Hayat bilgisi dersi sınıf ortamlarında neler oluyor?: Bir durum çalışması
What is happening in life studies lesson classroom environments?: A case study
- Tez No: 910013
- Danışmanlar: PROF. DR. YÜCEL KABAPINAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Hayat Bilgisi, Diyalojik Sınıf Dili, Yapılandırmacı Öğrenme, Life Studies, Dialogical Classroom Discourse, Constructivist Learning
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sınıf Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 349
Özet
Öğrencilerin ders işleme süreçlerinde birer konuşmacı olarak görüşlerini serbestçe ifade etmeleri diyalojik sınıf dili olarak tanımlanmıştır. Diyalojik sınıf dili görüşlerin paylaşımından öte farklı bir anlam taşır. Düşüncelerin savunulması veya değiştirilmesi sürecini içerir. Bu süreç öğrenciler arası konuşmalarla sağlanan etkileşimli bir öğrenme ortamıdır. Diyalojik sınıf diline uygun ders işleme süreçlerinde öğrenciler diğer öğrencilerin fikirlerinden etkilenerek aktif bir öğrenme süreci yaşar. Bu araştırmada ilkokul 3. sınıf hayat bilgisi dersi öğrenme ortamlarının öğretmen görüşlerine ve ders işleme süreçlerine göre diyalojik sınıf dili kullanımı bakımından değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma amacı doğrultusunda cevap aranan sorular şunlardır: 1.Gözlemlenen her bir sınıf öğretmeninin Hayat Bilgisi dersi sınıf ortamında ders işleme süreçleri nasıldır? a. Öğretmenlerin işledikleri her bir dersteki etkinlik akışı, etkinlik kaynağı ve etkinliğe ayrılan süreler nasıldır? b. Öğretmenlerin işledikleri derslerdeki iletişim kesitlerinin nitelikleri nasıldır? c. Öğretmenlerin işledikleri her bir dersteki etkinliklere ayırdıkları zamanın dağılımı nasıldır? d. Öğretmenlerin ve öğrencilerin her bir derste kullandıkları sözcüklerin sayılarının dağılımı nasıldır? e. Öğretmenlerin her bir derste öğrencilere yönelttikleri soruların soru türü olarak dağılımları nasıldır? Araştırma nitel bir çalışma olup durum çalışması deseni kullanılarak yapılmıştır. Nitel veri toplama tekniklerinden yararlanarak elde edilen bulgular durum analizi yapılarak incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 2023-2024 eğitim öğretim yılında İstanbul ilinin Avcılar ilçesinde yer alan bir devlet okulunda 3. sınıf okutan 5 sınıf öğretmeni oluşturmuştur. Hayat bilgisi derslerinde öğretmenlerden 2'si 7 ders saati ve 3'ü 8 ders saati olmak üzere toplam 38 saat gözlem yapılmıştır. Öğretmenlerin 4'ü ile bir görüşme, 1'i ile 2 görüşme olmak üzere toplam 6 görüşme yapılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu, gözlem formu ve ders içi diyalogları yansıtan ses kayıtları kullanılmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi ile çözümlenmiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda hayat bilgisi ders ortamlarının yapılandırmacı yaklaşım ekseninde diyalojik sınıf dili kullanımı açısından uygun olma durumu açığa çıkarılmıştır. Bu kapsamda incelenen ders işleme süreçleri ön bilgilerin açığa çıkarılması, düşünme becerilerinin geliştirilmesi, öğrencilere görüşlerini paylaşmaları için yeterli düzeyde süre tanınması, empatik, düşünsel ve ahlaki olmak üzere farklı soru türlerine yer verilmesi bakımından incelenmiştir. Araştırma sonucunda 3 öğretmenin ağırlıklı olarak diyalojik sınıf dili kullandıkları, 2 öğretmenin ağırlıklı olarak otoriter sınıf dili kullandıkları sonucuna ulaşılmıştır. Ders işleme süreçleri yapılandırmacı yaklaşım temelli şekillenmekle birlikte davranışçı kurama dair bazı etkileri de yansıtmıştır.
