Ticari uçak kazalarının HFACS modeli ile incelenmesi ve EYS açısından değerlendirilmesi
Analyse of commercial airplane accidents with the HFACS model and evaluation in terms of SMS
- Tez No: 906912
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRE YILMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sivil Havacılık, Civil Aviation
- Anahtar Kelimeler: Havacılık Emniyeti, EYS, HFACS, Havacılık Kazaları, Aviation safety, SMS, HFACS, Aviation Accidents
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Türk Hava Kurumu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Havacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Havacılık Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 139
Özet
Havacılık endüstrisinde, havacılık emniyeti her zaman birincil endişe kaynağı olmuştur. İleri teknolojiler havacılık emniyetini önemli ölçüde geliştirmiş olmasına rağmen, mevcut çalışmalar havacılık kazalarının ana nedeni olarak insan faktörünün altını çizmeye devam etmektedir. Çalışmanın amacı, Emniyet Yönetim Sisteminin (EYS) yürürlüğe girmesinden sonra meydana gelen ve ölümcül sonuçları olan 20 ticari havacılık kazasını HFACS sınıflandırma modelini kullanarak incelemek ve inceleme sonuçlarını literatürde aynı yöntemle İngilizce ve Türkçe dilinde yapılmış çalışmaların sonuçlarıyla karşılaştırmak, sonuçlarına dikkat çekmek ve gelecekte yapılacak çalışmalar için araştırma önerileri sunmaktır. Bulgular, kazaların çoğunluğunun (%60) karar hatalarıyla ilişkili olduğunu ortaya koymuştur. Karar hatalarını sırasıyla (%45) algılama hataları, (%40) fiziksel çevre, (%30) alışılmadık hatalar ve (%25) Ekip Kaynak Yönetimindeki eksiklikler takip etmektedir. 2010 yılında EYS'nin uygulanmasından sonra meydana gelen ve incelememize konu olan 20 uçak kazasının oluşmasında etkili olan faktörler göz önüne alındığında insan hatasının, özellikle de uçuş ekibinden kaynaklanan hataların başlıca kaza sebepleri arasında yer almayı sürdürdüğü görülmüştür.
Özet (Çeviri)
In the aviation industry, aviation safety has always been a primary concern. Although advanced technologies have significantly improved aviation safety, current studies still highlight the human factor as the main cause of aviation accidents. The aim of the study is to examine 20 commercial aviation accidents with fatal consequences that occurred after the Safety Management System came into force, using the HFACS classification model, and to compare the examination results with the results of studies conducted in English and Turkish using the same method in the literature, to draw attention to the results and to offer research suggestions for future studies. The findings revealed that the majority of accidents (60%) were related to decision errors. Decision errors are followed by (45%) perception errors, (40%) physical environment, (30%) unusual errors and (25%) deficiencies in Team Resource Management. Considering the factors that contributed to the 20 aircraft accidents that occurred after the implementation of SMS in 2010 and were the subject of our review, it was seen that human error, especially errors caused by the flight crew, continued to be among the main causes of accidents.
Benzer Tezler
- Analysis of human factors in aircraft accidents: The case of the USA
Uçak kazalarında insan faktörleri analizi: ABD örneği
NURCAN KIZILTEPE
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Sivil Havacılıkİbn Haldun ÜniversitesiHavacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. NİHAT GÜMÜŞ
- Jet motor öncesi dönemi ticari uçak kazalarının kaza nedenleri ve uçuş evreleri bakımından incelenmesi
Examination of accidents causes and flight stages of pre-jet periodic commercial aircraft accidents
SEVDİYE KEMİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sivil HavacılıkKocaeli ÜniversitesiHavacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİDEM RODOPLU ŞAHİN
- 1980-1990 yılları arasında meydana gelen jet motorlu ticari uçak olay ve kazalarının analizi
The Analysis of incidents and accidents of jet powered civil air transportation in the period of 1980-1990
TUNCİZ TANER
- Pilotlarda algılanan bilişsel iş yükü, prospektif bellek becerisi ve bilinçli farkındalık arası ilişkilerin incelenmesi
The examination of relationships between perceived cognitive workload, prospective memory skills and mindfulness in pilots
ZEHRA NUR KURTOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul ÜniversitesiHavacılık Psikolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PINAR ÜNSAL
PROF. DR. SEVTAP CİNAN