Necmeddin el-Kâtibî el-Kazvinî'nin 'el-Münassas fi Şerhi'l-Mülahhas' isimli eserinin tasavvurât bölümünün tahkik ve değerlendirmesi
The investigation and evaluation of the concepts section of the work 'el-Münassas fi Şerhi'l-Mülahhas' by Necmeddin el-Katibî el-Kazvinî
- Tez No: 910075
- Danışmanlar: PROF. DR. NAZIM HASIRCI, DR. ÖĞR. ÜYESİ MAHMUD NEFİSE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gaziantep Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mantık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 358
Özet
İslâm tarihinde ilimlerin teşekkül etmesiyle beraber telif çalışmaları da başlamıştır. Bu çerçevede âlimler; tefsir, hadis, fıkıh, kelâm, felsefe ve mantık gibi muhtelif ilimlerde önemli eserler kaleme almışlardır. Özellikle tercüme hareketlerinden sonra felsefe ve mantık ilimlerine ilgi artmış, buna bağlı olarak alanda telif edilen eserlerin sayısı çoğalmıştır. Söz konusu eserlerin bazısı; Moğol istilası, Bağdat'ın düşmesi vb. çeşitli sebeplerden ötürü tarihi süreçte kaybolmuşsa da önemli bir kısmı günümüze ulaşabilmiştir. Ne var ki günümüze ulaşan eserlerin bir bölümü henüz ilim dünyasına kazandırılmamış, kütüphane raflarında el yazması halinde keşfedilerek tahkik edilmeyi beklemektedir. Bunlardan biri de ilmî açıdan altın çağ olarak nitelendirilebilecek hicrî yedinci asırda yaşamış olan Necmüddîn el-Kâtibî el-Kazvînî'nin telif ettiği el-Münassas fî Şerhi'l-Mülahhas isimli eseridir. Bu eser, mantık ilminde telif edilmiş çok kıymetli bir çalışmadır. Kâtibî, adından anlaşıldığı üzere bir şerh çalışması olarak telif ettiği bu eserinde, felsefe ve mantıkta otorite olan Fahruddîn er-Râzî'nin mantık ve felsefeyle ilgili yazdığı el-Mülahhas isimli eserini şerh etmiştir. Bu bağlamda el-Mülahhas'ın izaha muhtaç ibarelerini oldukça anlaşılır bir yöntemle açıklığa kavuşturmuştur. Ona katıldığı yerlerde pekiştirici ek deliller sunmuş, yer yer onun değinmediği bazı meselelere değinmiş, kimi hususlarda Râzî'ye katılmayarak çeşitli eleştiriler yöneltmiştir. Çok kıymetli olan bu eserin tahkik edilmesinin ilim dünyasına katkı sunacağı düşünülmektedir. Bu düşünceden hareketle çalışmamızda eserin tahkiki yapılmıştır. Fakat eser oldukça hacimli olduğu için tamamının tahkik edilmesi, belirli sınırları bulunması gereken akademik bir çalışmanın kapsamını aşacağından sadece tasavvurât bahsi ele alınmıştır.
Özet (Çeviri)
With the formation of sciences in Islamic history, authorial works also began to emerge. In this context, scholars produced significant works in various sciences such as exegesis (tafsir), hadith, jurisprudence (fiqh), theology (kalam), philosophy, and logic. Interest in the sciences of philosophy and logic increased especially after the translation movements, leading to a rise in the number of works authored in these fields. Although some of these works were lost over time due to events like the Mongol invasions and the fall of Baghdad, a substantial portion has survived to the present day. However, many of the surviving works have yet to be introduced to the academic world, remaining as manuscripts on library shelves, awaiting discovery and critical edition (tahqiq). One such work is al-Munassas fi Sharh al-Mulakhkhas, authored by Najm al-Din al-Katibi al-Qazwini, who lived in the seventh century AH, a period often referred to as a golden age in the scholarly world. This work is a highly valuable contribution to the science of logic. As its title indicates, al-Katibi authored this work as a commentary (sharh) on al-Mulakhkhas, a significant work on logic and philosophy written by Fakhr al-Din al-Razi, a leading authority in the field. In his commentary, al-Katibi clarified the ambiguous expressions in al-Mulakhkhas with a highly comprehensible method. He supported al-Razi's views with additional evidence where he agreed with him, addressed issues al-Razi did not mention, and even criticized him on certain points where he disagreed. Given its scholarly value, conducting a critical edition of this work is expected to contribute significantly to the academic world. Based on this consideration, our study has undertaken its critical edition. However, since the work is quite extensive, a complete edition would exceed the limits of a typical academic study. Therefore, only the section on tasawwurat (conceptualizations) has been addressed.
Benzer Tezler
- Necmeddin Ali Bin Ömer El-Katibi El-Kazvini'nin hayatı ve mantıktaki yeri
Başlık çevirisi yok
HÜSEYİN ÇALDAK
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
FelsefeAtatürk ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULKUDDÜS BİNGÖL
- Necmettin El-Kâtibî ve metafizik düşüncesi
Najm Al-D?n Al-K?tib? and his thoughts on metaphysics
MUSTAKİM ARICI
Doktora
Türkçe
2011
Felsefeİstanbul ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER MAHİR ALPER
- Kemalpaşazâde'nin Şerhu Risâleti İsbâti'l-Vâcib adlı eserinin tahkik ve incelemesi
The critics and analysis of Kemalpashazade's Work Şerh RisâletiIsbâti'l-Vâcib
RABİA GÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinSüleyman Demirel ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE TOKSÖZ
- Necmeddin el-Kâtibî'nin Aynü'l-Kavâid adlı eserinin tahlil ve tahkiki
The analysis and critical edition of Najm al-Dīn al-Kātibī's 'Ayn al-Qawā'id
SELMAN SUCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Felsefeİstanbul ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAKİM ARICI
- Necmeddin el-Katibi'nin Bahru'l-fevaid adlı eserinin tahlil ve tahkiki
The analysis and critical edition of Najm Al-Din Al-Katibi's Bahr al-fawaid
EMRAH ALAĞAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinMarmara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERRUH ÖZPİLAVCI