Hidrojeofizik çalışmalarla dolinlerin, karstik boşlukların ve yeraltı su akış sisteminin araştırılması, suyun hidrokimyasal özelliklerinin incelenmesi: Şahinkaya üyesi örneği, Çalköy/Trabzon/Türkiye
Investigation of dolines, karstic voids and underground water flow system with hydrogeophysical studies, and examination of hydrochemical properties of water: The case of Şahinkaya member, Çalköy/Trabzon/Türkiye
- Tez No: 904527
- Danışmanlar: PROF. DR. AYSEL ŞEREN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Jeofizik Mühendisliği, Geophysics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 298
Özet
Bu tez kapsamındaki çalışma alanları, Trabzon ili Düzköy ilçesine bağlı Çayırbağı/ Çalköy mahalleleri arasındaki Çal Mağarası ve civarında yüzeyleme veren Şahinkaya Üyesi içinde bulunmaktadır. Şahinkaya Üyesi, neritik kireçtaşlarından oluşmaktadır. Bu kireçtaşlarının zamanla karstlaşmasıyla; bölgede dolinler, karstik boşluklar ve içerisinden yeraltı nehri akan Çal Mağarası oluşmuştur. Yeraltısuları; genellikle yağmur ve yüzeydeki suların, gözeneklerden yeraltına sızması veya karstik oluşumlardan geçerek doygun bölgelere ulaşmasıyla beslenmektedir. Bu tür karstik oluşumların hidrojeolojik ve jeofiziksel yöntemler kullanılarak tespit edilmesi mümkün olabilmektedir. Bu tez çalışmasının amacı da budur. Yüzeyden ve Çal Mağarası içindeki yeraltı nehrinin farklı noktalarından toplanan suların analiz ettirilmesi sonucunda, bu suların aynı üyeden beslendikleri ve Ca-HCO3 su tipinde oldukları belirlenmiştir. Fiziksel parametrelerden; EC, Ph ve DO miktarlarının ortalama değerlerinin sırasıyla, 108.3-338 μS/cm, 7.31-9.11 ve 7.56-9.96 mg/l arasında değiştiği belirlenmiştir. Şahinkaya Üyesi'ni oluşturan kireçtaşları ilk kez jeofiziksel yöntemlerle araştırılmıştır. Bu kapsamda, yüz ölçümü yaklaşık olarak 3.2 km2 olan üç çalışma alanı belirlenerek; ERT, SP, SRT, MASW ve GPR verileri toplanarak, kireçtaşları içerisinde bulunan karstik boşluklar, suya doygun bölgeler ve dolinler tespit edilmiştir. Ayrıca, bu veriler üzerinden beş jeofiziksel yöntemin öncelikli ve etkin kullanım sıralamasının tespiti ile sonuçlarının karşılaştırılması yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
The study areas covered by this thesis are located within the Şahinkaya Member, which outcrops around the Çal Cave and its vicinity, situated between the Çayırbağı/Çalköy neighborhoods in the Düzköy district of Trabzon province. The Şahinkaya Member is composed of neritic limestones. Over time, the karstification of these limestones led to the formation of dolines, karstic cavities, and the Çal Cave, through which an underground river flows. The underground waters are generally fed by rainwater and surface waters seeping underground through pores or passing through karstic formations to reach saturated zones. It is possible to detect such karst formations using hydrogeological and geophysical methods. This is the aim of this thesis. As a result of the analysis of the waters collected from the various points on the surface and from the underground river within the Çal Cave, it was determined that these waters were fed from the same member and were of Ca-HCO3 water type. Among the physical parameters, it was determined that the average values of EC, Ph and DO amounts varied between 108.3-338 μS/cm, 7.31-9.11 and 7.56-9.96 mg/l, respectively. The limestones forming the Şahinkaya Member were investigated for the first time using geophysical methods. In this context, three study areas with a total surface area of approximately 3.2 km² were identified. ERT, SP, SRT, MASW, and GPR data were collected, leading to the identification of karstic cavities, water-saturated zones, and dolines within the limestones. Additionally, the priority and effective usage sequence of the five geophysical methods were determined, and their results were compared based on the collected data.
Benzer Tezler
- Sığ jeofizikte geniş ölçekli araştırmalar
Large-scale exploration in near surface geophysics
SERŞAN ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Jeofizik MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. MAHMUT DRAHOR
- Elektrik ve elektromanyetik yöntemler ile hidrojeofizik araştırmalar: Haymana (Ankara) örneği
Hydrogeophysical investigations using electric and electromagnetic methods: The case of Haymana (Ankara)
KÜRŞAT DORUK ERDAĞI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Jeofizik MühendisliğiAnkara ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET EMİN CANDANSAYAR