Ayçiçeğinde (Helianthus annuus L.) kimyasal ve organomineral kaynaklı azot dozlarının verim ve kalite özelliklerine etkileri
The effects of chemical and organomineral sources nitrogen doses on yield and quality properties of sunflower
- Tez No: 904682
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞAZİYE DÖKÜLEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Azot, Helianthus annuus L, Kimyasal gübre, Organomineral gübre, Yağ oranı, Nitrogen, Helianthus annuus L, Chemical fertilizer, Organomineral fertilizer, Oil ratio
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 79
Özet
Bu çalışmada, kimyasal ve organomineral kaynaklı azot dozlarının yağlık ayçiçeğinde verim ile kalite özelliklerine etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, 2023 yılı üretim döneminde, Roseta yağlık ayçiçeği çeşidi kullanılarak, tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre üç tekerrürlü yürütülmüştür. Ana parsellerde kimyasal ve organomineral gübreler, alt parsellere ise azot dozları uygulanmıştır. Organomineral ve kimyasal gübre dozları; 0 (kontrol), 3, 6, 9, 12, 15, 18 kg/da saf azot olmak üzere 7 doz şeklinde uygulanmıştır. Denemede çıkış, çiçeklenme ve olgunlaşma süresi, bitki boyu, sap çapı, bitki başına yaprak sayısı, tabla çapı, tabladaki tohum sayısı, tabla başına tohum verimi, bin tohum ağırlığı, dekara tohum verimi, yağ oranı ve verimine ait bulgular incelenmiştir. Elde edilen bulgulara göre; bitki boyu 158.9-178.4 cm, sap çapı 18.3-22.9 mm, tabla çapı 19.1-22.3 cm, bin tohum ağırlığı 60.4-74.9 g, tohum verimi 353.5-474.9 kg/da, yağ oranı %40.8-45.8, yağ verimi 162.0-203.5 kg/da arasında değişiklik göstermiştir. Tohumlardaki yağ oranları bakımından kimyasal ve organomineral gübre kaynakları arasında bir fark görülmezken, azot dozları arttıkça yağ oranları azalmıştır. Dekara tohum ve yağ verimi bakımından azot kaynaklarından kimyasal gübrelerin uygulanması pozitif etki yapmıştır. Dekara tohum ve yağ verimde 15 kg/da azot dozu uygulaması, diğer dozlara göre daha uygun bulunmuştur. Benzer şekilde organomineral gübre uygulamalarından da dekara tohum verimi bakımından tatminkâr sonuçlar elde edildiği görülmüştür. Organik kaynaklı bu gübrelerin, ekosisteme olan olumlu katkıları dikkate alındığında, bu gübrelerin de ayçiçeği yetiştiriciliğinde kullanılmasının uygun olacağı kanaati oluşmuştur.
Özet (Çeviri)
In this study, it was aimed to determine the effects of chemical and organomineral nitrogen doses on yield and quality characteristics of oil sunflower. The research was carried out in the production period of 2023, using Roseta oil sunflower variety, according to the split-plots experimental design in randomized blocks with three replications. Chemical and organomineral fertilizers were applied to the main plots and nitrogen doses were applied to the sub-plots. Organomineral and chemical fertilizer doses were applied in 7 doses as 0 (control), 3, 6, 9, 12, 15, 18 kg/da pure nitrogen. In the experiment, findings related to on germination, flowering and maturity time, plant height, stem diameter, number of leaves per plant, table diameter, number of seeds in the table, seed yield per table, thousand seed weight, seed yield per decare, oil ratio and oil yield were analyzed. According to the results obtained; varied between plant height 158.9-178.4 cm, stem diameter 18.3-22.9 mm, table diameter 19.1-22.3 cm, thousand seed weight 60.4-74.9 g, seed yield 353.5-474.9 kg/da, oil content 40.8-45.8%, oil yield 162.0-203.5 kg/da. While there was no difference between chemical and organomineral fertilizer sources in terms of oil ratios in seeds, oil ratios decreased as nitrogen doses increased. Application of chemical fertilizers among nitrogen sources had a positive effect on seed and oil yield per decare. The application of 15 kg/da nitrogen dose was found to be more suitable than the other doses in seed and oil yield per decare. Similarly, satisfactory results were obtained from organomineral fertilizer applications in terms of seed yield per decare. Considering the positive contributions of these organic fertilizers to the ecosystem, it was concluded that it would be appropriate to use these fertilizers in sunflower cultivation.
Benzer Tezler
- Bazı ayçiçeği (Helianthus annuus L.) çeşitlerinin çimlenme, çıkış ve verimi üzerine tohum uygulamalarının etkileri
The effects of seed treatments on germination, emergence and yield of sunflower (Helianthus annuus L.)
AYKUT ŞENER
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
ZiraatEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET DEMİR KAYA
- Evaluation of molecular markers for biotic stress tolerancein sunflower
Ayçiçeğinde biyotik stres toleransı için moleküler markörlerin değerlendirilmesi
İREM ŞENEL AKDAĞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
BiyoteknolojiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiMoleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGE KARAKAŞ METİN
- Yaprak eksiltilmesine ayçiçeğinin (Helianthus annuus L.) fizyolojik ve agronomik tepkileri
Physiologic and agronomic responses of sunflower (Helianthus annuus L.) to defoliation
MEHDİ TAHER
- Helianthus annuus L. (ayçiçeği) bitkisinden, dekortikasyon ve havuzlama yöntemleriyle elde edilen liflerin özelliklerinin karşılaştırılması
Helianthus annuus L. (sunflower) comparison of the properties of fibers obtained from the plant by the methods of decortication and retting
NİLSU ATAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
BotanikManisa Celal Bayar ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEVENT ŞIK
- Ayçiçeğinde (helianthus annuus L.) ekim sıklığı üzerine bir araştırma
A Research on sowing densities in sunflower (helianthus anuus L.)
GÜLNİHAL ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
ZiraatKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FATİH KILLI