Geri Dön

Mekân poetiği bağlamında romanda metaverse ve mekânın sanaldönüşümü

Metaverse and virtual transformation of space in literary fiction within the context of space poetics

  1. Tez No: 908880
  2. Yazar: HALİL ÖZDEMİR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MEDİNE SİVRİ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Karşılaştırmalı Edebiyat, Comparative Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Karşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 467

Özet

Mekânsal dönüşle birlikte, edebi mekânın poetikası, fiziksel mekânın geleneksel anlayış ve algılarını aşarak yeni bir boyut kazanmıştır. Bu boyut, Gaston Bachelard'ın Mekân Poetikası (fenomenolojik yaklaşım), Michel Foucault'nun heterotopyası ve Henri Lefebvre'nin“Mekânsal Üçlü”kavramsallaştırması ile farklı bir hâl almıştır. Sanal ve gerçek olanın giderek birbirine yaklaştığı bir çağda edebi mekânın sınırları ve yapısı sabit kalamayacağından yeniden yapılandırılarak tanımlanmalıdır. Teknolojik ilerlemenin bir ürünü olan 'metaverse'ün roman ile buluşmasının bir neticesi olarak mekân evrimleşerek fizikî mekândan sanal, artırılmış ve melez mekâna doğru bir dönüşüm yaşamıştır. Edebiyat ve teknolojinin kesişimi, anlatının mekânsal boyutlarının artık sayfanın fiziksel kısıtlamalarına bağlı olmadığı yeni bir hikâye anlatma paradigmasına yol açmıştır. 'Metaverse'ün romana entegre edilmesiyle sanal gerçeklik medyasının büyülü gücü sözcüklere geçerek, sınırsız ve sonsuzluğa açılan bir kapı veya portal görevi görerek, mimaride olduğu gibi kentsel veya şehirsel mekân algısını metamorfoza uğratmıştır. Yazarlar, sanal gerçekliğin verdiği avantajlardan faydalanarak ve kendine malzeme edinerek anlatı boyutunu zenginleştirmiştir. Bu çalışmada, Bachelardcı fenomenolojik mekân poetikası, Foucaultcu heterotopya ve Lefebvre'nin“Mekânsal Üçlü”merceğinden 'metaverse'ün roman türünde edebi mekân üzerindeki dönüştürücü boyutu incelenmiştir. Sanal gerçekliğin bir medya biçimi olduğu göz önüne alındığında, edebiyat medyasına entegrasyonu, medyalararasılık odaklı bu çalışmanın destekleyici sütunlarından biri olarak görev yapmaktadır. Bu çalışmanın amacı, bu sürükleyici teknolojilerin ister gerçek ister fantastik ya da hayali olsun, bir romanın anlatı dokusu içinde mekân kavramını, türünü ve boyutlarını yeniden nasıl tanımladığını açıklamaktır. 'Metaverse' veya sanal gerçeklik teknolojilerinin sağladığı mekânsal dönüşümün edebi romanlardaki kapsamlı karşılaştırmalı analizi, incelemeye konu olan beş eser etrafında odaklanmaktadır: Türk edebiyatından Banu Akeloğlu'nun Metaverse Cinayetleri ve Soner Aydoğan'ın The Metaverse adlı romanlarının yanı sıra Amerikan edebiyatından Kirsten Miller ve Jason Segel'in Otherworld ve Ernest Cline'ın Başlat Ready Player One-Two adlı romanları. Bu analiz, mekânsal temsilin çok yönlü dinamiklerini ve bunların bu metinlerdeki anlatı yapısı, karakter etkileşimi ve tematik gelişim üzerindeki etkilerini aydınlatmayı amaçlamaktadır. Sanal, artırılmış ve hibrit mekân tasvirlerini karşılaştırarak, teknolojik ilerlemelere ve dijital mekânların çağdaş anlatılara giderek artan entegrasyonuna yanıt olarak edebi mekânın değişen doğasını aydınlatmayı amaçlamaktadır. Bu analizler ve karşılaştırmalı incelemelerden elde edilen tartışma ve bulguların, gelecekteki edebi mekân sınıflandırmalarına, analizlerine ve yorumlarına katkıda bulunması beklenmektedir.

