Kültürel peyzajın kavranmasında kültürel rota planlanmasının rolü: Alinda ve Alabanda örneği
The role of cultural route planning in comprehensing the cultural landscape: The case of Alinda and Alabanda
- Tez No: 900760
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU BÜKEN CANTİMUR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Cultural Landscape, Cultural Route, Carian Civilization, Alinda and Alabanda, Rural Settlements
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Koruma-Yenileme ve Restorasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 245
Özet
Rotalar belirli bir alan içerisindeki miras değerlerinin bütüncül olarak algılanmasına, sergilenmesine ve deneyimlenmesine yardımcı olan araçlardır. Rotalar oluşturulurken kullanılan yollar, geçmişten günümüze çeşitli amaçlar doğrultusunda oluşturulmuştur. Tezin ana konusu, potansiyeli yüksek kültürel ve doğal bileşenlere sahip bu güzergâhların öneminin kavranması ve bu bileşenlerin ortaya çıkardığı bütüncül kültürel peyzajın sürdürülebilirliği için koruma yöntemi olarak kültürel bir rotanın planlanmasıdır. Tezde örnek çalışma alanı olarak günümüzde Aydın'ın Karpuzlu ve Çine havzasında bulunan geçmişte Karia Medeniyetinin hüküm sürdüğü önemli kentler arasında yer alan Alinda ve Alabanda antik kentleri arasındaki güzergâh seçilmiştir. Ekonomisi büyük ölçüde tarıma dayalı, kırsal yerleşimlerin hâkim olduğu, somut ve somut olmayan miras değerlerinin doğal çevre ile ilişkisi açısından zengin kültürel peyzaja sahip bu bölge geçmişten günümüze önemli güzergâhların arasında bulunmaktadır. Bu güzergâhlardan biri halihazırda ''Karia Yolu'' olarak adlandırılan ve Karpuzlu ilçesindeki Alinda Antik Kenti'nde sonlanan yürüyüş parkurudur. Diğer güzergâh ise Aydın merkezden başlayarak Alabanda Antik Kenti'nin bulunduğu Çine'den geçip Muğla'ya doğru giden ve günümüzde yok olmuş olan antik Roma yoludur. Alinda ve Alabanda arasındaki güzergâhın seçilmesindeki amaç ''Karia Yolu'' parkurunu devam ettirip ona eklemlenerek bölgenin çevresinden geçen antik Roma yoluna bağlanmaktır. Böylece güzergâh üzerindeki özgün kültürel peyzaj değerlerinin ortaya çıkarılarak yerelin kalkınmasının sağlanması ve bölgesel boyutta koruma anlayışının geliştirilmesi planlanmıştır. Bu doğrultuda çalışma beş bölüm üzerinden ilerlemiştir. İlk bölümde çalışmanın amacı, kapsamı, yöntemi, literatür taraması üzerinde durulmuştur. İkinci bölümde çalışmanın ana çerçevesini oluşturan kültürel peyzaj kavramı, peyzaj kriterleri ve değerleri, koruma ile ilişkisi açıklanmıştır. Üçüncü bölümde Karpuzlu ve Çine ilçelerinin sahip olduğu kültürel peyzaj değerleri, alanın tarihsel süreci incelenerek alana yönelik değerler, tehditler ve potansiyeller hakkında fikirler yürütülerek haritalara aktarılmıştır. Dördüncü bölümde kültürel peyzaj koruma planlaması olarak kültürel rotalar kavramı, Dünya'da ve Türkiye'de bulunan kültürel rotalara yönelik planlama ve yönetimsel süreçlere ilişkin bilgiler hakkında detaylı bir inceleme yapılmıştır. Rota örnekleri üzerinden kırsal peyzaj alanlarında yerel kalkınma konusunda yapılan çalışmalara değinilmiştir. Beşinci bölümde; üçüncü bölümde incelenen, kültürel peyzaj değerleri ve alana özgü potansiyellerden yola çıkılarak rota planlama önerisi geliştirilmiştir. Alt ve üst ölçekte geliştirilen kültürel rota planlaması dahilinde haritalar oluşturularak güzergahlar çizilmiştir. Çalışmanın son bölümünü oluşturan sonuç ve öneriler kısmında ise; tarihsel süreçte yitirilen ve değişime uğrayan kültürel peyzaj değerlerinin geri kazandırılmasına, iyileştirilmesine ve korunan değerlerin de sürdürülebilirliğine dair öneriler geliştirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Routes are tools that help to holistically perceive, exhibit and experience heritage values within a certain area. The roads used when creating routes have been created for various purposes from past to present. The main subject of the thesis is to understand the importance of these routes with high potential cultural and natural components and to plan a cultural route as a conservation method for the sustainability of the holistic cultural landscape created by these components. In the thesis, the route between the ancient cities of