Mekansal ve toplumsal açıdan katılım sorunsalı
A spatial and social assessment of the participation problem
- Tez No: 907130
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE NUR ÖKTEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Şehir Planlama Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 341
Özet
Literatürdeki en büyük eksikliklerden biri, katılım süreci ve etkilerine dair nitelikli araştırmaların yetersizliğidir. Katılım üzerine yapılan deneysel araştırmalar teorinin gerisinde kalmıştır. OECD'nin (2001)“Ortak Olarak Yurttaşlar”raporu, yönetimlerin yurttaşları ve sivil toplumu politika yapım sürecine dahil etme çabalarının sistematik olarak değerlendirilmediğini vurgulamaktadır. 2005 tarihli“Politika Yapımında Halk Katılımının Değerlendirilmesi”raporunda ise, yönetimlerin bu tür çabalara ayırdığı zaman, para ve enerji ile bu çabaların etkinliğini değerlendirme konusundaki özen arasında ciddi bir dengesizlik olduğu belirtilerek,“değerlendirme açığının”kapatılmasının önemi vurgulanmaktadır. Katılım literatüründe, Arnstein'in (1969) merdiven metaforundan bu yana, katılım çabalarının başarısı veya etkisinin nasıl değerlendirileceği tam olarak yanıtlanamamıştır. Birçok rehber ve kriter setine rağmen evrensel bir katılım reçetesi yoktur. Planlama probleminin tanımı, kullanılan bilgi türleri ve karar verme bağlamı, katılımın kapsamını belirler (Lane, 2005). Katılım spesifik bir alanda gerçekleştiğinde, bağlamsal faktörler daha da önem kazanmaktadır. Tezin amacı, katılımcı planlama yazınındaki değerlendirme ölçütlerini yerel koşullar çerçevesinde irdeleyerek, yeni uygulanan süreçlerin geliştirilmesine ve iyileştirilmesine katkı sağlamaktır. Araştırma, İstanbul'un Adalar ilçesindeki katılımcı planlama çabalarının izini sürmektedir. Bu kapsamda, Adalar ilçesinde gerçekleştirilen 1/5000 ölçekli Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı süreci bir vaka analizi olarak ele alınmıştır. Çalışma, niteliksel yöntemle katılımcıların, süreci bırakanların ve plancıların deneyimlerini derinlemesine görüşmelerle analiz ederek süreç, sonuç ve bağlam kriterlerini ve bu kriterler arasındaki ilişkiyi anlaşılır kılmayı amaçlamaktadır. Deneyimlenen katılımcı süreç ve yansımaları; kurumsal bağlamın değerlendirilmesi, önceki deneyimlerin, güven oluşturulmasının ve yurttaşların katılımcı süreçten bağımsız olarak ihtiyaç duyduğu hizmetlerin iyileştirilmesi için somut adımlar atılmasının önemini vurgulamaktadır. Süreç boyunca kapsayıcılık, çeşitlilik, bağlama uygun katılımcı yöntemlerin kullanılması, kaynaklara erişim, şeffaflık, iletişim biçimi, geri bildirim mekanizmalarının işletilmesi ve katılımcıların bilgi düzeyi gibi kriterlerin önemi ortaya çıkmıştır. Etki, politik kararlılık ve güven ise sürecin başarılı kabul edilmesi için temel kriterlerdir. Tüm bu sonuçların ışığında nihai amaç, katılımcı planlama çalışmalarında tüm paydaşların anlamlı bir katılım süreci deneyimleyebilmesi için süreçlerin iyileştirilmesi, geliştirilmesi ve etkili sonuçlara ulaşılmasına katkı sağlamaktır.
Özet (Çeviri)
One of the biggest gaps in the literature is the lack of qualitative research findings on the participation process and its impacts. Experimental research on participation has lagged significantly behind theory. The OECD's (2001) report,“Citizens as Partners,”emphasizes that efforts by governments to involve citizens and civil society in the policy-making process have not been systematically evaluated. The 2005 report,“Evaluating Public Participation in Policy Making,”points out a stark imbalance between the time, money, and energy that governments invest in such efforts and the care they take in evaluating the effectiveness of these efforts, highlighting the importance of closing the“evaluation gap.”In the participation literature, since Arnstein's (1969) ladder metaphor, the question of how to evaluate the success or impact of participation efforts remains unanswered. Despite numerous guides and sets of criteria, there is no universal panacea for participation. The definition of the planning problem, the types of information used, and the context of decision-making determine the scope of participation (Lane, 2005). When participation occurs in a specific area, contextual factors become even more significant. The aim of this thesis is to examine the evaluation criteria in the participatory planning literature within the framework of local conditions, contributing to the improvement and enhancement of newly implemented processes. The research traces the participatory planning efforts in the Adalar district of Istanbul. In this context, the 1/5000 scale Conservation Master Plan process conducted in Adalar has been taken as a case study. The study adopts a qualitative approach, analyzing the experiences of participants, those who discontinued the process, and planners through in-depth interviews to clarify the criteria of process, outcome, and context, as well as the relationships between these criteria. The experienced participatory process and its reflections emphasize the importance of evaluating the institutional context, taking into account past experiences, building trust, and taking concrete steps to improve the services that citizens need independently of the participatory process. Throughout the process, the significance of criteria such as inclusivity, diversity, the use of context-appropriate participatory methods, access to resources, transparency, communication mode, functioning feedback mechanisms, and the knowledge level of participants has emerged. Impact, political commitment, and trust are essential criteria for considering the process successful. In light of all these findings, the ultimate goal is to contribute to the improvement, development, and achievement of effective results in participatory planning efforts so that all participants can experience a meaningful participatory process.
Benzer Tezler
- Yeni Cami'nin akustik açıdan performans değerlendirmesi
Evaluation of the acoustical performance of the New Mosque
EVREN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE
- Hastane binalarında kronolojik açıdan erişilebilirliğin gelişimi ve mekan dizimi yöntemi ile iki örnek üzerinden inceleme
The development of chronological accessibility in hospital buildings and the methods of space syntax with two sample examination
FUNDA ÇINAR KARAKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERVER FUNDA KERESTECİOĞLU
- Assessment of urbanization history of Addis Ababa city, Ethiopia
Addıs Ababa cıty, Ethıopıa'nın kentleşme tarihinin değerlendirilmesi
ABDURAHMAN HUSSEN YIMER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMersin ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ CENAP YOLOĞLU
- Stratejik mekansal planlama ve düzenleyici geleneksel planlamanın katılım, eylem projeleri ve esneklik boyutlarında incelenmesi - Bursa ili örneği
Examination of strategic spatial planning and regulatory traditional planning in terms of participation, action project and flexibility – Bursa province case
SERPİL ŞİMŞEK DENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALE ÇIRACI
- Implementation of data-driven decisions in urban governance and planning
Kent yönetişim ve planlamasında veri odaklı kararların uygulanması
JAFAR NAJAFLI
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZHAN ERTEKİN