Geri Dön

İstanbul'da tıkanıklık fiyatlandırması algısının araştırılması: Üniversite mezunu özel otomobil sahipleri için bir örnek

Investigation of congestion pricing perception in İstanbul: A case study for university graduate pri̇vate car owners

PDF İndir

  1. Tez No: 905469
  2. Yazar: İREM ÖZTÜRK
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. HÜSEYİN ONUR TEZCAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ulaşım, Transportation
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Ulaştırma Mühendisliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 83

Özet

Kentlerde artan nüfus ile sanayi ve teknolojinin hızlı büyüyüp gelişmesine bağlı olarak artan özel taşıt sahipliği, ulaşım sorunlarını da ortaya çıkarmıştır. Talep yönetim stratejileri, özellikle nüfusun yoğun olduğu kentlerde yaşanan bu sorunlara sürdürülebilir ve kalıcı çözümleri hayata geçirmek hedefiyle uygulanan talep odaklı uygulamalardır. Bu uygulamaların bazıları yolculuk gereksinimi ortadan kaldırarak, trafik tıkanıklığını azaltmak hedefiyle oluşturulurken; bazıları ulaşım talebini zamansal ve mekânsal olarak dağıtmayı amaçlamaktadır. Bir başka deyişle, talebi parasal olan veya olmayan çeşitli yöntemlerle kısıtlamayı veya özendirici uygulamalar ile yönlendirmeyi amaçlamaktadır. Bu tez çalışmasının konusu, her geçen gün dünya çapında bilinirliği artan ve ulaşımda önemli parasal talep yönetimi uygulamalarından biri olan tıkanıklık fiyatlandırmasıdır. 1975 yılında Singapur'da ilk kez uygulanan bu yöntem, Londra, Stockholm ve Milano gibi birçok büyük kentte hayata geçmiş ve bu kentlerde olumlu etkileri olmuştur. Bu tez çalışmasında, Türkiye'nin en kalabalık kenti olan İstanbul'da kentlilerin tıkanıklık fiyatlandırması algısı araştırılmıştır. İstanbul, kültür, sanat ve ticaret etkinlikleri ile her mevsim dünyanın dört bir yanından ziyaretçi çeken bir kent olma özelliğine sahiptir. Kalabalık nüfusun getirisi olan ulaşım problemleri ve bu sorunlara yönelik çözümlerin yetersizliği, tıkanıklık fiyatlandırmasının da aralarında bulunduğu bazı ulaşım talep yönetim stratejilerini daha çekici yapmaktadır. Bu çalışmada, İstanbul'un merkezi bölgelerinde zirve saatlerde tıkanıklık fiyatlandırmasının hayata geçmesi ile ilgili çevrim içi anket çalışmasından yararlanılarak gerçekleştirilen değerlendirmeler ve kestirimi yapılan model çalışmasının sonuçları sunulmaktadır. Bu kapsamda, İstanbul'un yoğun trafik saatlerinde ev-iş yolculuğu yapan, en az üniversite mezunu ve hanesinde en az bir özel otomobil bulunan 219 bireye bir çevrim içi anket yapılmıştır. Anket katılımcılarına, sosyo-demografik özelliklerine ilişkin cinsiyet, yaş, eğitim seviyesi, hane halkı geliri gibi soruların ardından hanelerinde bulunan özel otomobil sayısı sorulmuştur. Anketin devamında, ev-iş yolculuklarında özel otomobil kullanım sıklığı ve yolculuklarındaki trafik tıkanıklığının düzeyi sorulmuştur. Anketin son bölümünde ise İstanbul'un merkezi bölgelerine tıkanıklık fiyatlandırması uygulamasının yapılması durumunda ödemeye razı olunan fiyat ve fiyata bağlı olarak davranış değişikliği (tür değişimi vb.) yapılıp yapılmayacağına dair sorular sorulmuştur. Anket sonuçlarına göre, katılan bireylerin, tıkanıklık fiyatlandırmasına, genellikle olumlu yaklaştıkları ve tıkanıklık fiyatlandırmasının hayata geçmesi durumunda, bireylerin çoğunlukla toplu taşımaya yöneleceği belirlenmiştir ve bu uygulama ile, bazı özel otomobil kullanıcılarının da toplu ulaşım türlerine yönelmeleri beklenmektedir. Ödemeye razı olunan fiyat değerlendirildiğinde ise, katılımcıların yaklaşık %30'u hiçbir fiyat ödemeye razı olmadığını belirtmiştir. Bir