Kurum bakımında olan ve olmayan çocuklarda deprem sonrası travma sonrası stres bozukluğu: Sıklık, risk faktörleri ve tedavi sonuçlarının karşılaştırılması
Post-traumatic stress disorder after the earthquake in children in residential care and living with parents : Comparison of frequency, risk factors and treatment results
- Tez No: 907035
- Danışmanlar: PROF. DR. NUSRET SOYLU
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Deprem, afet, travma sonrası stres bozukluğu, kurum bakımı, Earthquake, disaster, post-traumatic stress disorder, residential care
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Arka plan ve amaç: Deprem gibi doğal afetlerin ardından hayatta kalan kişilerde en sık görülen psikiyatrik bozukluklardan birinin travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) bildirilmiştir. Bununla birlikte, mevcut literatürde kurum çocuklarında TSSB'yi araştıran çalışma sayısı oldukça azınlıktadır. Deprem gibi doğal afetlerden sonra kurum çocukları ile ilgili yapılan bir çalışma ise henüz mevcut değildir. Çalışmamızda deprem bölgelerinden aileleri ile birlikte İstanbul'a gelen ve deprem bölgesindeki kurumlardan İstanbul'daki kurumlara nakledilen çocukların değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmamıza, 6 Mart 2023'ten sonra İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı'na başvuran, kurum bakımında kalan ve ailesi ile yaşayan depreme maruz kalmış ergenler dahil edilmiştir. Ek olarak kurum bakımında kalan depremzede ergenler için bir kontrol grubu teşkil etmesi amacıyla kurum bakımında yetişen depreme maruz kalmamış ergenlerin de çalışmaya dahil edilmiştir. Çalışmaya dahil olma kriterlerine uygun gönüllüler ile sosyodemografik veri formu, Çocuklar İçin Travma Sonrası Stres Tepki Ölçeği, Güçler ve Güçlükler Anketi, Çocukluk Çağı Travmalar Anketi, Uyku Kalitesi Ölçeği ve Çocuklar İçin Global Değerlendirme ölçeği doldurulmuştur. Okul Çağı Çocukları için Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni Görüşme Çizelgesi Şimdi ve Yaşam Boyu Şekli DSM-5-Türkçe formunun ilgili kısımları kullanılarak çocuklarda TSSB araştırılmıştır. Üçüncü ve dördüncü ayda depreme maruz kalmış ergenlerde TSSB'ye ve tedavisine yönelik parametreler incelenmeye devam edilmiştir. Bulgular: Çalışmamızda depreme maruz kalmış kurum bakımında yetişen ergenlerde TSSB sıklığı ve şiddetinin istatistiki açıdan anlamlı ölçüde daha yüksek olduğu görülmüştür. Kız cinsiyet, fiziksel yaralanma ve maddi kayıpla TSSB arasında anlamlı ilişki olduğu tespit edilmiştir. Duygusal ve fiziksel istismarın istatistiki olarak anlamlı şekilde kurum bakımında yetişen ergenlerde daha yüksek olduğu anlaşılmıştır. Duygusal ve fiziksel istismarla TSSB şiddeti arasında anlamlı korelasyon görülmüştür. Davranış problemleri, akran problemleri ve sosyal problemler, kurum bakımında yetişen ergenlerde anlamlı bir şekilde daha fazlayken duygusal problemlerin ailesi yanında yetişen ergenlerde anlamlı bir şekilde daha fazla olduğu görülmüştür. Kurum bakımında yetişen depreme maruz kalmış ergenlerde uyku kalitesi ile TSSB şiddeti arasında istatistiki açıdan ileri derecede anlamlı ölçüde negatif korelasyon olduğu görülmüştür. Depreme maruz kalmış ailesinin yanında yetişen ergenlerde işlevsellik skorları ile TSSB şiddeti arasında istatistiki açıdan anlamlı negatif korelasyon tespit edilmişken kurum bakımında yetişen depreme maruz kalmış ergenlerde böyle bir korelasyon gözlemlenmemiştir. Sonuç: Çalışmamızda tespit edilen TSSB ile ilişkili risk faktörleri ve prognostik faktörlerle afet sonrası TSSB riski taşıyan popülasyonun daha isabetli belirlenebileceği, koruyucu ruh sağlığı uygulamalarının daha isabetli hayata geçirilebileceği ve kurum bakımında yetişen ergenlerde TSSB'nin farklı prezantasyonlarının göz önünde bulundurulmasının klinisyenlere faydalı olabileceği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Aim and background: Post-traumatic stress disorder (PTSD) has been reported to be one of the most common psychiatric disorders in survivors of natural disasters such as earthquakes. However, in the current literature, the number of studies investigating PTSD in institutionalized children is quite a minority. To our knowledge, there is no study yet on institutionalized children after natural disasters such as earthquakes. Our study aimed to evaluate children who emigrated to Istanbul with their families from earthquake zones and were transferred from institutions in the