Alinda and Alabanda, which are among the important cities where the Caria Civilization ruled in the past, located in the Karpuzlu and Çine basins of Aydın, was chosen as the case study area. This region, whose economy is largely based on agriculture, is dominated by rural settlements, and has a rich cultural landscape in terms of the relationship of tangible and intangible heritage values with the natural environment, is among the important routes from past to present. One of these routes is the walking track currently called the“Carian Way”and ends in the Alinda Ancient City in Karpuzlu district. The other route is the ancient Roman road, which starts from the center of Aydın, passes through Çine, where the Ancient City of Alabanda is located, and goes towards Muğla, which has disappeared today. The purpose of choosing the route between Alinda and Alabanda is to continue the“Carian Way”track and join it to connect to the ancient Roman road passing around the region. Thus, it is planned to reveal the unique cultural landscape values on the route, ensure local development and develop the understanding of conservation at the regional level. In this direction, the study progressed through five chapters. The first part focuses on the purpose, scope, method and literature review of the study. In the second chapter, the concept of cultural landscape, which constitutes the main framework of the study, landscape criteria and values, and its relationship with conservation are explained. In the third chapter, the cultural landscape values of Karpuzlu and Çine districts and the historical process of the area were examined and ideas about the values, threats and potentials of the area were drawn and transferred to the maps. In the fourth chapter, a detailed review was made about the concept of cultural routes as cultural landscape conservation planning, and the information regarding planning and management processes for cultural routes in the world and in Turkey. Studies on local development in rural landscape areas were mentioned through route examples. In the fifth chapter; A route planning proposal was developed based on the cultural landscape values and area-specific potentials examined in the third section. Maps were created and routes were drawn within the scope of cultural route planning developed at lower and upper scales. In the conclusion and recommendations section, which constitutes the last part of the study; Suggestions have been developed for the recovery and improvement of cultural landscape values that have been lost and changed in the historical process and the sustainability of protected values.
Benzer Tezler
- Construction of everyday reality in a virtual world: The case of 'World of warcraft'
Sanal dünyada gündelik gerçeklik kurulumu: 'World of warcraft' vakası
CEYDA YOLGÖRMEZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
SosyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÇAĞATAY TOPAL
- Seyitgazi'de geleneksel kent dokusunun incelenmesi: Çarşıiçi, Hamamyolu ve Eskişehir caddeleri sokak sağlıklaştırma önerisi
The examination of traditional urban texture in Seyitgazi; the street rehabilitation proposal for Carsiici, Eskisehir and Hamamyolu streets
HATİCE ELMAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
MimarlıkAnadolu ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BETÜL G. EKİMCİ
- Kültürel peyzajın korunmasında bellek süreci: Validebağ Korusu örneği
Memory process in the preservation of cultural landscape: The case of Validebag Grove
DİLAN AZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEHER DEMET YÜCEL
- Kültürel peyzajın yaya yoğunluğu üzerindeki etkisinin değerlendirilmesine yönelik bir yöntem önerisi: İstanbul Tarihi yarımada-Hanlar bölgesi örneği
A method proposal for evaluation of the effect of cultural landscape on pedestrian density: The case of Istanbul Historical peninsula-Hanlar district
ZERRİN HOŞGÖR
Doktora
Türkçe
2012
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YÜKSEL DEMİR
- Spatio-temporal projection of cultural landscape: Case of Alanya
Kültürel peyzajın zamansal-mekansal izdüşümü: Alanya örneği
FATMA BEKAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA AYÇİM TÜRER BAŞKAYA