Özet (Çeviri)
Dialogic classroom discourse is defined as students' free expression of their views as speakers in the lesson teaching process. Dialogic classroom discourse has a different meaning beyond the sharing of opinions. It involves the process of defending or changing opinions. This process is an interactive learning environment provided by conversations among students. In the processes of teaching in accordance with dialogic classroom discourse, students experience an active learning process by being influenced by the ideas of other students. In this study, it was aimed to evaluate the learning environments of the 3rd grade life studies course in terms of the use of dialogic classroom discourse according to teacher opinions and lesson teaching processes. The questions sought to be answered in line with the research aim are as follows: 1. How are the lesson teaching processes of each observed classroom teacher in the Life Studies course classroom environment? a. How is the activity flow, activity source and the time allocated to the activity in each lesson? b. What are the qualities of the communication sections in the lessons taught by the teachers? c. How is the distribution of the time allocated by the teachers to the activities in each lesson? d. What is the distribution of the number of words used by teachers and students in each lesson? e. What is the distribution of the questions that teachers ask to students in each lesson in terms of question type? The research is a qualitative study and was conducted using a case study pattern. The findings obtained by using qualitative data collection techniques were analysed through case analysis. The study group of the research consisted of 5 classroom teachers who taught 3rd grade in a public school in Avcılar district of Istanbul province in the 2023-2024 academic year. A total of 38 hours of observations were made in Life Studies course, 2 of the teachers were observed for 7 lesson hours and 3 of them were observed for 8 lesson hours. A total of 6 interviews were conducted; 4 of the teachers were interviewed once and 1 of the teachers were interviewed twice. Semi-structured interview form, observation form and audio recordings reflecting in-class dialogues were used as data collection tools. The data obtained were analysed with the case analysis technique. In line with the findings obtained, the suitability of life study course environments in terms of using dialogic classroom discourse in the axis of constructivist approach was revealed. In this context, the lesson teaching processes were analysed in terms of revealing prior knowledge, developing thinking skills, giving students enough time to share their opinions, and including different types of questions such as empathic, intellectual and moral. As a result of the research, it was concluded that 3 teachers mainly used dialogic classroom discourse and 2 teachers mainly used authoritarian classroom discourse. Although the lesson teaching processes were shaped on the basis of constructivist approach, they also reflected some effects of behaviorist theory.
Benzer Tezler
- Hayat Bilgisi dersi öğrenme ortamlarına çoklu zeka kuramının müziksel zeka alanını eklemlemek: Bir eylem araştırması
Integrating musical intelligence to the multiple intelligence theory with life studies (Hayat Bi̇lgi̇si̇) course learning environments: An action research
TUĞBA SARGIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YÜCEL KABAPINAR
- Erken Hristiyan ve ilk Bizans resim ve kabartma sanatında kaynak ve okullar (2 cilt)
Sources and school of painting and sculpture during the early Christian and first Byzantine period
AHMET MEHMET KİPMEN
- Hayat bilgisi derslerine çağdaş Türk çocuk edebiyatı öykülerini eklemlemek: Bir eylem araştırması
Incorporating the stories from contemporary Turkish children's literature to life studies courses: An action research
TÜLAY TAKAK
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YÜCEL KABAPINAR
- Kanıt temelli öğrenmeyi hayat bilgisi dersi 'Güvenli hayat' ünitesinde uygulamak: Bir eylem araştırması
Applying evidence-based learning in life studies lesson 'Safe life' unit: An action research
NURAY BAŞPINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. YÜCEL KABAPINAR
- Hayat bilgisi ve fen bilimleri derslerinde karekod destekli mobil öğrenme uygulamalarının çevre konularının öğrenilmesine etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of QR code supported mobile learning applications on learning environmental subjects in life sciences and science courses
PERİHAN DUMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve Öğretimİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NUR ÜTKÜR GÜLLÜHAN