Çerkezce'de benzetme yapıları
Simile structures in the Adyghe language
- Tez No: 908721
- Danışmanlar: DOÇ. DR. RUZANA DOLEVA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Adıge Dili, Karşılaştırma, Karşılaştırmalı Deyimler, Atasözleri, Karşılaştırmalı Yapılar, Adyghe Language, Simile, Phraseological Simile Units, Proverbs, Simile Constructions
- Yıl: 2024
- Dil: Çerkezce
- Üniversite: Düzce Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kafkas Dilleri ve Kültürleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 159
Özet
Çalışmamızda Adıge dilinde karşılaştırmalı yapıları inceledik. Dilbilimdeki karşılaştırma, dilin farklı seviyelerinde bulunur: sözcüksel, morfolojik, sözdizimsel. Bu, imgeler yaratmak ve karakterize etmek için dilin en canlı resimsel araçlarından biri olan dünyayı, çevreyi bilmenin yollarından biridir, bu nedenle karşılaştırma, sanatsal tanımlamanın sıklıkla kullanılan bir tekniğidir. Bu bağlamda, çalışmamızın konusu karşılaştırmayı içeren çeşitli dil birimleridir: atasözleri, deyimler, sanatsal metindeki sözdizimsel karşılaştırmalı yapılar (I. Mashbash'ın «Bziyuk Savaşı» adlı romanına dayanarak). Tanımlayıcı, karşılaştırıcı, seçici yöntemlere dayanarak, Adıge dilinin karşılaştırıcı deyimlerini, çeşitli karşılaştırma biçimlerini içeren atasözlerini analiz edip tanımladık, bileşimlerini inceledik ve karşılaştırma formülünü çıkardık. Karşılaştırmayı sözdizimsel bir fenomen olarak incelemek için tarihi roman «Bziyuk Savaşı» metnine güvendik, romandaki karşılaştırmalı devrimlerin üslup yükünü belirledik ve bunları kompozisyon, anlam, gerçekleştirilen işlevler açısından analiz ettik. Adıge ve Türkçe'nin farklı dil ailelerine (Kafkas ve Ural-Altayca). ait olmasına rağmen, her iki dilde de karşılaştırma da dahil olmak üzere birçok ortak dil olgusu vardır. Bu nedenle, bu dillerde karşılaştırmalı yapıların oluşum yollarını karşılaştırmaya karar verdik. Hem Adıge'de hem de Türkçe'de karşılaştırma esas olarak üç bileşendir: karşılaştırmanın öznesini, karşılaştırmanın nesnesini veya standardını ve karşılaştırmayı ifade eden bir bağlaç olan kelimeyi içerir. Karşılaştırmalı bir dönüş, konuşmanın çeşitli kısımlarını içerebilir: isimler, sıfatlar, zamirler, fiiller. Karşılaştırmalı yapılar hem düzyazıda hem de şiirde kullanılmaktadır. Yazarlar ve şairler, karakterleri, aksiyonun yerini daha eksiksiz karakterize etmek için genellikle bu yöntemi kullanırlar. Sözdizimi açısından karşılaştırmalı yapılar, cümlenin yapısını karmaşıklaştıran unsurlara atıfta bulunur.
Özet (Çeviri)
In our study, simile structures in the Adyghe language were examined. Comparison in linguistics is found at different levels of language, namely; lexical, morphological, and syntactic. Analogy is one of the ways of knowing the world, the environment; one of the most vivid pictorial means of language to create and characterize images, so simile is a frequently used technique of artistic description. In this context, the subject of our study is various language units, more specifically proverbs and sayings, and syntactic comparative constructions in an artistic text that involve comparisons. Based on descriptive, comparative, selective methods, simile constructions in various idioms of the Adyghe language were identified by examining proverbs and sayings containing various forms of comparison. The constructions were examined and the structures for simile were devised. In order to examine comparison as a syntactic phenomenon, the artistic text of the historical novel «Battle of Bziyuk» by I. Mashbash was examined. The use of simile as a stylistic device in comparative structures in the novel was determined and they were analyzed in terms of form, meaning, and functions performed. Although Adyghe and Turkish belong to different language families (Caucasian and Ural-Altaic), both languages have many common linguistic phenomena, which also include similes. For this reason, the formation of simile structures in the two languages were compared. Comparison in both Adyghe and Turkish consists mainly of three components. It contains the subject of the comparison, the object or standard of the comparison, and the word, which is a conjunction expressing the comparison. A simile may include various parts of speech: nouns, adjectives, pronouns, verbs. Comparative constructions are used in both prose and poetry. Writers and poets often use this method to more fully portray the characters and the place of action. Syntactically, simile constructions employ elements that complicate the structure of the sentence.
Benzer Tezler
- Türkiye'de Çerkezce öğretiminde karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri
Encountered problems and solution proposals on Circassian language education in Turkey
LEVENT ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimDüzce ÜniversitesiKafkas Dilleri ve Kültürleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. RUZANA DOLEVA
- Diller için Avrupa ortak öneriler çerçevesinde temel düzeyde Çerkezce öğretim programı
Basic level circassian language program using common european framework of referance for languages
MUHAMMET ALİ ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimDüzce ÜniversitesiKafkas Dilleri ve Kültürleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SUSANA SHKHALAKOVA
- С1 лъэгапiэм адыгабзэмкiэ иегъэджэн ипрограмм
Adige dili öğreniminde ileri düzey (C1) öğretim programı / Advanced level in Adige language learning (C1) teaching program
ÖZLEM GÜNGÖR
Yüksek Lisans
Çerkezce
2021
Eğitim ve ÖğretimDüzce ÜniversitesiKafkas Dilleri ve Kültürleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MIRA HAÇEMIZOVA
- Türkiye'de diller
Languages in Turkey
BERNA YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Türk Dili ve EdebiyatıFırat ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET BURAN
- Адыгабзэм ипчъэгъацi ыкiи игущыiэгъэпсын тыркубзэм егъэпшагъэу (адыгэ хьалэмэт пшысэхэм къахэхыгъэ щысэхэмкiэ)
Adige dilindeki sayıların ve sayıların yapılarının Türk dilindeki sayılarla karşılaştırmalı olarak incelenmesi (Adige olağanüstü masallarından alınan örneklerle)
HATİCE KESKİN
Yüksek Lisans
Çerkezce
2018
DilbilimDüzce ÜniversitesiÇerkez Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SUSANA SHKHALAKOVA