Kurumlar vergisi mükelleflerinin dijital vergileme hizmetleri kullanma düzeyi ve vergi uyumuna etkisi üzerine bir durum çalışması
A case study on the level of use of digital taxation services by corporate taxpayers and their impact on tax compliance
- Tez No: 909320
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YUSUF TEMÜR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Maliye, Finance
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 370
Özet
Günümüz teknoloji çağı Bilgi ve İletişim Teknolojisi (BİT) tüm işletme, hükümet ve genel manada toplum için bir zorunluluk haline gelmiştir. Bilişim teknolojileri karmaşık ve zor olan süreçleri basitleştirmek ve verimliliği arttırmak için son dönemlerde kullanılan en önemli teknolojilerden biridir. BİT ve internetin yaygınlaşması tüm dünyayı küçük bir köy gibi birbirine bağlayarak, devletleri birbirlerine yakınlaştırmıştır. Dijital çağ; üretimin kişiselleştirildiği, yeni iş birliği biçimlerinin ortaya çıktığı, bilgiye erişimin hızlandığı, yenilikçiliğe ve girişimciliğe ilham veren aynı zamanda da rekabetin yüksek olduğu bir dönem olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu dönemde dijitalleşme ve e-devlet gibi yeni kavramlar ortaya çıkmıştır. Dijitalleşme günlük hayatımızda, ekonomimizde ve toplumumuzun yapısında birtakım değişimlere neden olmuştur. Dijital teknolojilerde yaşanan yeni atılımlar dijital vergileme teknolojisinin ortaya çıkmasına yol açmıştır. Vergisel işlemlerin dijital ortama aktarılması, vergi otoritesi ile vergi mükellefinin işlerini kolaylaştırarak vergi uyumunun artırılmasında önemli etkiye sahiptir. Bu bağlamda çalışmada dijitalleşme ve dijital vergi uyumundan bahsedilerek dijitalleşmenin vergi uyumu üzerindeki olası etkileri değerlendirilmiştir. Türkiye'de vergisel işlemlerde dijital teknoloji kullanımı kurumlar vergisi mükelleflerinin vergi uyum davranışları üzerinde (Vergiye Uyum Üzerinde (Konusunda) ) nasıl bir etki yaratmıştır?" sorusu çalışmanın ana problemini oluşturmaktadır. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılarak, durum çalışması (Case Study) benimsenmiştir. Derinlemesine mülakat tekniğinin kullanıldığı araştırmada amaçlı örneklem tekniği ile seçilen 12 katılımcı ile görüşme sağlanmıştır. Bu katılımcıların 2 tanesi YMM, 3 tanesi SMMM, 1 tanesi Mükellef Hizmetleri ve Strateji Grup Müdürü, 1 tanesi Vergi Dairesi Müdürü, 1 tanesi Vergi Dairesi Müdür Yardımcısı, 2 tanesi Gelir Uzmanı, 2 tanesi de Vergi Müfettişinden oluşmaktadır. Yarı-yapılandırılmış ve gelişmeci soru tekniği ile gerçekleştirilen araştırmada veriler katılımcıların dijital vergileme teknolojisi kullanımının kurumlar vergisi mükelleflerinin vergi uyumu üzerinde yaratmış olduğu etkiye ilişkin düşüncelerinden oluşmaktadır. Araştırmada içerik analizi yapılarak veriler dijital hizmetler, dijital hizmetleri kullanım deneyimleri, dijital vergi uyumu, geliştirme ve öneriler teması altında sınıflandırılmıştır. Araştırma Maxqda Nitel Veri Analiz Programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmada kurumlar vergisi mükelleflerinin dijital vergileme hizmetleri kullanımının vergi uyum davranışı üzerinde genel olarak pozitif etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmaya göre dijital vergileme hizmetleri kullanımının mükelleflerin işlerini kolaylaştırdığı, vergiye gönüllü uyumu artırdığı, zaman ve emek tasarrufu sağladığı, vergi uyum maliyetini azalttığı ve hizmetlerin dijital ortamda takibini kolaylaştırdığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca mükellefler dijital vergileme hizmetleri kullanımı esnasında sistemsel yoğunluk, teknik aksaklık, güvenlik riski, dijital okuryazarlık eksikliği, personel sayısında azalma gibi bazı olumsuzluklarla karşılaşmışlardır. Bu tür olumsuzlukların giderilmesi ve dijital vergi uyumunu artırmak amacıyla, vergi bilincini artırılması, teknik aksaklıkların giderilmesi, dijitalleşmenin kapsamını artırmak, yapay zekâ desteği, kullanıcıların taleplerini dikkate alma, dijital okuryazarlığın artırılması gibi önerilerin dikkate alınması gerekliliği sonucuna ulaşılmıştır. Bu öneriler doğrultusunda, mevcut sorunlar giderildiği takdirde mükelleflerin dijital vergi uyumunun artacağı ve vergi kayıp ve kaçağının da azalacağı kanısına varılmıştır.