earthquake zone to institutions in Istanbul. Method: Adolescents exposed to the earthquake who applied to the Department of Child and Adolescent Psychiatry and Diseases of Istanbul Faculty of Medicine after March 6, 2023, have raised in institutional care, and have lived with their families were included in our study. Additionally, adolescents who were not exposed to the earthquake and who were raised in institutional care were also included in the study in order to form a control group for the earthquake-affected adolescents who remained in residential care. Volunteers who met the inclusion criteria for the study completed the sociodemographic data form, Post-Traumatic Stress Response Scale for Children, Strengths and Difficulties Questionnaire, Childhood Trauma Questionnaire, Sleep Quality Scale and Global Assessment Scale for Children. PTSD was investigated in children using the relevant parts of the Affective Disorders and Schizophrenia Interview Schedule for School-Age Children, Present and Lifetime Version, DSM-5-Turkish form. Parameters for PTSD and its treatment continued to be examined in adolescents exposed to earthquakes in the third and fourth months. Findings: In our study, it was observed that the frequency and severity of PTSD were significantly higher in adolescents raised in residential care exposed to the earthquake. It has been determined that there is a significant relationship between female gender, physical injury and financial loss and PTSD. It was determined that emotional and physical abuse was significantly higher in adolescents raised in residential care. A significant correlation was observed between emotional and physical abuse and PTSD severity. While behavioral problems, peer problems and social problems were significantly higher in adolescents raised in residential care, emotional problems were significantly higher in adolescents raised with their families. It was observed that there was a significant negative correlation between sleep quality and PTSD severity in earthquake-exposed adolescents raised in residential care. While a statistically significant negative correlation was detected between functionality scores and PTSD severity in adolescents growing up with their families exposed to the earthquake, such a correlation was not observed in adolescents exposed to the earthquake growing up in residential care. Results: It is thought that with the PTSD-related risk factors and prognostic factors identified in our study, the population at risk of post-disaster PTSD can be determined more accurately, preventive mental health practices can be implemented more accurately, and it may be beneficial for clinicians to consider the different presentations of PTSD in adolescents growing up in institutional care.
Benzer Tezler
- Çocuk yuvası bakımında bulunan çocukların davranış sorunları ve çocuk yuvası personeline yapılan eğitimin bu sorunlar üzerindeki etkisi
The behavioral problems of children who are under care in nursery school and the effect of nursery school staff education on these problems
AYŞE SARAÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Halk SağlığıSüleyman Demirel ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET NESİMİ KİŞİOĞLU
- Yetiştirme yurdu bakımında bulunan çocukların davranış sorunları ve yetiştirme yurdu personeline yapılan eğitimin bu sorunlar üzerindeki etkisi
Behavior problems of children in the institutionalized orphanage dormitory and the training benefits of the caregivers on the behavioral improvement of orphans
İSMAİL EMRE ALP
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Halk SağlığıSüleyman Demirel ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OSMAN GÜRDAL
- Ailesi yanında sosyo-ekonomik olarak desteklenen çocukların aile işlevlerinin değerlendirilmesi: Tunceli örneği
The evaluation of family functions of children between 12 18 ages as a socio-economic assistant with family
ABDULLAH GÜLMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sosyal HizmetlerSivas Cumhuriyet ÜniversitesiSosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT YILDIZ
- The effects of environmental factors on social interaction in outdoor spaces: The multiple case of children's villages
Çevresel faktörlerin dış mekanlarda sosyal etkileşim üzerine etkisi: Çocuk evleri siteleri çoklu vaka çalışması
ECEM KARA
Doktora
İngilizce
2022
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİLEK YILDIZ ÖZKAN