Sekizinci sınıf Türkçe ders kitabındaki cümlenin ögeleri ile ilgili etkinliklerin işlevsel dil bilgisi ve öğretmen değerlendirmeleri açısından incelenmesi
8th grade Turkish textbook activities related to the elements of sentence in terms of functional grammar and teacher evaluations
- Tez No: 907653
- Danışmanlar: PROF. DR. MUHSİNE BÖREKÇİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Türkçe eğitimi, dil bilgisi, dil bilgisi öğretimi, işlevsel dil bilgisi, cümlenin ögeleri, ders kitabı, ders kitabı etkinlikleri, Turkish education, grammar, grammar teaching, functional grammar, elements of sentence, textbook, textbook activities
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 105
Özet
Amaç: Araştırmanın amacı 2023-2024 eğitim öğretim yılı 8. Sınıf Türkçe Ders Kitabı'ndaki cümlenin ögeleri etkinliklerinin işlevsel dil bilgisi yaklaşımı bağlamında öğretmen görüş ve çözümlemeleri çerçevesinde incelenmesidir. Yöntem: Tez çalışmasında nitel araştırma yöntemlerinden biri olan olgubilim (fenomenoloji) yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada 8. Sınıf Türkçe Ders Kitabındaki cümlenin ögeleriyle ilgili etkinlikler, işlevsel dil bilgisi bağlamında öğretmen değerlendirmeleri çerçevesinde ele alınmıştır. Çalışmanın veri kaynakları; 8. Sınıf Türkçe Ders Kitabında yer alan cümlenin ögeleri ile ilgili tespit edilen on yedi etkinlik ve tasarlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu ile on iki öğretmenden toplanan verilerdir. Çalışmanın veri toplama araçları ise etkinlikleri işlevsel dil bilgisi bağlamında incelemek için hazırlanan değerlendirme formu ve öğretmenlerden veri toplamak için hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formudur. Değerlendirme formu ile toplanan verilerde betimsel analiz, yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanan verilerde ise içerik analizi kullanılmıştır. Geçerlik ve güvenirlik açısından araştırmanın amacı, problemi, alt problemleri açık bir şekilde çalışmada ifade edilmiş ve kuramsal çerçeve oluşturulmuştur.“Yöntem”başlığı altında çalışmada kullanılan araştırma yöntemi, veri kaynakları, veri toplama araçları, verilerin analizi, araştırmacının rolü gibi unsurlar detaylı bir şekilde açıklanmıştır. Bulgular: Etkinliklerin birçoğu işlevsel dil bilgisi yaklaşımının ölçütlerini ya hiç sağlamamaktadır ya da sadece yarısını sağlamaktadır. Ayrıca etkinliklere işlevsel dil bilgisi yaklaşımı çerçevesinden bakıldığında, etkinliklerde bazı hatalara rastlanılmıştır. Öğretmenlerin pek çoğu ana dil eğitiminde dil bilgisi öğretiminin gerekli olduğu ve cümlenin ögeleri konusunun dört temel dil becerisine katkı yaptığı görüşündendir. Ayrıca pek çok öğretmen cümlenin ögeleri konusunu neden öğrettiklerini öğrencilere açıklamaktadır. Etkinlikte yer alan cümleler öğretmenler tarafından ögelerine ayrılmıştır. Bir şekilde ögelerine ayrılan ve iki şekilde ögelerine ayrılan cümle sayıları nerdeyse eşittir. Sonuçlar: İncelenen etkinliklerin pek çoğu işlevsel dil bilgisi açısından yetersizdir. Öğretmenlerin çoğunluğu ana dil eğitiminde dil bilgisi öğretiminin gerekli olduğu ve cümlenin ögeleri konusunun dil becerilerine faydalı olduğu görüşündedir. Yapılan çalışmalar ve öğretmen görüşleri örtüşmektedir. Öğretmenler cümlenin ögeleri konusunu neden öğrettiklerini açıklamaktadır. Öğretmenler tarafından ögelerine ayrılan cümleler karşılaştırıldığında, bir şekilde ögelerine ayrılan ve iki şekilde ögelerine ayrılan cümle sayıları nerdeyse eşittir. Bu bulgu başka bir araştırma ile irdelenebilir.
