Osmanlı modernleşme süreci yapılarında kütahya çinileri
Kütahya ti̇les i̇n the structures of the ottoman moderni̇zati̇on process
- Tez No: 907936
- Danışmanlar: PROF. DR. NURŞEN ÖZKUL FINDIK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sanat Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 559
Özet
Kültürel, ekonomik, politik değişimi kapsayan ve toplumların yenilenmesini sağlayan modernleşme, Osmanlı'da 18.-20. Yüzyıllar arasında birçok alandaki değişimi ifade eden bir kavram olmuştur. Bu değişim Avrupa'nın direk taklidi şeklinde gelişmeyip kendi iç dinamikleri ve özgün koşulları çerçevesinde şekillenmiştir. Modernleşme sürecinden önce Kütahya çiniciliği, Osmanlı'da sarayın desteğini alan İznik atölyelerinin gölgesinde kalmıştır. Kütahya 18.yüzyılda İznik atölyelerinin kapanmasından Osmanlının yıkılışına kadar varlığını devam ettirebilen tek çini merkezi olmuştur. Modernleşme sürecinin beraberinde getirdiği yaşam şeklîndeki değişimin etkisiyle mimaride farklı yapı türleri ortaya çıkmış ve önceleri daha çok dini yapılarda görülen Kütahya çinileri belediye, vapur iskelesi, okul, postane, tren istasyonu, han, çeşme ve apartman gibi yapı türlerinde görülmeye başlamıştır. Osmanlı döneminde çiniciliği destekleyen mimari düzenin gelişmesi, kenti kapsayan Ermeni ticaret ağları ve 18. yüzyılda tüm dünyada arttığı gözlenen kahve tüketimiyle fincana olan talebin artması Kütahya atölyeleri için bir şans olmuştur. Ayrıca İznik örneklerindeki gibi nakkaşhaneden hazır kompozisyonların gelmemesi, eş zamanlı üretim yapıp etkilenebileceği rakip üretim merkezinin olmayışı Kütahya üretiminin devamlılığını ve zamanla özgünleşmesini sağlamıştır. Yeni yapı türlerinde daha çok dış kütlede görülen Kütahya çinileri I. Ulusal Mimarlık Akımının da etkisiyle Anadolu Selçuklu ve Osmanlı çini geleneğini özgün bir şekilde yorumlayan merkez atölye haline gelmiştir.
Özet (Çeviri)
Modernization, which encompasses cultural, economic, and political transformations and ensures the renewal of societies, became a concept representing changes in various fields in the Ottoman Empire between the 18th and 20th centuries. This transformation did not develop as a direct imitation of Europe but was shaped within its own internal dynamics and unique conditions. Prior to the modernization process, Kütahya ceramics were overshadowed by İznik workshops, which were supported by the Ottoman palace. However, Kütahya became the sole center for tile production from the closure of İznik workshops in the 18th century until the fall of the Ottoman Empire. The changes in lifestyles brought about by the modernization process influenced architecture, leading to the emergence of different types of structures. While Kütahya tiles were previously seen mostly in religious buildings, they began to be used in structures such as municipal buildings, ferry docks, schools, post offices, train stations, inns, fountains, and apartments. The architectural system that supported ceramics production during the Ottoman period, the Armenian trade networks encompassing the city, and the increased global demand for coffee in the 18th century—which led to a rise in the need for coffee cups—presented significant opportunities for Kütahya workshops. Additionally, unlike İznik examples, Kütahya lacked a“nakkaşhane”(design house) for supplying prepared compositions, and the absence of competing production centers capable of simultaneous manufacturing contributed to the continuity and eventual uniqueness of Kütahya production over time. Kütahya tiles, often observed in the external masses of new architectural forms, eventually became a central workshop interpreting Anatolian Seljuk and Ottoman ceramic traditions with originality, influenced by the First National Architecture Movement.
Benzer Tezler
- Impacts of modernization process on conservation and restoration of traditional wooden religious buildings; a comparative study between Turkey and Japan
Modernleşme sürecinin geleneksel ahşap dinî yapıların korunması ve restorasyonu üzerindeki etkileri, Türkiye ve Japonya arasında karşılaştırmalı bir araştırma
SÜHEYLA KOÇ
Doktora
İngilizce
2022
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DENİZ MAZLUM
PROF. DR. KEİSUKE FUJII
- Modernleşme sürecinde Osmanlı mahallesinin dönüşümü: İstanbul/Üsküdar ve Saraybosna/stari grad örnekleri
Transformation of ottoman neighborhood during the period of modernization with examples of İstanbul/Üskudar and Sarajevo/stari grad
GÜLSÜM ESRA DURAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
SosyolojiÜsküdar ÜniversitesiMedya ve Kültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMAİL ARDA ODABAŞI
- İstanbul'da Balyan ailesi tarafından yapılan dini yapılarda cephe biçimlenmesi ve mimari elemanlar
Facade formation and architectural elements in religious buildings made by Balyan family in İstanbul
EDA AKYILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BERRİN ALPER
- 19. yüzyılda Osmanlı Devleti'nde askeri mimari ve İstanbul'da inşa edilen askeri yapılar
The Military architecture of the Ottoman State in the 19th century and the military buildings built in Istanbul
AYNUR ÇİFTÇİ
- Eğitim yapısı olarak yeniden işlevlendirilen endüstri yapılarında mekan analizi
Spatial analysis in industrial building; adaptive re-used as educational building
ESRA NARTKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
MimarlıkKarabük ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YÜKSEL TURCAN