Patterns of species richness, endemism and rarity in Turkey and their use in conservation evaluation
Türkiye'deki tür zenginliği, endemizm ve enderlik desenleri ile bunların koruma amaçlı kullanımı
- Tez No: 90972
- Danışmanlar: PROF. DR. AYKUT KENCE, DOÇ. DR. C. CAN BİLGİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Biyoloji, Biology
- Anahtar Kelimeler: Biyoçeşitlilik, Koruma Değerlendirmesi, Türkiyenin Biyocoğrafyası, Koruma Alanı Seçimi. vı, Biodiversity, Conservation Evaluation, Biogeography of Turkey, Reserve Selection. IV
- Yıl: 2000
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 116
Özet
oz TÜRKİYE'DEKİ TÜR ZENGİNLİĞİ, ENDEMİZM VE ENDERLİK DESENLERİ İLE BUNLARIN KORUMA AMAÇLI DEĞERLENDİRMELERDE KULLANIMI Turak, Ayşe S. Doktora Tezi, Biyoloji Bölümü Tez Yöneticisi: Prof.Dr. Aykut KENCE Ortak Tez Yöneticisi: Doç. Dr. C. Can Bilgin Mart 2000, 100 sayfa Bu çalışmada, Türkiye'de bulunan kelebek, kuş, geven {Astragalus), sığırkuyruğu (Verbascum), fiğ (Vicia), amfibi, sürüngen ve yarasa türlerinin dağılımları esas alınarak Türkiye'nin tür zenginliği desenlerinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Bu amaçla Türkiye'nin karasal alanı, birer derecelik enlem ve boylam çizgileriyle tanımlanmış olan 104 kareye ayrılmış ve her bir kare için tür zenginlikleri, endemik tür zenginlikleri ve enderlik puanları hesaplanmıştır. Çevresel etkenlerle korelasyon içindeki coğrafi eğilimlerin saptanabilmesi için regresyon analizi kullanılmıştır. Bu sekiz grubun birbirleriyle ve kendi içlerinde gösterdikleri uyumu belirlemek ve sıcak. noktaların örtüşme derecelerini saptamak için, tür zenginliği, endemizm ve enderlik desenleri korelasyon katsayıları hesaplanarak birbirleriyle karşılaştırılmıştır. Kareler, kümeleme analizi sonuçları ve herbir gruba ait ordinasyon grafiklerini incelemek yoluyla içerdikleri türlere göre gruplanmış ve biyocoğrafık bölgeler belirlenmiştir. Sınırların iki yanında bulunan tür kompozisyonlarının benzerlik derecelerini özetleyen bir indeks geliştirilmiş ve bu indeks, |3-çeşitlilik indeksi ile beraber, Anadolu Çaprazı ve bazı başka bölüm ley icilerin biyocoğrafık sınırlar olarak geçerliliklerinin v 3C YÜKSEKÖĞRETİM Kübelirlenmesinde kullanılmıştır. Farklı yöntemlerin karşılaştırılması ve her bir karenin koruma perspektifiyle değerlendirilmesi amacıyla koruma amaçlı değerlendirmelerde kullanılan iki prosedür eldeki verilere uygulanmıştır. Sonuçlar farklı gruplar için tür zenginliğinin yüksek olduğu karelerin birbirleriyle fazla örtüşmediklerini, ancak cins düzeyindeki zenginliğin, kelebekler, kuşlar ve yarasalar için tür zenginliğinin iyi bir belirteci olduğunu, ancak amfibi ve sürüngenler için böyle bir ilişkinin olmadığını ortaya koydu. Ayrıca, farklı gruplar için endemizm sıcak noktalan birbirleriyle ve kendi gruplarının tür sıcak noktalarıyla çakışmasalar da, enderlik sıcak noktaları genellikle ait oldukları grubun tür zenginliği yüksek olan kareleriyle örtüştüler. Bu çalışma sonucunda, tür dağılımlarında Anadolu Çaprazı kadar ya da daha fazla etkili olabilecek biyocoğrafi sınırların var olabileceği ortaya kondu. Kümeleme ve DCA ordinasyon grafiklerinin incelenmesi yoluyla saptanan biyocoğrafik bölgeler, coğrafi bölgelerle oldukça iyi örtüşen belirgin ve bitişik kare kümelerinden oluşmaktadır. Tür, endemizm ve enderlik sıcak noktalan az sayıda iklimsel ya da coğrafi değişkenle açıklanamasa da yüksek yağış, alçak enlemler, habitat çeşitliliği ve yüksek irtifa genellikle hem toplam, hem endemik daha fazla tür anlamına gelmektedir. Gerek tümleyicilik, gerek puanlama yaklaşımları, koruma alanlarınca kapsanmayan Van, doğu Toroslar ve Kaçkar bölgelerine denk düşen yüksek öncelikli benzer kare gruplarını öne çıkardı.