fiyatı ödemeyi kabul eden katılımcılar arasında en çok seçilen fiyat 10-15 TL aralığıdır (Anketin hazırlandığı dönem için 1 dolar ortalama 14,70 TL'dir). Öte yandan, fiyatlandırmanın tür değişimine etkisine bakıldığında; bireylerin %20'den azının özel otomobil kullanmayı sürdüreceklerini, buna karşılık %50'yi aşkın kısmının toplu taşımaya geçeceklerini belirttiği görülmüştür. Tez kapsamında, fiyat konusunda bazı değerlendirmeler yapılarak, veriler daha ayrıntılı incelenmiştir. Buna göre, 219 anket verisinden ev-iş yolculuklarında yalnızca özel otomobil kullandığı belirtilen 59 bireyin çoğunun, ödemeye razı oldukları fiyatın aşılması durumunda, farklı ulaşım türlerini seçecekleri öngörülmektedir. Benzer olarak, ev-iş yolculuklarında özel otomobil veya toplu taşıma kullanan 29 katılımcının ise, eşik fiyatın aşılması durumunda, çoğunlukla toplu taşıma veya bir bölgeye kadar özel otomobilleri ile yolculuk edip, toplu taşımaya aktarma yapma seçeneklerini seçmiştir. Buna bağlı olarak, uygulamada belirlenecek yüksek fiyatların, bireyleri özel otomobilden uzaklaştırarak, toplu ulaşım türlerine özendireceği öngörülmektedir. Yapılan bir diğer inceleme ise, bireylerin ev ve iş yerleri arasındaki uzaklığın, ödemeye razı oldukları fiyat ile ilişkisinin incelemesi için yapılmıştır. Sonuçlar, yolculuk uzaklığının, bireylerin ödemeye razı olma davranışlarında etkili olduğunu göstermiştir. Anket verilerini daha iyi açıklamak için, çeşitli sosyo-demografik ve yolculuk değişkenlerini içeren bir lojistik regresyon modeli oluşturulmuştur. Bireyler, ev-iş yolculuklarındaki trafik tıkanıklığını 1 ile 5 arasında puan vererek değerlendirmişlerdir. 1,2 ve 3 puan veren ve trafik tıkanıklığını az ve orta düzeyde yaşayan katılımcılar, trafik tıkanıklığını az yaşayanlar olarak gruplandırılırken, 4 ve 5 puan veren ve trafik tıkanıklığını yüksek düzeyde yaşayan katılımcılar, trafik tıkanıklığını fazla yaşayanlar olarak adlandırılmıştır. Buna bağlı olarak, iki model oluşturulmuştur. Modele katılan değişkenler farklı kırılımlar altında ele alınmıştır. Kadın olma, 35 yaş altı olma, aylık hane halkı gelirinin yüksek olması, hanede birden fazla özel otomobil olması, yaka geçişi yapma, ev-iş yolculuk uzaklığı 0-20 km ve 21-40 km arasında olması, özel otomobili seyrek olarak kullanma ve özel otomobil kullanmama olarak ele alınmıştır. Bağımsız değişkenler arasında korelasyon matrisi yapılmış ve değişkenlerin birbirinden bağımsız oldukları saptanmıştır. Trafik tıkanıklığını az yaşayan bireylerin modelinden elde edilen sonuçlara göre, trafik tıkanıklığını az yaşayan 35 yaş altındaki katılımcılar fiyat ödemeye sıcak bakarken, yüksek gelirli, ev-iş yolculuk uzaklığı 0-20 km veya 21-40 km arası olanlar, özel otomobili seyrek kullananlar ya da hiç kullanmayan bireyler ödeme yapmaya razı olmamaktadır. Tıkanıklığı fazla yaşayan bireylerin modeli incelendiğinde ise, trafik tıkanıklığını fazla yaşayan bireylerin, dikkate alınan özellikler fark etmeksizin, ödeme eğiliminin yüksek olduğu görülmektedir. Farklı sosyo-demografik ve ekonomik kırınımlara sahip grupların yanıtları incelendiğinde, katılımcıların uygulamaya sıcak bakmaları umut vadeden bir sonuç olmuştur. Bu tez çalışması, İstanbul'da yaşayan, ev-iş yolculuğu yapan, en az üniversite mezunu ve hanesinde en az bir özel otomobil bulunan 219 birey ile sınırlıdır. Dolayısıyla, elde edilen bulgular yalnızca bu belirli grubun tıkanıklık fiyatlandırmasına olan yaklaşımını yansıtmaktadır. Bu nedenle, daha net ve genellenebilir sonuçlar elde edebilmek adına gelecekteki çalışmalarda, daha geniş ve çeşitli bir örneklem ile araştırmanın tekrarlanması faydalı olacaktır.