Özet (Çeviri)

With the spatial turn, the poetics of literary space has transcended traditional understandings and perceptions of physical space, acquiring a new dimension. This dimension has taken on different forms through Gaston Bachelard's The Poetics of Space (phenomenological approach), Michel Foucault's concept of heterotopia, and Henri Lefebvre's spatial triad. In an era where the virtual and the real are increasingly converging, the boundaries and structures of literary space must be reconfigured and redefined, as they cannot remain static. As a result of the intersection between 'metaverse', a product of technological advancement, and the novel, space has evolved, transitioning from the physical to the virtual, augmented, and hybrid realms. The intersection of literature and technology has given rise to a new narrative paradigm, where the spatial dimensions of storytelling are no longer confined to the physical limitations of the page. The integration of 'metaverse' into the novel has transformed the magical power of virtual reality media into a gateway or portal that opens onto the boundless and infinite, much like how it metamorphoses urban or city space perception in architecture. Authors have leveraged the advantages of virtual reality, enriching the narrative dimension by drawing from its vast potential. This study examines the transformative dimensions of 'metaverse' on literary space within the novel genre, through the lenses of Bachelardian poetics of space, Foucauldian heterotopia, and Lefebvre's spatial triad. Given that virtual reality is a form of medium, its integration into the medium of literature serves as one of the supporting pillars of this intermediality-focused study. The aim of this research is to elucidate how these immersive technologies, whether the setting is realistic, fantastical, or imaginary, redefine the concept, genre, and dimensions of space within the narrative fabric of a novel. The comprehensive comparative analysis of the spatial transformation enabled by 'metaverse' and VR technologies in literary novels focuses on five works: Banu Akeloğlu's Metaverse Cinayetleri and Soner Aydoğan's The Metaverse of Turkish literature, as well as Kirsten Miller and Jason Segel's Otherworld and Ernest Cline's Ready Player One-Two of American literature. This analysis aims to illuminate the multifaceted dynamics of spatial representation and their impacts on narrative structure, character interaction, and thematic development within these texts. By comparing and contrasting depictions of virtual, augmented, and hybrid spaces, the study seeks to illuminate the evolving nature of literary space in response to technological advancements and the increasing integration of digital spaces into contemporary narratives. The discussions and findings derived from these analyses and comparative studies are expected to contribute to future classifications, analyses, and interpretations of literary space.

Benzer Tezler

  1. Peyami Safa'nın romanlarında algısal mekân olarak beyoğlu

    Beyoğlu as a perceptual space in Peyami Safa's novels

    BERZE İPEK KABALAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Mimarlıkİstanbul Kültür Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YASEMİN ERKAN YAZICI

  2. İkinci Yeni Şiirinde bir mekân poetiği: Oda ve duvar metaforu

    A space poetig the Second New Poetry: Bed and wall metaphor

    MUSTAFA FATİH AYDIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Türk Dili ve EdebiyatıFırat Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FATİH ARSLAN

  3. Memduh Şevket Esendal'ın roman ve hikâyelerinde mekân kurgusu

    Başlık çevirisi yok

    İSMAİL BAYAZIT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Türk Dili ve Edebiyatıİnönü Üniversitesi

    Yeni Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSTAFA KARABULUT

  4. Servet-i Fünûn romanında mekân

    Space in the Servet-i Fünûn's novel

    ABDULHAKİM TUĞLUK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Türk Dili ve Edebiyatıİnönü Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. EBRU BURCU YILMAZ

  5. Mekan

    Başlık çevirisi yok

    KADİR REİSLİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1992

    Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Y.DOÇ.DR. GÖKHAN ANLAĞAN