Özet (Çeviri)
Purpose: The aim of the study is to analyse the sentence elements activities in the 8th grade Turkish textbook of the 2023-2024 academic year within the framework of teacher opinions and analyses in the context of functional grammar approach. Method: In the thesis study, phenomenology method, which is one of the qualitative research methods, was used. In the study, the activities related to the elements of the sentence in the 8th Grade Turkish Textbook were discussed within the framework of teacher evaluations in the context of functional grammar. The data sources of the study are the seventeen activities related to the elements of the sentence in the 8th grade Turkish textbook and the data collected from twelve teachers through a semi-structured interview form. The data collection tools of the study are the evaluation form prepared to analyse the activities in the context of functional grammar and the semi-structured interview form prepared to collect data from teachers. Descriptive analysis was used for the data collected with the evaluation form and content analysis was used for the data collected with the semi-structured interview form. In terms of validity and reliability, the purpose, problem and sub-problems of the study were clearly stated in the study and the theoretical framework was established. Under the title of 'Method', elements such as the research method used in the study, data sources, data collection tools, data analysis, and the role of the researcher were explained in detail. Findings: Most of the activities either do not fulfil the criteria of the functional grammar approach at all or fulfil only half of them. In addition, when the activities were analysed from the framework of the functional grammar approach, some mistakes were found in the activities. Most of the teachers were of the opinion that grammar teaching is necessary in mother tongue education and that the topic of sentence elements contributes to the four basic language skills. In addition, many of the teachers explain to the students why they teach the elements of the sentence. The sentences in the activity were analysed by the teachers. The number of sentences segmented in one way and the number of sentences segmented in two ways were almost equal. Conclusions: Most of the analysed activities are insufficient in terms of functional grammar. The majority of the teachers are of the opinion that grammar teaching is necessary in mother tongue education and that the topic of the elements of the sentence is useful for language skills. The studies and teachers' opinions overlap. Teachers explain why they teach the elements of sentences. When the sentences analysed by the teachers are compared, the number of sentences analysed in one way and the number of sentences analysed in two ways are almost equal. This finding can be analysed in another research.
Benzer Tezler
- İlköğretim sekizinci sınıf Türkçe ders kitaplarındaki okuma metinlerine göstergebilimsel bağlamda bir yaklaşım denemesi
An approach to reading texts of eighth grade Turkish coursebooks in a semiotic context
EFE SIDDIK TEKİNARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimKırıkkale ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT YİĞİT
- Ortaokul Türkçe ders kitaplarının sözlü iletişim becerilerini geliştirme açısından değerlendirilmesi
An evaluation of secondary school Turkish textbooks in terms of oral communication skills development
MELTEM ÇETİNKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEVİN AKKAYA
- Sekizinci sınıf fen bilimleri ders kitabında yer alan etkinliklerin sınıf içi sorgulama becerileri çerçevesinde incelenmesi
Investigation of the activities in the eight class science course book within the framework of classroom inquiry skills
YASEMİN TANIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÜLENT DÖŞ
- 8. sınıf matematik ders kitabındaki soruların TIMSS bilişsel alanlarına ve program kazanımlarına göre analizi
Analysis of the questions in the 8th grade mathematics textbook according to TIMSS cognitive areas and program outcomes
HİLAL BİLGEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimManisa Celal Bayar ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞAFAK ÖZTÜRK
- 8. sınıf matematik ders kitabındaki geogebra etkinliklerinin çalışma yapraklarıyla uygulanması
Application of geogebra activities in 8th grade mathematics textbooks with worksheets
BİRKAN EROL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimGiresun ÜniversitesiMatematik Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TÜRKAN BERRİN KÖSE