Özet (Çeviri)

Increasing private vehicle ownership due to the increasing population in cities and the rapid growth and development of industry and technology have also revealed urban transportation problems. In many cities, transportation demand management strategies are aimed of implementing sustainable and permanent solutions to these problems experienced especially in densely populated cities. Some of these strategies aim at reducing traffic congestion by eliminating the need for travel, while others focus on distributing transportation demand temporally and spatially to mitigate congestion. These strategies aim to restrict demand through various monetary or non-monetary methods or to direct it through incentive practices. Congestion pricing, which is the subject of this thesis, is one of the most important monetary demand management applications that is becoming more popular. The application, which was first implemented in Singapore in 1975, was also applied in various big cities such as London, Stockholm and Milan in the following years and successful results were achieved. Istanbul is the most crowded city in Turkey, with approximately 20 million residents in recent years, with the rapid increase in population and immigration over the years. The city also attracts tourists from all over the world throught the year. The city suffers from congestion for years as the solutions implemented up until today are not successful to mitigate the urban transportation problems. In this thesis, the results of the survey, analysis of it and a model estimated by using the data regarding the application of congestion pricing during peak hours in the central regions of Istanbul are presented. Within the scope of the thesis, an online survey was conducted on 219 individuals who commute during peak hours in Istanbul, have at least a university education, and own a private vehicle. After asking the survey participants about their socio-demographic questions such as gender, age, education level and household income, they were asked about private vehicle ownership, the number of private vehicles in their households, the type and frequency of private car usage and the level of traffic congestion experienced during commutes. In the last part of the survey, questions were asked about the congestion pricing and answers were obtained about the price you are willing to pay in case congestion pricing is applied to the central regions of Istanbul and whether a change in transportation mode would occur based on the price. According to the online survey results, it has been determined that the participats individuals generally have a positive approach towards congestion pricing, and if congestion pricing is implemented, individuals will generally turn to public transportation. With the strategy, it is expected that private car users will also start to use other types of public transportation. When the price they were willing to pay was evaluated, only approximately 30% of the participants stated that they were not willing to pay under any circumstances. The most frequently chosen price among the participants who accepted to pay a price was between 10-15 TL (During the period when the survey was prepared, 1 dollar was worth 14.70 TL on average). On the other hand, when the effect of pricing on the change in mode was examined; it was seen that less than 20% of the individuals continued to use private cars, whereas more than 50% stated that they would switch to public transportation. In the contact of the some analyses willingness to pay of the participants have also been evaluated. According to the threshold price analysis, it is predicted that most of the 59 participants who stated that they only use private cars for their commutes from the 219 survey data will choose different modes of transportation if the price they are willing to pay is exceeded. Similarly, the 29 participants who use private cars or public transportation for their commutes mostly chose public transportation or travel with their private cars to a certain area and transfer to public transportation if the threshold price is exceeded. Accordingly, it is predicted that the high prices to be determined in practice will encourage participants to use public transportation by keeping them away from private cars. Another analysis was conducted to examine the relationship between the distance between individuals' houses and work and the price they are willing to pay. The results showed that distance has an impact on individuals' willingness to pay behavior. To better explain the survey data, a logistic regression model was created that included various sociodemographic and travel variables. Individuals evaluated the traffic congestion on their commutes by giving a score between 1 and 5. Participants who gave scores of 1, 2 and 3 and felt traffic congestion at a low and moderate level were grouped as those who felt traffic congestion at a low level, while participants who gave scores of 4 and 5 and felt traffic congestion at a high level were named as those who felt traffic congestion at a high level. According to that, two models were created and the variables included in the model were considered under different diffractions. Being female, being under 35 years of age, having a high monthly household income, having more than one private car in the household, making a collar crossing, having a home-work journey distance between 0-20 km and 21-40 km, using a private car infrequently and not using a private car were considered. By creating a correlation matrix between the independent variables, it was specified that the variables were independent of each other. According to the results obtained from the model of individuals who feel traffic congestion less, participants under the age of 35 who feel traffic congestion less are inclined to pay the price, while participants with high income, those whose commute is between 0-20 km or 21-40 km, those who rarely use private cars or do not use them at all are not willing to pay. When the model of individuals who feel traffic congestion more is examined, it is seen that participants who feel traffic congestion more have a high tendency to pay, regardless of the characteristics taken into consideration. When the responses of groups with different socio-demographic and economic breakdowns are examined, it is a promising result that the participants are inclined to the application. This thesis study is limited to 219 participants living in Istanbul, traveling commute, having at least a university degree and having at least one private car in their household. Therefore, the findings obtained only reflect the approach of this particular group to congestion pricing. Therefore, it would be beneficial to repeat the research with a larger and more diverse sample in future studies in order to obtain clearer and more generalizable results. When the responses of groups with different socio-demographic and economic backgrounds were examined, it was a promising result that the participants have positive approach about congestion charging in the central places of Istanbul. Although congestion pricing is a well-known transportation demand management strategy in the world, but it is not yet popular in Turkey and Istanbul. Thus, while transportation problems are increasing day by day in a crowded metropolitan city like Istanbul, crateing awareness among residents with the help has a strong potential to improve the acceptabiliy of the implementation. It is necessary to include citizens in the congestion pricing process through survey studies and to bring more radical solutions to transportation problems in a big city like Istanbul, through studies in parallel with individuals' choices.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    268352

