Dersim'in kayıp masalları: Gündelik yaşamdaki toplumsal cinsiyet rollerinin masallar üzerinden sosyokültürel bir analizi
Lost tales of Dersim: In daily life a socio-cultural analysis of gender roles through fairy tales
- Tez No: 902927
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ABDURRAHİM ÖZMEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 172
Özet
Bir toplumun geçmişi ve geleceği arasında kültürel aktarım işlevi gören, dini inancını, gündelik yaşam pratiklerini, sosyal hayat tarzını, iktisadi, siyasi ve toplumsal ilişkilerini, sembollerini, örflerini, gelenek-göreneklerini, düğün seremonisini, ideolojisini ve toplumsal cinsiyet rollerini yansıtan masallar eşsiz değere sahiptir. Bu anlamda masallar, bir toplumun/milletin başından geçen olayların veya durumların dile gelen yansımaları olarak da nitelendirilir. Dersim yöresinde de farklı versiyonları anlatılan masalları, gündelik yaşamdaki toplumsal cinsiyet rolleri ekseninde analiz etmeye dair yapılan bu çalışmada, nitel araştırma yöntemlerinden betimsel analiz tercih edilmiş, derlenen masallar ekonomik ve toplumsal ilişkilerde kadınlar ve erkekler temasıyla iki ana temada incelenmiştir. Çalışmaya dâhil edilen eserlerin Dersim yöresinden derlenmiş olmasına dikkat edilmiştir. Derlenen 12 masalın içinden çalışmanın konusuna uygun olarak seçilen ve gündelik yaşamdaki toplumsal cinsiyet rollerini yansıtan 8 masalın, ekonomik ve toplumsal ilişkilerde kadınlar ve erkekler temasıyla derinlemesine analiz edilmesi sonucunda; geleneksel masallarda betimlenen itaatkar, bağımlı ve pasif kadın figürünün Dersim yöresinde de farklı versiyonları anlatılan masallarda kimi zaman tam tersi olduğu, kadınların ekonomik ilişkilerde yeri geldiğinde kamusal alanda görünür olarak erkekle birlikte evin geçimini sağladığı, yoksulluğun her iki cinsiyet için de var olduğu, ev içi işlerde kadın daha çok ön planda olsa da zaman zaman erkeğin de ev işlerinde aktif rol aldığı, kadın karakterlerin çoğu zaman patriyarkaya meydan okuyup karar alma noktalarında erkeğe sözünü dinletebildiği görülmüştür. Kadın karakterlerin adaleti ve hakkı sağlamak için güçlü ve pozitif konumda oldukları tespit edilmiş ve ayrıca semboller/sembolik etkileşim yoluyla Dersim inancına ait ritüellerin ve gündelik yaşam pratiklerinin anlatılara yoğun şekilde yansıdığı tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Religious belief, daily life practices, social life style, economic, political and social relations, symbols, funeral ceremonies, customs, traditions, wedding ceremony, eating habits, ideology and gender, which function as cultural transfer between the past and future of a society. Fairy tales reflecting their roles are of unique value. In this sense, tales are also described as the reflections of the events or situations that a society/nation has gone through. In this study, which is the first study to analyze the tales told in the Dersim region according to gender roles, descriptive analysis was preferred among the qualitative research methods and the compiled tales were examined in two main themes with the theme of women and men in economic and social relations. Attention was paid to the fact that the works included in the study were compiled from the Dersim region using scientific methods. As a result of the in-depth analysis of 8 tales, which were chosen in accordance with the subject of the study and reflecting the gender roles in daily life, among the 12 compiled tales with the theme of women and men in economic and social relations; The obedient, dependent and passive female figure depicted in traditional tales is sometimes the opposite in the tales told in the Dersim region, women are visible in the public sphere when necessary in economic relations, provide a living in the house with the man, poverty exists for both genders, women are more common in domestic work. Although it is at the forefront, it has been seen that men also take an active role in housework from time to time, and female characters can often challenge patriarchy and make men listen at decision-making points. It has been determined that the female characters are in a strong and positive position to ensure justice and right, the neighborhood/guest relations are dominant and the rituals and daily life practices of the Dersim belief are reflected in the narratives through symbols.
Benzer Tezler
- Cahit Uçuk'un masal kitaplarında temel değerlerin Türkçe eğitimine katkısı
The contribution of the main values for Turkish language teaching in the tales by Cahit UÇuk
FETHULLAH CİHAN ALAGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Eğitim ve ÖğretimUşak ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALİ PULAT
- Melek Özlem Sezer'e ait masal kitaplarının söz varlığı ve içerdiği iletiler açısından incelenmesi
An analysis of Melek Özlem Sezer's fairy tale books in terms of vocabulary and messages
DİLEK AKIN AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimAğrı İbrahim Çeçen ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YASİN KILIÇ
- Ortaokul müzik dersi Türk müziği makamı ile ilgili kazanımların öğretilebilirlik düzeyine ilişkin öğretmen ve akademisyen görüşleri
The opinions of teachers and academicians on the level of teachability of the acquisitions related to the Turkish music maqam (Modal) in secondary school music lesson
ASLI TURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimTrabzon ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZÜHAL DİNÇ ALTUN
- Sedat Celasun İlköğretim Okulunda sınıf yönetimine ilişkin uygulamalar
Classroom management practices in Sedat Celasun Primary School
CAVİT SERİN
- İmam Hatip Liselerinin öğretim programlarında yer alan müzik derslerinde dinî mûsikî formlarının öğretilme durumunun imam hatiplerin mesleki yeterliklerine etkileri: Çanakkale ili Ayvacık ilçesi örneği
The effects of teaching religious music forms in the music classes in the curriculum of religious vocational high schools on the professional qualifications of imams: Sample of Ayvacık, district of Çanakkale province
NİHAL ÖZEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MüzikAydın Adnan Menderes ÜniversitesiGeleneksel Türk Müzikleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜLYA UZUN