Geri Dön

Dokumanın tarihsel süreci içerisinde Girit battaniyesi ve güncel tasarımları

Cretan blanket and current designs in the historical process of weaving

  1. Tez No: 906756
  2. Yazar: DİLEM DOĞAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HACER NURGÜL BEGİÇ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İzmir Demokrasi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 283

Özet

Türk kültürünün zenginliklerinden biri olan dokumacılık, Orta Asya'dan başlayarak, Balkanlar ve Anadolu'ya göç eden boylarla birlikte gittikleri her bölgeye taşınmış, aktarılmış, zenginleştirilmiş ve geliştirilmiştir. Bu geleneğin kökleri ilkel çağlardan yerleşik yaşama kadar çok eskilere dayanmaktadır. Dokuma önce bir ihtiyaç sonra da bir sanattır. Sanatını aktaran her toplumda geleneksel bir değer taşıyan ürünlerin oluşmasını, tarihsel süreçte toplumların değer, inanç, gelenekleri, yaşam biçimleri ve kültürel değerleri hakkında bilgilerin günümüze aktarılmasında önemli rol oynamıştır. Dokumacılık, farklı coğrafyalarda farklı şekillerde gelişmiştir. Her toplumun kendine has ürettiği dokuması, her dokumanın kendi hikayesi, deseni, rengi ve karakteristik özelliği oluşmuştur. Amaç: Çalışmada yerel ve kültürel bir değerimiz olan sedefli dokumanın mübadele zamanıyla ülkemize gelmiş olan battaniyelere ulaşılması, bu battaniyelerin günümüz tekstil tasarımına uyarlanarak sürdürülebilir ve işlevsel olarak kullanılması amaçlamaktadır. Bu amaç çerçevesinde saha çalışması yapılmış özellikle İzmir'de yaşayan mübadil aileler ve dernek başkanları ile görüşülerek Girit battaniyesi örneklerine ulaşılmış, dokuma analizleri yapılmıştır. Analizler sonucunda deneysel yollarla yeni dokuma tasarımlarının benzer özelliklere sahip dokuma örnekleri mekikli tezgâhta dokunmuştur. Araştırma kapsamında değerlendirilen sedefli dokuma/ Girit battaniyesinin teknik, yöntem, malzeme özellikleri açıklanmıştır. Kapsam: Türklerin Orta Asya'dan Anadolu'ya göçü, Selçuklu ve Osmanlı döneminde gelişimi ve Anadolu'da yaşayan Türk topluluklarının nüfus politikası gereği Balkanlar ve Adalara yerleştirilmesi, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşuyla birlikte yapılan anlaşmalarla geriye Balkanlar'dan ve Adalar'dan Anadolu topraklarına gelen Türk topluluklarının durumu ve bunun dokumaya yansıması incelecektir. Yöntem: Araştırmanın çerçevesi; Girit battaniyesi ve örneklemi, İzmir iline gelmiş mübadil ailelerin battaniye örnekleri ve çevre illerden alınmış birkaç örnek dokumadır. Sanal kaynaklarda veri analizi ve tarama yapılmış, saha çalışmasında gözlem ve görüşmeler gerçekleştirilerek fotoğraf, video ve ses kayıtları tutulmuştur. İzmir'de olan battaniyeler için aile sandıkları açılmış battaniyeler fotoğraflandırılmıştır. Balıkesir'de dokuma gerçekleştirilen kurumla sözlü görüşme yapılarak battaniyenin nasıl üretildiği hakkında bilgiler toplanmış ve battaniye fotoğrafları çekilmiştir. Çalışma sırasında battaniyelerin özellikle Girit adasında dokunmuş ve mübadele zamanında getirilmiş dokumaların olmasına dikkat edilmiştir. Sergi, dernek, konferans ve etkinlikler, basılı ve elektronik kaynaklar, müze koleksiyonları üzerinden bilgilere erişim sağlanmıştır. Sonuç: Geleneksel bir ürünün kültür aktarımı yaşaması ve devamlılığının sağlanması bakımından güncel tasarımlarda literatür kaynağında olmayan Girit'ten gelmiş dokuma örneklerin ve sandıklarda kalmış çeyiz ürünlerine ulaşılmıştır. Battaniye örneklerine benzer deneysel çalışmalar yapılmış, bu çalışmalar hem dijital ortamda giydirilmiş hem de üretimi sağlanarak sergi sunumu yapılmıştır. Geleneksel değerler işlevsel ve sanatsal olarak çeşitli alanlarda kullanılabilir, yeni kuşaklara öğretilebilir ve kültürel değerlerimiz olan geleneksel el sanatlarının kaybolmaması için teşvik edici etkinlikler sağlanabilir.

