Öğretmenlerin işyeri arkadaşlığı ile tükenmişlikleri arasındaki ilişki (Diyarbakır ili örneği)
The relationship between teachers' workplace friendship and burnout (Diyarbakır province example)
- Tez No: 908861
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FIRAT KIYAS BİREL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: İş Yeri Arkadaşlığı, Tükenmişlik, Ortaokul öğretmenleri, Workplace Friendship, Burnout, Secondary School Teachers
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 96
Özet
Bu araştırmada, kamu ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin iş yeri arkadaşlık algı düzeyi ile tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın evrenini, 2022-2023 eğitim-öğretim yılında Diyarbakır İl merkezindeki resmi ortaokullarda görevli 3840 öğretmen, örneklemini ise evrenden random yöntemi ile seçilen 450 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri, Neilsen, Jex ve Adams (2000) tarafından geliştirilen, Türkçeye Kıral (2016) tarafından uyarlanan İş Yeri Arkadaşlığı Ölçeği ile Maslach ve Jackson tarafından (1981) geliştirilen, Çam (1991) tarafından Türkçe'ye uyarlanan Maslach Tükenmişlik Envanteri kullanılmıştır. İş Yeri Arkadaşlığı Ölçeği iki boyutlu olup 10 maddeden oluşmaktadır. Maslach Tükenmişlik Envanteri ise 3 boyut ve 22 maddeden oluşmaktadır. Araştırmada elde dilen veriler SPSS istatistik paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, karşılaştırmalar için t-Testi, ANOVA testi, farkın hangi gruplar arasında olduğunun belirlenmesi için Tukey Testi, değişkenler arası ilişki düzeyinin belirlenmesi için Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı Analizi kullanılmıştır. Verilerin analizinde .05 anlamlılık düzeyi esas alınmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre; Öğretmenlerin iş yeri arkadaşlığı algılarının yüksek düzeyde, tükenmişliklerinin ise düşük ve orta düzeyde olduğu saptanmıştır. Öğretmenlerin iş yeri arkadaşlık algı düzeylerinin cinsiyet, öğrenim düzeyi, meslekteki kıdem, medeni durum ve okulun büyüklüğüne göre farklılaşmadığı görülmüştür. Çalışmaya dâhil edilen öğretmenlerin tükenmişlik düzeylerinin cinsiyet, öğrenim düzeyi, meslekteki kıdem ve medeni durum göre farklılaşmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Tükenmişlik algı düzeyinin okulun büyüklüğüne göre ise istatistiksel olarak anlamlı farklılık gösterdiği sonucu ortaya çıkmıştır. Araştırmaya katılan öğretmenlerin tükenmişlik ile iş yeri arkadaşlığı algı düzeyleri arasında korelasyon sonucuna göre negatif yönde düşük düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu sonucu bulunmuştur. Öğretmenlerin iş yeri arkadaşlığı algı düzeyindeki artışın tükenmişlik düzeyinde düşüş sağladığı, iş yeri arkadaşlığı algı düzeyindeki düşüşün ise tükenmişlik düzeyini artırdığı sonucu ortaya çıkmıştır.
Özet (Çeviri)
This research aimed to determine the relationship between the workplace friendship perception level and burnout levels of teachers working in public secondary schools. The population of the research consists of 3840 teachers working in public secondary schools in Diyarbakır city center in the 2022-2023 academic year, and the sample consists of 450 teachers selected from the universe by random method. The data of the research were used: the Workplace Friendship Scale, developed by Neilsen, Jex, and Adams (2000) and adapted into Turkish by Kıral (2016), and the Maslach Burnout Inventory, developed by Maslach and Jackson (1981) and adapted into Turkish by Çam (1991). The Workplace Friendship Scale is 2 dimensions and consists of 10 items. Maslach Burnout Inventory consists of 3 dimensions and 22 items. The data obtained in the research were analyzed using the SPSS statistical package program. In the analysis of the data, descriptive statistics, t-Test , ANOVA Test for comparisons, Tukey Test to determine which groups the difference is between, and Pearson Product Moment Correlation Coefficient Analysis to determine the level of relationship between variables were used. The .05 significance level was taken as basis in the analysis of the data. According to the results of the research; It was determined that teachers' burnout was low and medium, and their perception of workplace friendship was high. It was observed that teachers' workplace friendship perception levels did not differ according to gender, education level, seniority in the profession, marital status and school size. It was concluded that the burnout levels of the teachers included in the study did not differ according to gender, education level, seniority in the profession and marital status. It was revealed that the burnout perception level showed a statistically significant difference according to the size of the school. According to the correlation results, it was found that there was a low and significant negative relationship between the burnout and workplace friendship perception levels of the teachers participating in the research. It has been revealed that an increase in teachers' workplace friendship perception level results in a decrease in their burnout level, while a decrease in their workplace friendship perception level increases their burnout level.
Benzer Tezler
- Öğretmenlerde tükenmişlik düzeyi ile iş yeri arkadaşlığı ilişkisi
Relationship between burnout level and workplace friendship in teachers
FATMA YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimBahçeşehir ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Planlaması Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE NECLA KELEŞ
- Psikolojik danışmanların ve öğretmenlerin psikolojik iyi oluş düzeylerinin iş-aile yaşam dengesine, iş yeri arkadaşlığına ve iş yerindeki duygusal tacize göre yordanması
Prediction of the well-being levels of psychological counselors and teachers according to their work-family-life balance, colleagueship and mobbing at workplace
BELKIZ ŞERBETÇİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FULYA YÜKSEL ŞAHİN
- Lise öğretmenlerinin işyeri arkadaşlık ve okul kültürü algıları arasındaki ilişki
The relation between workplace friendship and school culture perception of high school teachers
YASEMİN NESLİHAN BİLGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimAydın Adnan Menderes ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BİLGEN KIRAL
- Okul öncesi öğretmenlerinin iş yeri arkadaşlığı ile okul kültürü algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Giresun ili örneği)
Examining the relationship between preschool teachers' workplace friendship and school culture perceptions: A case study of Giresun province
GÜLŞAH ÇELEBİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGiresun ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BERRU ULUSOY
- Öğretmenlerde iş yeri arkadaşlığı, mesleki doyum ve örgütsel huzur ilişkisi
Relationship between teachers' fellowship, job satisfaction and organizational peace
BÜŞRA BOZANOĞLU
Doktora
Türkçe
2020
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NECDET KONAN