Pozitif ve negatif şemaların partner şiddeti ile ilişkisi: Sosyal sorun çözme ve psikolojik dayanıklılığın rolü
The relationship of positive and negative schemas with intimate partner violence: The role of social problem solving and psychological resilience
- Tez No: 906956
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YASEMİN KAHYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 129
Özet
Partner şiddeti, birçok risk faktörüyle ilişkili kompleks bir davranış örüntüsüdür. Bu sebeple partner şiddetini anlamak ve önlemek için şiddet gerçekleşmeden önceki çatışma sürecinin nasıl işlediğini belirlemek önemlidir. Mevcut çalışmanın amacı negatif ve pozitif şemalar ile partner şiddeti mağduriyeti ve failliği arasındaki ilişkide sosyal sorun çözme davranışlarının aracı rolünü ve şemalar ile sosyal sorun çözme becerileri arasındaki ilişkiyi psikolojik dayanıklılığın nasıl düzenlediğini anlamaktır. Araştırmanın örneklemini en az 6 aydır romantik bir ilişki içerisinde olan, yaşları 19 ile 54 arasında değişen (M= 28.84, SS= 7.50), 163'ü kadın (%76.5) ve 50'si erkek (%23.5) olmak üzere toplam 213 katılımcı oluşturmaktadır. Amaç doğrultusunda katılımcılara; Çatışmaların Çözümüne Yaklaşım Ölçeği (CTS-2), Young Şema Ölçeği Kısa Form-3, Young Pozitif Şema Ölçeği, Gözden Geçirilmiş Sosyal Sorun Çözme Envanteri Uzun Form (Tr-SSÇE-G:U) ve Yetişkinler için Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği sunulmuştur. Veriler online olarak toplanmıştır. Elde edilen veriler ile Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Analizi ve düzenleyici aracılık modeli analizi (Model 7) yapılmıştır. Yapılan analiz sonuçlarına göre pozitif sorun çözme becerileri, hem kopukluk şema alanı hem de pozitif şemalar ile partner şiddeti mağduriyeti arasındaki ilişkide dolaylı aracı bir etki göstermektedir ancak bu etkilerde psikolojik dayanıklılığın düzenleyici etkisi önemsizdir. Ayrıca pozitif sorun çözme becerileri, hem zedelenmiş otonomi şema alanı hem de pozitif şemalar ile partner şiddeti mağduriyeti arasındaki ilişkide de dolaylı aracı bir etki göstermektedir ancak bu etkilerde psikolojik dayanıklılığın düzenleyici etkisi önemsizdir. Kopukluk şema alanının partner şiddeti failliği ile ilişkili olduğu bulunmuştur ancak bu ilişkide olumsuz sorun çözme becerileri aracı bir rolde değildir ve modelde, psikolojik dayanıklılığın düzenleyici etkisi önemsizdir. Bulgulara göre bireyler; kopukluk ve zedelenmiş otonomi şema alanlarını yoğun kullansalar da, partner şiddeti mağduriyetini deneyimlemede pozitif sorun çözme yöneliminin kullanımı önemlidir. Ancak partner şiddeti failliğini deneyimlemede olumsuz sorun çözme becerilerinin rolü önemsiz görünmektedir.
Özet (Çeviri)
Partner violence is a complex behavioral pattern associated with various risk factors. Therefore, in order to understanding and preventing partner violence, it is important to identify how the conflict process operates before violence occurs. The aim of the current study is to examine the mediating role of social problem-solving behaviors in the relationship between negative and positive schemas with experiences of victimization and perpetration of partner violence, as well as how psychological resilience moderates the relationship between schemas and social problem-solving skills. The sample of the study consists of a total of 213 participants, including 163 women (76.5%) and 50 men (23.5%), aged between 19 and 54 years (M=28.84, SD=7.50), who have been in a romantic relationship for at least 6 months. The participants were administered an online questionnaire set consisting of the Revised Conflict Tactics Scale (CTS-2), Young Schema Questionnaire Short Form-3, Young Positive Schema Scale, Revised Social Problem-Solving Inventory Long Form (SPSI-R), and Resilience Scale for Adults. The data obtained were analyzed by Pearson Product-Moment Correlation Analysis and a moderated mediating model analysis (Hayes Model 7). According to the results of the analysis, the moderating effect of psychological resilience in the models was insignificant. Positive problem-solving skills revealed an indirect mediating effect in the relationship between both the disconnection and rejection, impaired autonomy/performance and positive schemas with partner violence victimization. It was found that the disconnection and rejection schema domain predicted partner violence perpetration, but negative problem-solving skills did not revealed a mediating role in this relationship. According to the findings, although individuals heavily utilized the disconnection and impaired autonomy, the use of positive problem-solving orientation was significant in experiencing partner violence victimization. However, the role of negative problem-solving skills in experiencing partner violence perpetration is insignificant.
Benzer Tezler
- Romantik ilişkilerde ilişki istikrarı: Sınır kişilik örgütlenmesinde erken dönem uyumsuz şemalar, ilişkilerde manipülasyon ve flört şiddeti bağlamında incelenmesi
Relationship stability in romantic relationships: An investigation of borderline personality organization in the context of early maladaptive schemas, manipulation in relationships and dating violence
YAŞAR ERTÜRK
Doktora
Türkçe
2022
PsikolojiFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELMA ARIKAN
- Erken dönem uyum bozucu şemalar ve eşe yönelik kişilerarası şemaların romantik ilişki ve partner odaklı obsesif kompulsif belirtilerle ilişkisi
The relationship of early maladaptive schemas and partner-oriented interpersonal schemas with regarding romantic relationship and partner-related obsessive-compulsive symptoms
ÖZLEM ŞENTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Kent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU SEVİM
- Romantik ilişki yaşayan bireylerde erken dönem uyum bozucu şemaların ilişki doyumuna etkisi: İlişkisel obsesif kompulsif semptomların aracı rolünü test etme
The effects of early maladaptive schemas on relationship satisfaction in dating individuals: Testing the mediator role of relational obsessive compulsive symptoms
ZEYNEP AKARSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GİZEM ATEŞ
- Erken dönem uyum bozucu şemaların liderlik stillerine etkisi
An examination about the relation between early maladaptive schemas and leadership styles of managers
PAKİZE ÖZKAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYLİN SÖZER ÇAPAN
- Cinsel benlik şemaları, suçluluk/utanç ve sosyal görünüş kaygısı ile cinsel doyum arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between sexual self schemas, guilty/shame and social appearance concerns and sexual satisfaction
TUĞÇE TURNA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Kent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERKAL ERZİNCAN