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT PATTERNS OF SPECIES RICHNESS, ENDEMISM AND RARITY IN TURKEY AND THEIR USE IN CONSERVATION EVALUATION Turak, Ayşe S. Ph.D., Department of Biology Supervisor: Prof.Dr. Aykut KENCE Co- Supervisor: Assoc. Prof. Dr. C. Can Bilgin March 2000, 100 pages This study aims to reveal biodiversity patterns in Turkey based on distributions of butterflies, songbirds, milkvetches (Astragalus), mulleins (Verbascum), vetches (Vicia), amphibians, reptiles and bats. The land surface of Turkey was divided into 104 grid squares as defined by lines of latitude and longitude of one-degree difference, and species richness, endemic species richness and rarity scores in each grid were calculated. The results were analyzed to detect geographic trends correlated with environmental factors using regression analysis. Patterns of species richness, endemism and rarity were compared for hotspot coincidences between and among these groups by calculating correlation coefficients. Biogeographical regions were detected by clustering grid cells with similar species compositions, and by analyzing ordination plots for groupings. To summarize the similarity in species composition across boundaries the (3-diversity index and a newly developed index were used to explore the Anatolian Diagonal and other dividers as biogeographical, boundaries. Two procedures developed for conservation evaluation, namely complementarity and scoring, were used to compare these two approaches and to evaluate grid cells from a conservation perspective. inThe results indicated that species hotspots for different groups did not coincide very well but that richness at genus level is a good indicator for species richness for birds, butterflies and bats, but not for amphibians and reptiles. Also endemism hotspots did not coincide very well among groups or with species hotspots, whereas rarity hotspots coincided with the species hotspots of the group they belong, except for amphibians and reptiles. The study indicated that there may be other biogeographical boundaries as good as the Anatolian Diagonal or better. Biogeographical regions as detected by clustering and by analyzing DCA ordination plots revealed distinct and contiguous clusters of grids which coincided quite well with the geographic regions. Species, endemism or rarity hotspots could not be explained by only a few geographic or climatic variables although higher rainfall, lower latitude, diverse habitats and higher altitude generally meant more species, both total and endemic. Both complementarity and scoring revealed similar groups of high priority grids roughly corresponding to Van, eastern Taurus and Kaçkar regions, which do not coincide with protected area locations.
Benzer Tezler
- Morphometric and genetic analyses on freshwater fish, Pseudophoxinus (Teleostei:Cyprinidae) populations in Turkey
Tatlı su balığı Pseudophoxinus (Teleostei:Cyprinidae)'un Türkiye'deki toplumları üzerinde morfometrik ve genetik analizler
AYHAN ALTUN
Doktora
İngilizce
2017
BiyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYKUT KENCE
DOÇ. DR. MERAL KENCE
- Türkiye brassicaceae familyası için biyobölgeler ve coğrafi tür zenginlik örüntüsü
Bioregions and geographical species richness patterns for brassicaceae family of türkiye
İLAYDA DUMLUPINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
BiyolojiHacettepe ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BARIŞ ÖZÜDOĞRU
PROF. DR. HAKAN GÜR
- Assessing the potential of Anatolia as a climate refugium
Anadolu'nun bir iklim sığınağı olma potansiyelinindeğerlendirilmesi
SONGÜL SÖNMEZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Biyolojiİstanbul Teknik Üniversitesiİklim ve Deniz Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRAH ÇORAMAN
- Development of a bioinformatic analysis package to test global phylogeographic relationships of species by using geotagged dna sequences from genbank
Coğrafi etiketli genbank dna dizileri kullanılarak türlerin küresel filocoğrafik ilişkilerini test etmek için bir biyoinformatik analiz paketi geliştirilmesi
CANER AKTAŞ
Doktora
İngilizce
2024
BiyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERTAÇ ÖNDE
- Karçal Dağları (Artvin)'nın herpetofaunası
The herpetofauna of Karçal Mountains
HALİT EKSİLMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
BiyolojiRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURHAYAT ÖZDEMİR