Geri Dön

منهج القاشاني في تفسيره حقائق التأويل في دقائق التنزيل

Abdürrezzâk el-Kâşânî'nin 'Hakāiku't-te'vîl fî Dekāiki't-tenzîl' adlı tefsirinin metodu / The methodology of Abdul Razzaq al-Qashani's tafsir 'Haka'iq al-Tawil fi Daqa'iq al-Tanzil'

PDF İndir

  1. Tez No: 900752
  2. Yazar: BIŞR DERI
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MUHAMMED İSA YÜKSEK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Arapça
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 117

Özet

Bu araştırma, Abdürrezzak el-Kâşânî'nin (736/ 1336)“Hakāiku't-Te'vîl Fî Dekāiki't-Tenzîl”adlı eserindeki metodunu incelemektedir. Tefsir ilminin ve tasavvufun önde gelen âlimlerinden biri olan Kâşânî, İlhanlı Devleti döneminde, VII. yüzyılın ikinci yarısı ile VIII. yüzyılın ilk yarısı arasında yaşamıştır. Devlete yakın olup, bazı eserlerini dönemin veziri Gıyâseddin Muhammed el-Hemzânî'nin önerisiyle yazmış, ilmî müktesebatı nedeniyle âlimlerin ilgisini çekmiştir. Tefsir ve hadis ilimlerini tahsil ettikten sonra aradığı derinliği bulamayan Kâşânî, tasavvufu anlamaya yönelmiş ve bu amaçla dönemin tasavvuf ve irfan âlimlerinin izinden giderek Bağdat'a seyahat etmiştir. Kâşânî'nin,“Teʾvîlü'l-Kurʾân”adlı eseri işârî tefsir alanında önemli bir kitap ve kaynak sayabileceğimiz çok ehemmiyetli bir eser olarak bizlere bırakmıştır. Ancak müellif bu eserde işarî manalara odaklandığı için eserin metodu ve tefsirle ilgisi geniş çapta tartışılmıştır. Ancak Kâşânî'nin“Teʾvîlü'l-Kurʾân”adlı eseri“Hakāiku't-Te'vîl”adlı eserin bir özeti sayılabilir. Bununla birlikte“Hakāiku't-Te'vîl”, hem zahir hem batın manaları bir arada içermesine rağmen“Teʾvîlü'l-Kurʾân”eseri kadar tanınmamıştır. Bu nedenle Kâşânî'nin“Hakāiku't-Te'vîl fî Dekāiki't-Tenzîl”adlı eserinde takip ettiği metodu alana tanıtmak ehemmiyet arz etmektedir. Bu çalışma, Kâşânî'nin zahir ve batın tefsirleri nasıl birleştirdiğini ve Kâşânî'de asıl olanı, takip ettiği metodu, dil, gramer, belagat, tefsir ve te'vil yaklaşımını, tefsirinin rivayet veya dirayet esaslı olup olmadığını ve Kur'an ilimlerinden nasıl yararlandığını açıklamayı amaçlamaktadır. Bu nedenle Kâşânî'nin metodunu incelemek için tümevarım ve analitik yöntemi benimsedik. Araştırmamızın birinci bölümünde, Kâşânî'nin yaşadığı dönemin siyasi ve ilmî gelişmeleri inceledik; ardından yazarın hayatını, hocalarını, talebelerini, kitaplarını ve“Hakāiku't-Te'vîl”adlı eserin Kâşânîye aidiyetini, biyografi ve tabakat alimlerinin görüşlerine dayanarak tespit ettik. İkinci bölümde, Kâşânî'nin beş bölüme ayırdığı tefsirinde her bir ilmi tarihsel gelişimi içerisinde alanda yazılmış en önemli eserler eşiğinde inceledik. Bu minvalde“Hakāiku't-Te'vîl”'den örnekler vererek tespitlerimizi temellendirmeye çalıştık. Üçüncü bölümde ise, yazarın Ulûmü'l-Kur'ân'da kullandığı metodu inceledik. Bu bağlamda müfessirin ihtiyaç duyduğu ve müellifin geniş bir şekilde değindiği ilimleri zikrettik. Neticede Kâşânî'nin tefsirde asıl yaklaşımın zahiri anlam olduğu, batınî anlamı ise ikincil ve ilahi bir ilham olarak kabul ettiği; zahir bölümünde Zemahşerî ile aynı görüşte olup onun mutezilî fikirlerine muhalefet ettiği sonucuna vardık.

