such as earthquakes and fires and the increasing urban development activities in the process of opening and the planning streets. Thus, the area studied has a multi-layered fabric with cultural property and cultural values built during the Byzantine, Ottoman, and Republican periods. Macar Kardeşler Street, which is the continuation of Fevzi Paşa Street, was also included in the study. Thus, the axis from the Land Walls, the last point reached by Fevzi Paşa Street, to Atatürk Boulevard, has been considered as a whole. By including the immediate surroundings of the axis, the objective is to gain a deeper understanding of the area's significance. In the present study, cultural properties were identified on-site, and their current status was documented. The conservation issues of cultural heritage used for commercial purposes today have also been evaluated. Cultural significance is determined as a result of site analysis and research conducted for the area. It is explained under the headings of world heritage area aspect, topography aspect, aquatic culture aspect, educational aspect, commercial center aspect, intangible cultural heritage aspect, multi-layered aspect formed by cultural properties. Written and visual sources were collected to see the impact of cultural significance on the field. The current map provided for the study area was used as a base. The information obtained as a result of the site analysis and research was processed on this map, and an evaluation was made of the items determined to be of cultural significance. In addition, the projects planned by Fatih Municipality for the study area, contribution to the cultural significance was evaluated. The lack of a guide regarding the commercial use of the street and its immediate surroundings potentially causes destruction in this culturally significant fabric. This destruction results from a lack of awareness of the cultural significance in the study area and the failure to take the necessary precautions. In this study, this commercially used axis and its immediate surroundings have been considered in the context of their cultural significance. The study's main subject aims to reveal the cultural significance that has accumulated from past to present, identify today's conservation problems, and propose solutions in this direction with contemporary conservation thinking. Thus, it aims to raise awareness of conservation with a holistic approach in the field.
Benzer Tezler
- Özürlüye uygun açık alan tasarımı ve kullanımlarının değerlendirilmesi ve İstanbul örneği
The Evaluation of design and usage of outdoor areas for the disabled and case study of İstanbul
RAZİYE ERKESİM
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAN ZEREN GÜLERSOY
- Konut fiyatlarını etkileyen faktörlerin incelenmesi: İstanbul Fatih örneği
A study on factors affecting the housing prices: Case of Fatih
NASTARAN SARVIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Ekonomiİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE LALE BERKÖZ
- Tarihi süreç içerisinde istanbul Fatih Fevzipaşa Caddesi
Istanbul Fatih Fevzipasa Street in the historical process
FEYZA İLTER
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAN KARA PİLEHVARİAN
- Türk-Yunan ilişkilerinin gelişimi ve II. Dünya Savaşı'nda Yunan sığınmacılar
The development of Turkish-Greek relations and Greek asylum seekers in World War II
OZAN YÜCESOY
Doktora
Türkçe
2025
TarihDokuz Eylül ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEVZİ ÇAKMAK
PROF. DR. MUSTAFA DAŞ
- Türkiye'deki tarihi kemerli yığma demiryolu köprülerinin deprem davranışının incelenmesi
Seismic behaviour evaluation of masonry arch railway bridges in Turkey
FATİH GÖKHAN GÜRÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KASIM ARMAĞAN KORKMAZ