Dârekutnî'nin Sahîh-i Buhârî'de illetli gördüğü rivayetlerin tahlili -et-Tetebbu' özelinde-
The analysis of the narrations of the critised of Dāraqutnῑ in Sahῑh al-Bukhārῑ -especially in at-Tatabbu'-
- Tez No: 909760
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FATMA KIZIL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yalova Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 325
Özet
Hadis kitapları içerisinde önemli bir yeri ve değeri olan Muhammed b. İsmâil el-Buhârî'nin el-Câmi'u's-sahîh eseri üzerine günümüze kadar başta şerh, muhtasar olmak üzere çok sayıda çalışma yapılmıştır. Eserde geçen hadislerin isnadları ve metinleri incelenmiş, muallak rivayetleri, mütâbi' isnadları özel çalışmalara konu olmuştur. Diğer taraftan hadislerin tetkiki ile illetlerin tespit edilmeye çalışılması râvi incelemesi ile birlikte başlamıştır. Buhârî, ilelü'l-hadis ilminin teşekkül ettiği ve ilk eserlerin verildiği dönemin önemli münekkit âlimlerinden biridir. Onun değerlendirmeleri hem kendi döneminde hem de sonraki dönemlerde delil ve kaynak kabul edilmiştir. Sınırlı sayıda kişinin temayüz ettiği bu ilim dalında yetişen muhaddislerden birisi de Dârekutnî'dir. Muhaddisler, telif edildiği zamandan itibaren el-Câmi'u's-sahîh hadislerinin isnad ve metinleri hakkında değerlendirmelerde bulunmuşlardır. Günümüzde de bu çalışmalar devam etmektedir. el-Câmi'u's-sahîh hadislerini inceleyenlerden birisi de münekkit âlimlerden olan Dârekutnî'dir. Onun Sahîhayn hadisleri hakkındaki değerlendirmelerini içeren kitabı et-Tetebbuʿ tespit edilebildiği kadarıyla bu alanda günümüze ulaşan ilk eserdir. Bu tezde illet, kapsamı ve çeşitleri ile ilelü'l-hadis çalışmaları hakkında genel bilgilerden sonra Dârekutnî'nin Sahîh-i Buhârî hadislerinin isnad ve râvi değerlendirmeleri et-Tetebbuʿ özelinde ele alınmıştır. Dârekutnî'nin genellikle isnaddan birkaç râvi ve metnin konusunu verdiği hadislerin el-Câmi'u's-sahîh'te geçen rivayetleri ve diğer hadis kitaplarındaki tarikleri tespit edilmeye çalışılmıştır. İsnadların tespitinden sonra tariklerin mukayesesi yapılmakta, şerhlerden de istifadeyle metin içerikleri karşılaştırılmaktadır. Araştırma ve mukayeseler ile birlikte konuyla ilgili cerh-ta'dîl, ricâl, tarih ve ilel eserlerindeki bilgiler tespit edilmeye çalışılmaktadır. Nihayetinde Dârekutnî'nin zikrettiği ya da işaret ettiği illet değerlendirilmektedir. Özellikle Sahîh-i Buhârî rivayetlerinin tek tek incelenmesiyle et-Tetebbuʿ eseri ve müellifin metodu, eserde yer alan tenkidler hakkında değerlendirme yapma imkânı meydana gelmiştir. Dârekutnî, hadislerin kendi dönemine gelinceye kadar sayıları artmış olan tariklerini mukayese ile Buhârî isnadlarını gözden geçirmiş, tariklerdeki ihtilâflara işaret etmiştir. Gerek Buhârî'nin hadisleri eserine almasında gerekse Dârekutnî'nin hadisleri isnadları ve râvileri ile değerlendirmesinde tek bir usûl takip etmedikleri konu, kişi ve hadisin tariklerine göre farklı usûller kullanabildikleri tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Among the hadith books, Muhammad b. Ismaīl el-Buhārī's al-Jāmi'u's-sahīh has an important place and value. Until today, many studies have been carried out on the al-Jāmi'u's-sahīh, especially in the form of commentary and sabridgment. The isnāds and texts of the hadīths mentioned in the work were examined. Suspended (mu'allaq) narrations and supported isnāds (mutabi') have been the subject of special studies. On the other hand, the investigation of the hadīths to detect hidden defects (ilal) began along with the examination of the narrators. Buhārī is one of the important hadith critics of the period when the science of ilelü'l-hadīth was formed, and the first works on it were produced. His evaluations and findings