Doğu ve Batı mitolojilerinde koruyucular
Protectors in Eastern and Western mythologies
- Tez No: 909671
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ALİ OSMAN ABDURREZZAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Folklore
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halk Bilimi (Folklor) Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 122
Özet
Doğu ve Batı mitolojilerini ele alan bu çalışmada koruyucu varlıkların tespiti amaçlanmıştır. Bilindiği üzere neredeyse bütün mitolojik anlatılarda birden fazla kutsal varlık mevcuttur. Bu varlıklar tanrılar, tanrıçalar, yarı tanrılar, periler, iyeler, cinler, şeytanlar, canavarlar vb. şeklinde çeşitlilik göstermektedir. Bu varlıklar içerisinde bazıları mitolojik anlatılardan aktarıldığı kadarıyla insanlar tarafından kabul edilen belirli vasıflara sahiptir. Bu varlıklara yüklenen vasıflar sebebiyle geçen süreç içerisinde birçoğu ritüellerle ve başka inanmalarla önemli bir konuma getirilmiştir. Bunlardan bir kısmı“koruyucu”veya“kurtarıcı”olarak görülmüş ve belirli kimselerce kendilerini muhafaza edeceklerine inanılmıştır. Mitlerden yola çıkarak ortaya çıkan bu inanmalar birçok kültürel veri ortaya çıkardığı gibi bilimsel çalışmalar adına birçok soru da oluşturmuş bulunmaktadır. Bundan dolayı mitoloji, sosyal bilimlerin hemen her disiplinini ihtiva eden edebi, sosyolojik, felsefi, teolojik ve psikolojik bir çalışma alanını oluşturmaktadır. Çalışmamızda incelenen ve ait oldukları toplumlardaki özellikleri belirtilen varlıkların bir kısmı bizzat insanların koruyucu ruhları ya da tanrıları olarak görülmektedir. Özelleştirmek gerekirse hamilelerin, bebeklerin, çocukların, yolcuların, belirli meslek gruplarının, askerlerin vb. hamileri olduğuna inanılan varlıklar mevcutken bunlara ek olarak hayvanların, doğanın, yerleşim yerlerinin, su kaynaklarının ve evrenin koruyuculuklarını üstlenen varlıklar olduğu fikri süreç içerisinde oluşmuştur. Bu tez çalışmasında hem Doğu mitolojilerinde hem de Batı mitolojilerinde koruyucu varlıkların, içinde bulunulan coğrafyanın şartları ve bunun yanı sıra birçok insani ihtiyacın sonucunda ortaya çıkışı incelenerek açıklanmıştır. Bölgesel ve iklimsel şartların, fizyolojik zorlukların, psikolojik kaygıların ve bunlar gibi birçok gerekçe sonucunda ortaya çıkan varlıkların tasnifi yapılmış, benzerliklerine dikkat çekilmiştir. Bu kapsamda Doğu mitolojilerinden Türk Mitolojisi, Japon Mitolojisi, Hint Mitolojisi ve Mısır Mitolojisi ile Batı mitolojilerinden Yunan Mitolojisi, Roma Mitolojisi, Kelt Mitolojisi ve Slav Mitolojisi de çalışmamızın merkeze aldığı mitolojiler olmuştur.
Özet (Çeviri)
This study aims to examine protective beings in Eastern and Western mythologies. As is known, there is more than one sacred being in almost all mythological narratives. These beings vary as gods, goddesses, demigods, fairies, possessors, demons, devils, monsters, etc. Among these types of beings, some have certain characteristics as far as they are conveyed from mythological narratives and as they are accepted by people. Due to the characteristics attributed to these beings, many of them have been brought to an important position with rituals and other beliefs over time. Some of them have been seen as“protectors”or“saviors”and it has been believed by certain people that they will protect them. These beliefs, which emerged from myths, have revealed many cultural data and also created many questions for scientific studies. Accordingly, mythology constitutes a literary, sociological, philosophical, theological and psychological field of study that includes almost every discipline of social sciences. Some of the beings examined in our study and whose characteristics are specified in the societies they belong to are seen as the protective spirits or gods of people themselves. To be more specific, while there are beings believed to be the protectors of pregnant women, babies, children, travelers, certain professional groups, soldiers, etc., in addition to these, the idea that there are protective beings who undertake the protection of animals, nature, settlements, water resources and the universe has emerged over time. In both Eastern and Western mythologies, the emergence of protective beings as a result of the conditions of the geography in which they are located and many human needs has been examined and explained. As a result of regional and climatic conditions, physiological difficulties, psychological concerns and many other reasons, the classification of the beings that emerged has been made and their similarities have been highlighted. In this context, Turkish Mythology, Japanese Mythology, Indian Mythology and Egyptian Mythology from Eastern mythologies and Greek Mythology, Roman Mythology, Celtic Mythology and Slavic Mythology from Western mythologies have been the mythologies that our study focused on.
Benzer Tezler
- Farklı kültürlerde ejder figürü ve yeni tasarımlar
Dragon figures and new designs in different cultures
HATİCE SERAY ARIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Güzel SanatlarDokuz Eylül ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. ATİLLA CENGİZ KILIÇ
- 1980 sonrası Türk romanında kuyu imgesi
The image of the well in the post 1980 Turkish novel
NEVİN KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEYİT BATTAL UĞURLU
- Türklerde Ejder ve Simurg motiflerinin grafik gelişimi
The Graphic development of the motifs of the Dragon and Simurg in the Turkish society
CAN ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2001
Güzel SanatlarSelçuk ÜniversitesiResim-İş Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİHAT BOYDAŞ
- Mitoloji ve cinsiyet: Hint ve Yunan mitolojilerinde ataerkil dönüşüm
Mythology and gender: Patriarchal trasformation in Indian and Greek mythologies
GÖKHAN AKMAZ
Doktora
Türkçe
2019
Batı Dilleri ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KORHAN KAYA
- Modern Türk tiyatrosunda mitoloji
Mythology in modern Turkish theatre
SENA KÜÇÜK
Doktora
Türkçe
2016
Sahne ve Görüntü SanatlarıSelçuk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİNAN GÖNEN