17. yüzyılda bestelenmiş mevlevî âyînlerinin form açısından analizi
Analysis of the mevlevi rites composed in the 17th century in terms of form
- Tez No: 902700
- Danışmanlar: PROF. DR. SERDA TÜRKEL OTER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: ANKARA MÜZİK VE GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ
- Enstitü: Müzik ve Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ses Eğitimi Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Ses Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 194
Özet
Bu çalışmada, Klasik Türk Mûsıkîsi'nin geniş ve kapsamlı sözlü formlarından biri olan Mevlevî Âyîni formu detaylı bir şekilde incelenmiştir. 17. yüzyılda âyîn bestelemiş olan Kutbünnâyî Osman Dede, Kûçek Derviş Mustafa, Buhûrîzâde Mustafa Itrî Efendiler'in âyînleri biçim yönünden analiz edilmiştir. Bestekârı bilinen ilk örneklerine 17. yüzyılda rastladığımız Mevlevî Âyîni formu hakkındaki araştırmalar incelenerek, form ile ilgili yazılı kaynaklarda ifade bulan tanımlar ele alınmıştır. Yapılan analizler sonucunda elde edilen bulgular ile karşılaştırılmıştır. Âyînlerin diğer sözlü mûsıkî formları gibi bestelenirken biçim yönünden simetrik bir yapıya sahip olduğu düşüncesi ile çalışmaya başlanmış, o yüzyılda bestelenen Mevlevî Âyîni formundaki eserlerin biçimsel bir düzen içerisinde olup olmadığına somut bir cevap aranmıştır. Formun yapı şemaları selam selam tasnif edilerek tablolaştırılmış, formun selamlar içerisinde bölümlere ayrıldığı ve her bölümün farklı bir güfte kullanılarak bestelendiği tespit edilmiştir. 17. Yüzyılda bestelenmiş Mevlevî Âyînleri'ndeki bu bölümlerin diğer sözlü formlarda olduğu gibi murabba, nakış, müselles, müseddes, müsenna vb. şekillerde bestelendiği sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, the Mevlevi rite form, which is one of the extensive and comprehensive verbal forms in Classical Turkish Music, has been examined in detail. The Ayins composed in the 17th century by Kutbünnâyi Osman Dede, Kûçek Derviş Mustafa, and Buhûrîzâde Mustafa Itrî Efendi have been analyzed in terms of their formal aspects. Research on the Mevlevî rite form, with its earliest known examples dating back to the 17th century, has been reviewed, and the definitions found in written sources about the form have been discussed. The findings from these analyses have been compared. The study was initiated with the idea that, like other verbal music forms, Ayins are composed with a symmetrical structure. The study sought a concrete answer to whether the Mevlevî rite pieces composed in that century had a formal arrangement. The structure of the form has been categorized and tabulated by dividing it into“selams,”and it was found that the form is divided into sections within these selams, with each section being composed using different lyrics. The study concludes that the sections in the 17th-century Mevlevi Ayins were composed in various forms such as murabba, nakış, müselles, müseddes, müsenna, etc., similar to other verbal forms.
Benzer Tezler
- Zekai Dede Efendi'ye ait Mevlevi Ayin-i Şerif'lerin makam, usul ve güfte yönünden incelenmesi
Başlık çevirisi yok
NEŞE YEŞİM ALTINEL
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiTürk Sanat Müziği Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. FATMA GÖKDEL
- Evaluation and analysis of şarkı form in Turkish makam music
Türk makam müziğinde şarkı formu incelemesi ve analizi
ELİF ÖZEN
- Aziz Mahmut Hüdâyî Dîvânı'ndan bestelenmiş eserlerin güfte, biçim ve usûl açısından incelenmesi
An analysis of the works composed from Aziz Mahmut Hüdâyî's Dîvân in terms of lyrics, form and method
SELMAN EGİLMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MüzikNecmettin Erbakan ÜniversitesiTürk Müziği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ ÇOBAN
- Abdülahad Nûrî, hayatı, eserleri, edebi kişiliği ve divanının tenkidli metni
Abdülahad Nûrî his life, works, literary personality and criticized passage of divan
KADRİYE TÜRKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Süleyman Demirel ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET ÖZÇELİK
- 20. yüzyılda klasik Türk müziği enstrümanları ve icracıları hakkında genel bir değerlendirme
A General analysis of twentieth century classical Turkish music, instruments and performens
NEVA ÖZGEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiTemel Bilimler Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ. İHSAN ÖZGEN
