1731 numaralı Buyruldu Defteri'nin transkripti ve değerlendirmesi
Transcription and evaluation of Buyruldu Notebook number 1731
- Tez No: 905555
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUHAMMED YASİN TAŞKESENLİOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Osmanlı Devleti, Buyruldu, 1731 Numaralı Defter, Ottoman Empire, Ordered, Notebook No. 1731
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yakınçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 245
Özet
Osmanlı İmparatorluğu'nda merkez bürokrasinin kendi arasındaki kurumsal yazışmaları çeşitli bürokratik yazı usȗllerine göre tesis edilmiştir. Bu usȗllerden biri olan“buyruldu”, merkez ile taşra arasındaki yazışmalarda belirli teamüllere göre kullanılan bir türdür. 19. yüzyılın ortalarına kadar devlet işleri Dîvân-ı Hümâyun'da görüşülürken aynı zamanda sadrazamın konağında görüşülmeye başlanmış ve önemli yazışma türlerinden biri olan“Buyruldu”defterleri ortaya çıkmaya başlamıştır. Bunlardan biri çalışma konumuzu teşkîl eden 1731 numaralı buyruldu defteridir. Sultan Abdülmecid (1389-1861) döneminin 3 Ocak 1847-16 Şubat 1847 tarihleri arasındaki buyruldu türü yazışmalarını ihtiva eden bu defterde dönemin siyasî, sosyal ve iktisadî şartlarını anlamak açısından önemli veriler mevcuttur. Sadrazam tarafından başta Mâliye Nezâreti olmak üzere çeşitli nazırlıklar ve dâirelerin yanı sıra Tophâne ve Tersâne gibi kurumlara yazılmış olan çeşitli emir ve hükümleri içeren 1731 numaralı“Buyruldu Defteri”merkezden taşraya kadar geniş bir bürokratik ağı içine alan çeşitli yazışmaları içermektedir. Darphâne'de basılan paralardan, taşradaki yol ve köprülere, gümrüklerin işleyişinden kuyumcuların ve pazarların durumuna, ordunun durumundan mühimmat durumuna, kamu çalışanlarının maaşlarından haklarındaki şikâyetlere kadar oldukça kapsamlı olan bu defter devrin merkez ve taşrasını çeşitli yönlerden aydınlatan ve zamanın şartlarının anlaşılmasını sağlayan önemli bir arşiv kaynağıdır. Bu tez çalışması, devrinde vücuda getirilmiş olan ilgili yazışmaları içeren arşiv belgelerinin yanı sıra araştırma inceleme eserler ve tezler başta olmak üzere çeşitli kaynaklar incelenerek yazılmıştır. Çalışma aynı zamanda transkripsiyon ve değerlendirme olarak iki ana bölümden oluşmaktadır.
Özet (Çeviri)
In the Ottoman Empire, institutional correspondence between the central bureaucracy was established according to various bureaucratic writing procedures. One of these usȗles,“commanded”, is a type used according to certain practices in the correspondence between the center and the provinces. Until the mid-19th century, while state affairs were discussed in the Dîvân-ı Hümâyun, they also began to be discussed in the grand vizier's mansion, and“Buyruldu”notebooks, one of the important types of correspondence, began to emerge. One of these is the command book numbered 1731, which constitutes the subject of our study. This notebook, which contains the ordered correspondence of the period of Sultan Abdülmecid (1389-1861) between January 3, 1847 and February 16, 1847, contains important data in terms of understanding the political, social and economic conditions of the period. The“Buyruldu Notebook”numbered 1731, which includes various orders and provisions written by the Grand Vizier to various ministries and offices, especially the Ministry of Finance, as well as institutions such as the Tophane and the Shipyard, contains various correspondences covering a wide bureaucratic network from the center to the provinces. This notebook, which is quite comprehensive, from the coins minted at the Mint to the roads and bridges in the countryside, from the functioning of customs to the situation of jewelers and markets, from the situation of the army to the situation of ammunition, from the salaries of public employees to complaints about them, is an important archive source that illuminates the center and countryside of the period in various aspects and helps to understand the conditions of the time. This thesis was written by examining various sources, especially research, review works and theses, as well as archive documents containing the relevant correspondence produced during the period. The study also consists of two main parts: transcription and evaluation.
Benzer Tezler
- 125 numaralı Kayseri şer'iyye sicili metin transkripsiyonu ve değerlendirmesi
The text transcription and evaluation of number 125 Kayseri şer'iyye file (register) (H?? 1143/M. 1730-1731)
İSMAİL ALTUN
- Tuhfetü'l-Garîb Netîce-i Dil-Firîb (İnceleme-metin-dizin)
Tuhfetü'l-Garîb Netîce-i Dil-Firîb (Analysis-text-index)
SELAMİ KARADUMAN
Doktora
Türkçe
2015
DilbilimUludağ ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE ŞAHİN
- Şifâ'ü'l-Kulûb ve Ziyâ'ü'l-Kubûr (Metin ve dil özellikleri)
Shifâ'u'l-Qulûb And Ziyâ'u'l-Qubûr (Text and language examination)
NERMA ZAIMOVIC
Doktora
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSA DUMAN
- 1730-1731 isyanları hakkında bir dönem kaynağı: Relation des Deux Rebellions Arrivees a Constantinople en MDCCXXX. Et XXXI., dans la Deposition d'Achmet III. et l'Elevation au Trône de Mahomet V. (İnceleme ve izahlı tercüme)
A contemporary source about the 1730-1731 rebellions: Relation des Deux Rebellions Arrivees a Constantinople en MDCCXXX. Et XXXI., dans la Dépositon d'Achmet III. et l'Elevation au Trône de Mahomet V. (Examination and annotated translation)
İBRAHİM TOLGA KARA