Özet (Çeviri)
In today's technological era, Information and Communication Technology (ICT) has become a necessity for all businesses, governments and society in general. Information technologies are one of the most important technologies used in recent times to simplify complex and difficult processes and increase efficiency. The spread of ICT and the internet has connected the entire world like a small village and brought states closer to each other. The digital age is a period in which production is personalized, new forms of collaboration emerge, access to information accelerates, and competition is high, inspiring innovation and entrepreneurship. This period, new concepts such as digitalization and e-government have emerged. Digitalization has caused some changes in our daily lives, our economy and the structure of our society. New breakthroughs in digital technologies have led to the emergence of digital taxation technology. Transferring tax transactions to digital media has a significant impact on increasing tax compliance by facilitating the work of the tax authority and the taxpayer. In this context, digitalization and digital tax compliance were discussed in the study and the possible effects of digitalization on tax compliance were evaluated. The main problem of the study is the question of“What kind of an impact has the use of digital technology in tax transactions in Turkey had on the tax compliance behaviors of corporate taxpayers (On Tax Compliance)?”. İn the research, a case study method was adopted using the qualitative research method. In the research where in-depth interview technique was used, interviews were conducted with 12 participants selected with purposeful sampling technique. Of the participants, 2 of whom are Certified Public Accountants, 3 are freelance accountant financial advisor, 1 is a Taxpayer Services and Strategy Group Manager, 1 is a Tax Office Manager, 1 is a Tax Office Assistant Manager, 2 are Revenue Experts, and 2 are Tax Inspectors. In the research conducted with semi-structured and developmental question technique, the data consists of participants' thoughts on the impact of the use of digital taxation technology on corporate taxpayers' tax compliance. By conducting content analysis in the research, the data were classified under the themes of digital services, digital services usage experiences, digital tax compliance, development and recommendations. The research was analyzed using Maxqda Qualitative Data Analysis Program. The research concluded that corporate taxpayers' use of digital taxation services has a generally positive effect on tax compliance behavior. According to the research, it was concluded that the use of digital taxation services facilitates the work of taxpayers, increases voluntary tax compliance, saves time and effort, reduces the cost of tax compliance and facilitates the tracking of services in the digital environment. In addition, taxpayers have encountered some negativities such as systemic congestion, technical disruptions, security risks, lack of digital literacy, and decrease in the number of personnel while using digital taxation services. In order to eliminate such negativities and increase digital tax compliance, it has been concluded that suggestions such as increasing tax awareness, eliminating technical glitches, increasing the scope of digitalization, artificial intelligence support, taking into account the demands of users, and increasing digital literacy should be taken into consideration. In line with these suggestions, it is concluded that if the current problems are resolved, taxpayers' digital tax compliance will increase and tax loss and evasion will decrease.
Benzer Tezler
- Yeni kamu yönetimi yaklaşımı bağlamında vergide dijital dönüşümün mükellefler üzerindeki etkisi: Ardahan ili örneğinde nitel bir araştırma
The effect of digital transformation on taxpayres in the context of new public administration approach: A qualitative research in the case of Ardahan province
TOLGA KOTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Siyasal BilimlerArdahan ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ONUR AKÇAKAYA
- Pandemi sürecinin vergi gelirlerine etkisi: Türkiye örneği
The effect of the pandemic process on tax revenues: The case of Türkiye
ZAFER ONUR AKÖZEL
- Kurumlar vergisi mükelleflerinin vergiye bakış açısı: Erzincan ili örneği
Taxpayers' opinions for corporation income tax: The case of Erzincan
YAKUP TARCAN
- Kurumlar vergisi matrahının tespitinde tazminatların gider olarak indirilmesi
Deduction of compensations as an expense in determination of corporate tax base
ELÇİN ÖZGÜN SAKINÇ
- Vergi uyumu kapsamında kurumlar vergisi mükelleflerinin davranışları
Corporate income tax payers' behaviors in the scope of tax compliance
MERVE DOLBUN