Özet (Çeviri)

This research explores the methodology of Abdul Razzaq al-Qashani (736 AH / 1336 AD) in his book“Haqa'iq Al-Tawil fi Daqa'iq Al-Tanzil.”Al-Qashani, one of the foremost scholars of exegesis and Sufism, lived between the latter half of the 7th century and the first half of the 8th century during the Ilkhanate period. He was closely associated with the state and authored some of his works at the behest of the vizier of his time, Ghiyath al-Din Muhammad al-Hamadani. Al-Qashani attracted the attention of scholars due to his vast knowledge. After studying exegesis and Hadith without finding his desired depth, he delved into understanding Sufism and followed the masters of his time, traveling to Baghdad for this purpose. Al-Qashani left a significant legacy in exegesis, most notably his book“Ta'wilat Al-Qur'an.”His methodology in this book has been widely discussed, particularly for its focus on allegorical meanings. However,“Ta'wilat Al-Qur'an”is an abridgment of“Haqa'iq Al-Tawil.”The latter combines both exoteric and esoteric interpretations, yet it has not received the same recognition as“Ta'wilat Al-Qur'an.”Hence, encouraged by some scholars, I have undertaken the study of al-Qashani's methodology in“Haqa'iq Al-Tawil fi Daqa'iq Al-Tanzil”to contribute to its recognition and attract scholarly attention. This study aims to elucidate how al-Qashani integrated exoteric and esoteric interpretations, his fundamental principles, his approach to language, grammar, rhetoric, exegesis, and interpretation, whether his exegesis is based on narration or insight, and how he utilized Qur'anic sciences as a tool in interpretation. We adopted the inductive and analytical method in studying his methodology. In the first chapter, we examined his era politically and intellectually, his life, upbringing, teachers, students, and works, and verified the attribution of this book to him based on the statements of biographers and class scholars. In the second chapter, we conducted a historical study of each science into which al-Qashani divided his exegesis, highlighting the most important books written in each field, and then analyzed his methodology by citing examples from“Haqa'iq Al-Tawil.”In the third chapter, we studied his approach to Qur'anic sciences, mentioning the most critical sciences needed by the exegete, which al-Qashani extensively discussed. We concluded the study with the main findings and recommendations, including that al-Qashani's primary approach is exoteric, with the esoteric being supplementary and considered divine inspiration. His method in the exoteric aspect follows that of al-Zamakhshari, differing from al-Zamakhshari's Mu'tazilite doctrine.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    673743

    منهج ابن عاشور في القصص القرآني في تفسيره التحرير والتنوير' سورة الكهف أنموذجاً '

    'Menhec İbn Aşûr Fî el-Kises el-Kur'aniye Fi Tefsir et-Tehrir ve't-Tenvîr Suret el-Kehf Unmuzecen'

    ISAM SAEED ABDULRAZZAQ AL-TAIE

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2021

    DinKarabük Üniversitesi

    İlahiyat Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MOHAMMAD NADER ALI

  2. Tez No

    755866

    حاشية جمال الدين إسحاق بن محمد القرماني على تفسير البيضاوي ( من أول سورة الفتح إلى نهاية سورة القمر) دراسة وتحقيق

    Cemâleddin Ishak b. Muhammed el-Karamânî'nin Beydâvî Haşiyesi ( AL-Fetih Suresini başından Al-Kamer suresinin sonuna kadar): İnceleme ve tahkîk.

    AMAR NAFE EIFAN AL-JANABI

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2022

    DinÇankırı Karatekin Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BURHAN ÇONKOR

  3. Tez No

    796588

    المنهج القرآني في التربية الأسرية- العراق نموذجًا دراسة تطبيقية

    Aile eğitiminde Kur'an-ı Kerim yaklaşımı - Bir model olarak Irak: Uygulamalı bir çalışma / The Quranic curriculum in family education 'Iraq as a model' an applied study

    SHIHAB AHMED FADHIL

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2023

    DinKarabük Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HOSSAM MOUSSA MOHAMED SHOUSHA

  4. Tez No

    892444

    معالم البناء الاقتصادي في القرآن الكريم

    İslam iktisadının Kur'an-ı Kerim'deki ana prensipleri

    İSMAİL BUAK

    Doktora

    Arapça

    Arapça

    2022

    Dinİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi

    İslam İktisadı ve Hukuku Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA TEMİMİ

  5. Tez No

    634706

    التجديد في الفقه إلاسالمي من منظور د. وهبة الزحيلي د. جمال عطية د. محمد العوا دراسة مقارنة وتقييم

    İslam Hukuku'nda tecdit arayışları Vehbe Zühayli, Cemal Atiyye ve M. Selim Avva örneği

    NAWZAD SALAM IBRAHIM

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2020

    DinBingöl Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İBRAHİM ÖZDEMİR

Geri Dön