Geri Dön

Oralhan Bökey'in 'Jetim Bota' adlı hikayesindeki birleşik fiiller: Art ve eş zamanlı bir inceleme

The combined verbs in Oralhan Bökey's Story 'Jetim Bota': diachronic and synchronic review

  1. Tez No: 909068
  2. Yazar: BÜŞRA KUNAK
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN KAHRAMAN MUTLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Afyon Kocatepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 284

Özet

Birleşik fiil, bir ya da daha çok ad veya eylemin bir araya gelerek kendi anlamlarından soyutlanıp beraber yeni bir anlam ortaya çıkardıkları söz öbekleridir. Yazı ve konuşma dilinde sıklıkla kullanılan bir dilbilgisi kategorisi olduğundan mütevellit, aktarılanı tam mânâsıyla anlayabilmek ve ayrıntılı olarak tasvir edebilmek için kullanılan bu fiil türü önemini korumaktadır. Bu nedenle birleşik fiil öbekleri kapsamında inceleme yapılmıştır. Kazak yazar Oralhan Bökey'in Jetim Bota adlı hikâyesi transkribe edilerek Türkiye Türkçesine aktarımı yapılmıştır. Bu hikâyedeki birleşik fiil öbekleri ve işlevleri tespit edilmiştir. Tespit edilen birleşik fiillerle sınırlı olan bu çalışmada, bu fiillerin art zamanlı biçimleri incelenmiştir. Çalışma, eş zamanlı, yani dildeki bir kelimenin durağan bir hâlde olduğu durumu Kazak Türkçesi ile sınırlandırılarak yapılmıştır. Art zamanlı yani, bir kelimenin gelişme ve değişme hâlinin zaman içerisindeki tespitle belirlenebilecek olan incelemeler, Türk dilinin tarihî dönemlerindeki biçimlerinden tümceler şeklinde tespit edilmiştir. Ayrıca, bu çalışmada Kazakistanlı yazar Oralhan Bökey'in kullandığı ve Kazak Türkçesi dilbilgisi kategorisinde yer almayan, kendi dönemine, yaşadığı yere ve üslubuna özgü denilebilecek bir birleşik fiil öbeği içerisinde yer alan biçimbirimler de tespit edilmiştir.

Özet (Çeviri)

Compound verbs are phrases in which one or more nouns or verbs come together, abstracting from their own meanings and creating a new meaning together. Since it is a grammatical category frequently used in written and spoken language, this verb type, which is used to fully understand what is conveyed and describe it in detail, maintains its importance. For this reason, an analysis was made within the scope of compound verb phrases. The story named Jetim Bota by Kazakh writer Oralhan Bökey was transcribed and translated into Turkey Turkish. Compound verb phrases and their functions in this story have been identified. In this study, which is limited to the identified compound verbs, diachronic forms of these verbs are examined. The study was conducted by limiting synchronic, that is, the situation in which a word in the language is in a static state, to Kazakh Turkish. Diachronic studies, that is, which can be determined by determining the development and change of a word over time, have been determined in the form of sentences from the forms of the Turkish language in historical periods. İn addition, in this study, the form units used by Kazakh writer Oralhan Bökey and included in a unified verb phrase that is not included in the category of Kazakh Turkish grammar, which can be called specific to his period, place of residence and style, have also been identified.

Benzer Tezler

  1. Oralhan Bökey'in 'Kerbuğı' adlı eseri üzerine dil incelemesi (inceleme-metin-aktarma)

    Linguistic study of Oralhan Bokey's work on 'Kerbuği' (research-text-translation)

    BÜŞRA YEMENOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimAtatürk Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SÜLEYMAN EFENDİOĞLU

  2. Durağan hal görsel uyaran tabanlı beyin bilgisayar arayüzü için optimum uyaran özelliklerinin belirlenmesi ve gerçeklenmesi

    Determination of feature of optimum stimulus and design for SSVEP based brain computer interface

    ZEKİ ORALHAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Elektrik ve Elektronik MühendisliğiErciyes Üniversitesi

    Elektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MAHMUT TOKMAKÇI

  3. Trafik kazalarının yaşam analiziyle (Survival analysis) incelenmesi: Kayseri örneği

    Examining of traffic accidents with survival analysis: Kayseri case

    BURCU ORALHAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    KazalarCumhuriyet Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZİYA GÖKALP GÖKTOLGA

  4. Açık yıldız kümelerinin fotometrik incelenmesi

    Photometric investigation of open star clusters

    İNCİ AKKAYA ORALHAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Astronomi ve Uzay Bilimleriİstanbul Üniversitesi

    Fizik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YÜKSEL KARATAŞ

    PROF. DR. WİLLİAM JOHN SCHUSTER

  5. Banka marka imajı ile marka denkliği arasındaki ilişkinin incelenmesi: Kayseri ilinde bir uygulama

    Examining the relationship between bank brand image and brand equity: An application in Kayseri province

    NUH MEHMET ÖZLÜ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    BankacılıkNuh Naci Yazgan Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU ORALHAN