Ortaöğretim öğrencilerinin demokrasiyle ilgili bilişsel yapılarının demokrasi ve insan hakları dersi öğretim programı kapsamında incelenmesi
Investigation of secondary students' cognitive structures about democracy within the scope of the democracy and human rights curriculum
- Tez No: 902295
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÖKHAN IZGAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Programları ve Öğretim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
Bu çalışmada, ortaöğretim öğrencilerinin Demokrasi ve İnsan Hakları dersi öğretim programı kapsamında demokrasi kavramına yönelik bilişsel yapılarının incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, betimsel araştırma desenine göre tasarlanmıştır. Araştırmanın katılımcıları, amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yöntemine göre belirlenmiştir. Bu bağlamda, Konya'daki 4 farklı ortaöğretim kurumunda öğrenim gören ve önceki eğitim öğretim yıllarında Ortaöğretim Demokrasi ve İnsan Hakları dersini almış olan 546 öğrenciye kelime ilişkilendirme testi (KİT) uygulanmıştır. Çalışmanın ikinci veri kaynağı ise Millî Eğitim Bakanlığı'nın resmi internet sitesinde yayımlanan Ortaöğretim Demokrasi ve İnsan Hakları dersi öğretim programıdır. Bu kaynaktan veri toplamak amacıyla, öğretim programının her bir boyutunu ayrı ayrı analiz etmek için araştırmacı tarafından bir form geliştirilmiştir. Araştırma kapsamında, öncelikle öğrencilerin bilişsel yapılarının belirlenmesi amacıyla KİT verilerine göre tablolar oluşturulmuş ve bu tablolardaki verilere dayanarak“Kesme Noktası”tekniği kullanılarak öğrencilerin bilişsel ağı ortaya çıkartılmıştır. İkinci olarak, Demokrasi ve İnsan Hakları dersi öğretim programı, doküman inceleme tekniğine göre analiz edilmiştir. Öğretim programın kazanım, içerik, öğrenme-öğretme süreci ve ölçme ve değerlendirme kısımları ayrı ayrı incelenmiş ve demokrasi ile ilgili kavramlar belirlenmiştir. Son olarak, elde edilen veriler ışığında ortaöğretim öğrencilerinin demokrasiye dair bilişsel yapılarındaki kelimeler ile Demokrasi ve İnsan Hakları dersi öğretim programındaki kavramlar eşleştirilmiştir. Ortaöğretim İnsan Hakları ve Demokrasi dersi öğretim programında yer alan demokrasi kavramlarından adalet, birlikte yaşama, seçim, özgürlük, eşitlik, cumhuriyet hukukun üstünlüğü, özgür birey, sosyal uyum, demokratik devlet, siyasi parti, özerk birey, demokratik toplum ve insan hakları gibi kavramların öğrencilerin bilişsel yapılarında çoğunlukla; sosyal katılım, kararlara katılım, empati, çevreye duyarlılık, sivil toplum örgütleri, yardımlaşma ve farklılıklara saygı gibi kavramların ise daha az düzeyde yer aldığı sonucuna ulaşılmıştır. Diğer taraftan öğretim programında yer alan kavramlardan aktif vatandaşlık, değerlere duyarlılık, topluma duyarlılık, yorumlama, özsaygı, şiddete karşı olma, çeşitlilik, engelli hakları, çatışma çözümü, onur, çoğulculuk, dezavantajlı gruplar, çatışmaya karşı olma, mobbinge karşı olma, dünya barışı, vatanseverlik, fanatizme karşı olma, siber zorbalığa karşı olma, teröre karşı olma, hesap verilebilirlik, şeffaflık, iç savaşa karşı olma ve sosyal dışlanmaya karşı olma gibi kavramların öğrencilerin bilişsel yapılarında yer almadığı görülmüştür. Bu sonuçlar doğrultusunda, öğrenme-öğretme süreçlerinin daha etkili bir şekilde planlanması, okul paydaşları arasında bir demokrasi kültürünün geliştirilmesi ve öğrencilerin demokrasiyi benimsemiş bireyler olarak yetişmesi için disiplinler arası bir demokrasi kültürünün sürdürülmesi gibi önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
This study aims to examine the cognitive structures of high school students regarding the concept of democracy within the scope of the High School Democracy and Human Rights course curriculum. The research is designed according to a descriptive research design. The participants of the study were selected using criterion sampling, a purposive sampling method. In this context, a Word Association Test (WAT) was administered to 546 students studying in four different high schools in Konya, who had taken the High School Human Rights and Democracy course in previous academic years. The second data source of the study was the High School Democracy and Human Rights course curriculum published on the official website of the Ministry of National Education. To collect data from this source, a form was developed by the researcher to analyze each dimension of the curriculum separately. As part of the research, firstly, data from the WAT was used to create tables to determine the cognitive structures of the students. Based on the data in these tables, students' cognitive network was revealed using the“Break Point”technique. Secondly, the High School Democracy and Human Rights course curriculum was analyzed using document analysis techniques. The acquisition, content, learning-teaching process, and evaluation parts of the curriculum were examined separately, and the concepts related to democracy were identified. Finally, in light of the data obtained, the words in the cognitive structures of high school students regarding democracy were matched with the concepts in the curriculum of the High School Democracy and Human Rights course. It was concluded that concepts such as justice, coexistence, choice, freedom, equality, republic, rule of law, free individual, social cohesion, democratic state, political party, autonomous individual, democratic society and human rights which are among the concepts of democracy in the curriculum of the Human Rights and Democracy course in high school were frequently take place in students' cognitive structures and concepts such as social participation, participation in decisions, empathy, sensitivity to the environment, non-governmental organizations, cooperation and respect for differences were take place at a lower level of frequency. On the other hand it is concluded that concepts such as active citizenship, sensitivity to values, sensitivity to society, interpretation, self-esteem, opposition to violence, diversity, disability rights, conflict resolution, dignity, pluralism, disadvantaged groups, opposition to conflict, opposition to mobbing, world peace, patriotism, opposition to fanaticism, opposition to cyberbullying, opposition to terrorism, accountability, transparency, opposition to civil war and opposition to social exclusion are not included in the cognitive structures of students. Based on these results, suggestions were made for more effective planning of learning-teaching processes, developing a culture of democracy among school stakeholders, and maintaining an interdisciplinary culture of democracy to ensure that students grow up as individuals who have adopted democratic values.
Benzer Tezler
- Duyuşsal yoğunluklu amaçların gerçekleşme düzeyleri
Başlık çevirisi yok
HİKMET EFE
Yüksek Lisans
Türkçe
1992
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA VARIŞ
- Educational reforms in Ethiopia: From the imperial era to the present
Etiyopya'da eğitim reformları: Emperyal dönemden günümüze
SALİH AHMED MAHAMMODA
Doktora
İngilizce
2022
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSA KORKMAZ
- Қaзaқcтaндaғы дiни бiлiм мeн дiн caяcaтының қaлыптacу тapиxы (1920-2013 жж.)
Kazakistan'ın Din Eğitim Tarihi ve Din Siyaseti (1920-2013)
İLYAS ERPAY
Doktora
Kazakça
2015
DinHoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak ÜniversitesiTarih Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAZRET TURSUN
PROF. DR. KEMALBEK BERKİMBAYEV
PROF. DR. ŞEFAETTİN SEVERCAN
- Ortaöğretim öğretmenlerinin sınıf yönetiminde gözterdikleri davranışların demokratikliğine ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri (Malatya ili örneği)
Teachers' and students' views about the democratic value of classroom management behaviours of high school teachers
GÜLCAN YALÇIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HASAN DEMİRTAŞ