Ebû Hayyân ve İzzet Derveze'nin tefsir metotlarının mukayesesi
Comparison of Abû Hayyân and Izzet Derveze's commentary methods
- Tez No: 903139
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ABDULLAH AYGÜN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 164
Özet
Hicrî sekizinci yüzyıl müfessirlerinden Endülüs'te dünyaya gelen ilim öğrenme ve öğretme amacıyla pek çok ülke ve beldeye ilmî seyahatlerde bulunan, eserleriyle çok velûd bir kişilik olarak tanınan Ebû Hayyân'ın en önemli eseri şüphesiz dil ağırlıklı, dirâyet yöntemiyle yazılan el-Bahrü'l-muhît adlı tefsiridir. Bu eser, dini ve siyasi olarak bütün dünyayı etkileyen bir bölge olan Ortadoğu ve Filistin'de yaşayan ve aksiyoner bir kimliğe, çok yönlü bir kişiliğe sahip olan Muhammed İzzet Derveze'nin nüzûl sırasına göre kaleme aldığı et-Tefsîrü'l-hadîs adlı tefsiriyle metot açısından mukayese edilmiştir. Klasik ve modern döneme ait iki eserin karşılaştırılmasıyla her iki dönemdeki tefsirin farkları ve benzerlikleri ortaya çıkarılmıştır. Böylece tefsir yazıcılığının zamanla gelişimi görülmeye çalışılmıştır. Her iki müfessirin tefsir yaklaşımları rivâyet, dirâyet ve Kur'ân ilimleri bakımından üç bölüm halinde karşılaştırılarak incelenmeye çalışılmıştır. Aralarında yaklaşık yedi asır geçmiş olan müelliflerin tefsir metotlarındaki benzerlikler ve farklılıkların neler olduğu tespit edilmeye gayret edilmiştir. Ebû Hayyân ve Derveze, tefsirlerinde ağırlıklı olarak dirâyet yöntemini kullandıkları bilinmekle beraber rivâyetlere de çokça başvurdukları ve eserlerinde kullandıkları görülmüştür. Her iki müfessirin kullandığı yöntemlerde benzerlikler var olduğu gibi farklılıklar da görülmüştür. Ebû Hayyân'ın tefsir yönteminde temel özelliğinin dil ve gramer ağırlıklı olduğu ve kıraatlere çok yer verildiği anlaşılmıştır. Derveze'nin yönteminde ise nüzûl sırasını dikkate aldığı, siyer ve hadis bilgilerine daha fazla yer verdiği, Kur'ân'ın ana ilkelerini, temel mesajlarını tespit edip tefsirini bu ilkeler çerçevesinde yazdığı görülmüştür. Çağdaş bir müfessir olarak asrının meselelerine yeni yaklaşımlar sergilediği anlaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
Abu Hayyan, one of the Qur'anic commentators of the eighth century Hijri, was born in Andalusia and made scientific trips to many countries and lands for the purpose of learning and teaching science. Known as a prolific personality with his works, Abu Hayyan's most important work is undoubtedly his tafsir al-Bahrü'l-muhît, which was written in a language-oriented and dirāya method. In our study, this work has been compared in terms of methodology with the tafsir called et-Tefsîrü'l-hadîs written in the order of revelation (nuzūl) by Muhammad İzzet Derveze, who lived in the Middle East and Palestine, a region that affects the whole world religiously and politically, and who has an activist identity and a versatile personality. The tafsir approaches of both commentators have been tried to be learned by comparing them in three sections in terms of rivâyet, dirâyet and Qur'anic sciences. In this study, the similarities and differences in the tafsir methods of the authors, who were seven centuries apart in time, were tried to be determined. Although it is known that Abu Hayyân and Derveze mainly used the method of dirāya in their tafsirs, it has been seen that they also applied a lot to the riwāya and used them in their works. There were similarities in the methods used by both commentators, as well as differences. As a result of the study, it is understood that the main feature of Abū Hayyān's method of tafsīr is that it emphasizes language and grammar and gives more space to qiraat. In Darweze's method, on the other hand, it was seen that he took into account the order of revelation (nuzül), gave more space to siyar and hadith information, identified the main principles and basic messages of the Qur'an and made his tafsir within the framework of these principles. In addition, as a contemporary commentator, it was understood that he brought new approaches to the issues of his century.
Benzer Tezler
- Ebû Hayyân El-Endelûsî'nin 'İrtişâfu'd-darab Min Lisâni'l Arab adlı eserinde nahiv ilmine ait görüşleri
Ebû Hayyân Al-Andalusi's opinions on nahiv science in thework titled 'Irtishaf Ad-Darab min lisan Al-Arab'
HÜSEYİN DURSUN
Doktora
Arapça
2021
Dilbilimİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İZZET MARANGOZOĞLU
- El-Âlûsî'nin Rûhu'l-Me'ânî isimli eserinde ahkâm tefsiri
Al-Alusi̇'s interpretation of judgements in his Rûh al-Maanî
MURAT SARIGÜL
- Ebû Hayyân el-Endelûsî ve ez-Zemahşerî'ye göre beyân: Bakara suresi örneği
Statement (al-Bayan) according to Abu Hayyan al-Andalusi and al-Zamakhshari: The case of surah al-Baqarah
ADEM AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Doğu Dilleri ve EdebiyatıAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiArap Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN DÜZGÜN
- Ebû Hayyân el-Endelusî ve Arap gramerindeki yeri
Abū Hayyān al-Andalusī and his role in Arabic grammar
SELİM TEKİN
Doktora
Türkçe
2019
DilbilimBursa Uludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL GÜLER
- Ebu Hayyân et-Tevhîdî ve el-İmtâ' ve'l-Muânese adlı eseri
Abu Hayyan al-Tawhidi and el-Imtâ ve'l-Muânese
SÜMEYYE İSLAMOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAMZA ERMİŞ