Özet (Çeviri)

The art of weaving, one of the riches of Turkish culture, has been transported, transmitted, enriched, and developed to every region where the tribes migrating from Central Asia to the Balkans and Anatolia settled. The roots of this tradition date back to primitive ages and have persisted until settled life. Weaving was initially a necessity, later evolving into an art form. Works created by artisans, often without awareness, have carried traditional values in every society, playing a crucial role in transferring information about the values, beliefs, traditions, lifestyles, and cultural heritage of communities through historical processes to the present day. Weaving has evolved differently in various geographical regions. Each society's unique weaving production has resulted in each fabric having its own story, pattern, color, and characteristic features. Purpose: The aim of this study is to access the pearl-woven fabrics, a local and cultural heritage, which arrived in our country with the population exchange, and to adapt these blankets into contemporary designs in the field of modern textiles for sustainable and functional use. Within this scope, fieldwork was conducted, and especially the examples of Girit blankets were reached by interviewing exchange immigrant families and association presidents living in İzmir, and weaving analyses were performed. As a result of the analyses, new weaving designs with similar characteristics were woven on a shuttle loom through experimental methods. Within the research framework, the technical, methodological, and material features of pearl weaving/Girit blankets were explained. Scope: The migration of Turks from Central Asia to Anatolia, their development during the Seljuk and Ottoman periods, and the settlement of Turkish communities in the Balkans and Islands as part of population policies will be examined. Additionally, the situation of Turkish communities that returned from the Balkans and Islands to Anatolian lands due to agreements made with the establishment of the Republic of Turkey and its reflection on weaving will be analyzed. Method: The universe of the research consists of Girit blankets, and the sample includes blanket samples brought to İzmir province by exchange immigrant families and a few sample weavings obtained from surrounding provinces. Data analysis and scanning were conducted on virtual sources, while observations and interviews were carried out during fieldwork, and photographs, videos, and audio recordings were made. For blankets in İzmir province, family trunks were opened, and the blankets were photographed. An oral interview was conducted with the institution where weaving was carried out in Balıkesir province, and information about how the blanket was produced was collected, along with photographs of the blanket. During the study, attention was paid to the fact that the blankets were particularly woven on the island of Crete and brought during the exchange period. Information was accessed through exhibitions, associations, conferences, and events, as well as printed and electronic sources and museum collections. As a result of the research, access has been gained to weaving samples from Crete that are not found in the literature sources and to trousseau items left in chests, contributing to the cultural transmission and continuity of a traditional product in contemporary designs. Weaving analyses of blankets were conducted, and experimental studies were carried out within the scope of the thesis. Weaving pieces in various colors were obtained, and these were used in contemporary designs. Traditional values can be utilized functionally and artistically in various fields, taught to new generations, and serve as an incentive for preserving our cultural values, including traditional handicrafts, from being lost.

Benzer Tezler

  1. Sultanhanı yöresi düz dokuma yaygıları

    Plain flat woven rugs of Sultanhani location

    HAVVA NUR ÇUHADAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    El SanatlarıNecmettin Erbakan Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ALİ FUAT BAYSAL

  2. İlköğretim din kültürü ve ahlak bilgisi ders kitabı ve öğretmen kılavuz kitabının yapılandırmacı anlayışa uygunluğunun incelenmesi (6. sınıf örneği)

    Analysis of primary school religious and morals lesson textbook?s and teacher guide book?s coherence with constructivist concept (6th grade sample)

    ZEYNEP ŞİMŞEK ÖZKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Eğitim ve ÖğretimErciyes Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SÜLEYMAN AKYÜREK

  3. Cumhuriyet Dönemi (1923-1999) âşık şiirinde dinî ve tasavvufî unsurlar

    Religious and sûfîstic elements in minstrel poetry of The Republican Period (1923-1999)

    HAKAN TİKDEMİR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Türk Dili ve EdebiyatıKastamonu Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÜLTEN KÜÇÜKBASMACI

  4. Reflections of photography, digital printing and new technologies on the use of figures in contemporary Turkish painting

    Fotoğraf, dijital baskı ve yeni teknolojilerin çağdaş Türk resmine figür kullanımındaki yansımaları

    MUHAMMED SEFA ÇAKIR

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    Güzel SanatlarYeditepe Üniversitesi

    Plastik Sanatlar ve Resim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FERHAT ÖZGÜR

  5. Tanzimat'tan Cumhuriyet'e İstanbul'da Latin Katolik yapıları

    Latin Catholic buildings in Istanbul (From Tanzimat to Republican era)

    SEZİM SEZER SEVİNÇ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Arkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEMRA GERMANER