    Kadıköy merkez bölgesinde trafik tıkanıklık fiyatlandırması potansiyeli üzerine bir araştırma

    A research for potential of traffic congestion pricing in Kadiköy center region

    RUKİYE BURCU DEMİRTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    UlaşımYıldız Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. MUSTAFA SİNAN YARDIM

  2. Tez No

    293763

    Trafik tıkanıklığı yönetimi olarak fiyatlandırma ve İstanbul-Eminönü için bir uygulama

    Pricing as a congestion management tool and an application for Istanbul-Eminonu

    HÜSEYİN ONUR TEZCAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Ulaşımİstanbul Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NADİR YAYLA

  3. Tez No

    166631

    Elektrik enerji piyasalarında iletim hat parametrelerinin tıkanıklık üzerine etkileri

    The effects of transmission line parameters on congestion in competitive power markets

    CANAN ZOBİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Elektrik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. CANBOLAT UÇAK

  4. Tez No

    512123

    Trafik tıkanıklığı ücretlendirmesinin İstanbul örneği: Tarihi yarımada ve Kadıköy

    Istanbul example of traffic congestion pricing: Historical peninsula and Kadikoy

    ESİN ÇEVİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜSEYİN MURAT ÇELİK

  5. Tez No

    389419

    Determination of the effects of reversible lane operation on lane utilization by using microscopic traffic variables case study: Bosphorus bridge

    Ek şerit uygulamasının etkilerinin mikroskopik trafik değişkenleri kullanılarak belirlenmesi:Boğaziçi köprüsü örneği

    PEGAH DADRAS

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2014

    Trafikİstanbul Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. KEMAL SELÇUK ÖĞÜT

Geri Dön