were accepted as evidence and sources both in his own time and in subsequent periods. One of the hadīth scholars who specialized in this branch of knowladge, in which a limited number of people excelled, was Dāraqutnī. Hadīth scholars have made evaluations about the isnāds and texts of ahādīth in al-Jāmi'u's-sahīh since the time they were compiled, and these studies continue today. One of the hadīth critics who studied the hadīths of al-Jāmi'u's-sahîh was Dāraqutnī. His book at-Tatabbuʿ, which contains his evaluations of the hadith in Sahīhayn, is the earliest surviving work of its kind, as far as can be determined. In this thesis, after providing general information about the concept of hidden defects (ilal), its causes, scope and types and studies on ilelu'l-hadīth, the isnāds and narrators of the hadith in Sahīh-i Buhārī critized by Dāraqutnī are discussed in the context of at-Tatabbuʿ. Dāraqutnī generally identifies a few narrators from the isnād and mentions the subject of the text in question, and these narrations from al-Jāmi'u's-sahīh and other hadīth collections are analyzed. After the identifying of the isnāds, the variants and the text contents are compared with the help of the commentaries. Along with research and comparisons, information from works of jarh and ta'dīl, history and ilel. Finally, the defect mentioned or by Dāraqutnī was evaluated. In particular, through the examination of Sahīh-i Buhārī's narrations al-Tatabbuʿ and the author's method were evaluated, and the nature of his critiques was analyzed. Dārequtnī reviewed the Buhārī's chains of narration by comparing the numerous chains of hadiths that, had increased over time, and he pointed out the disagreements in the chains. It has been determined that both Buhārī, in including the hadīths in his work and Dāraqutnī, in evaluating the isnāds did not follow a single method; rather, they used different methods depending on the subject, individual and the chain of the transmission.
Benzer Tezler
- Buhari'nin et-Tarihü'l-Kebir'inde rivayet ettiği hadislerle ilgili Darekutni'nin istidrakleri
The corrections of Aldarqutni related to the narrated Hadiths in Târıkh al-Kabir of Bukhari
FAISAL AHMAD
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinSüleyman Demirel ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TALAT SAKALLI
- Dârektunî'nin el-İlzâmât ve't-Tetebbu'unda Buhârî ve Müslim'in şartlarına göre tashîh yöntemi
Correction method according to the conditions of Bukhari and Muslim in Daraqutni's al-Ilzamat wa'l-Tatabu'
FAİSAL AHMAD
Doktora
Türkçe
2024
DinEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ÖZTOPRAK
- انتقاد صحيح البخاري بين المتقدمين والمتأخرين الدارقطني وأبي رية نموذج ا)دراسة حديثية مقارنة(
Mütekaddim ve müteahhir âlimlerin Sahîh-i Buhârî eleştirisi: Dârekutnî ve Ebû Reyye örneği (Karşılaştırmalı hadis ilmi araştırması)
IBRAHIM MOHAMMED AMİN KHDIR
Yüksek Lisans
Arapça
2017
DinBingöl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. THAMER HATAMLEH
- El-Cassâs'ın Ahkâmü'l-Kur'ân'ında kullandığı hadislerin kaynakları ve değeri -Taharetle ilgili rivâyetler örneğinde-
The sources and values of the hadiths used in the Ahkam'ul-Qur'an by el-Cassâs -In the example of the narrations about taharet-
ŞERİFE ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinAkdeniz ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSA AKALIN
- Mevkuf hadisin Merfû rivâyet edilmesi ile ilgili Müslim'e yöneltilen eleştiriler (Tetebbuʿ özelinde)
Criticisms directed to muslim regarding the transmission of mawquf ahadith as Merfû (The case of Tetebbuʿ)
ELİF SÖNMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Dinİstanbul 29 Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET YÜCEL