Gıda fiyatlarındaki artışların incelenmesi: Türkiye üzerine bir uygulama
Analyzing increases in food prices: An application on Türkiye
- Tez No: 910503
- Danışmanlar: PROF. DR. FUNDA YURDAKUL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonometri, Econometrics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ekonometri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Ekonometri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 79
Özet
Dünyada gıda fiyat artışlarında etkili olan artan nüfus, iklim faktörlerinden kaynaklı aşırı kuraklık, su kıtlığı ile hayatımıza giren su stresi kavramı, buna karşın sellerin yaşanması, 2020 ve 2021 yıllarında yaşanan Covid-19 pandemisi ile oluşan gıda arzında yaşanan sorunlar ile pandemi sonrasında yaşanan artan gıda talebi, değişen tüketim alışkanlıkları, 2020 yılından sonra yaşanan emtia fiyatlarındaki artışlar ile 2022 yılında başlayan Rusya-Ukrayna savaşı özellikle buğday, ayçiçeği gibi ürünlerde arz sorunu yaşanmasına neden olurken, tüm bu güvensiz ortamda Türkiye'de de gıda fiyat artışları yaşanmış, hatta 2021 yılının son aylarından itibaren de bu artışlar ivme kazanmıştır. Dolayısıyla söz konusu gözlemlerin ekonometrik bir çalışma ile desteklenmesi amacıyla bu çalışmada gıda fiyat artışlarını etkileyen değişkenler belirlenerek 6 farklı ekonometrik model kurulmuştur. 2005-2023 yıllarına ait aylık veriler kullanılmıştır. Kurulan modellerin katsayıları Dinamik En Küçük Kareler yöntemi ile tahmin edilmiştir. Tahmin sonuçlarına göre özellikle döviz kurunun gıda fiyatlarında artışlara neden olduğu ve 2008 ve 2018 ekonomik kriz dönemlerinde ve Covid-19 pandemi döneminde gıda fiyatlarının arttırdığı görülmüştür. Ayrıca“Tarım, Ormancılık ve Balıkçılık Ürünleri”için ithalat ve ihracat miktar endeksleri, dünya gıda fiyatları, motorin fiyatları, yem ve gübre fiyatları da gıda fiyatlarını arttırmaktadır.
Özet (Çeviri)
Increasing population, extreme drought caused by climatic factors, the concept of water stress that entered our lives with water scarcity, floods, problems in food supply caused by the Covid-19 pandemic in 2020 and 2021, increasing food demand after the pandemic, and changing consumption habits, which are effective in food price increases in the world, After 2020, commodity price increases and the Russia-Ukraine war that started in 2022 caused supply problems especially in products such as wheat and sunflower, while in this insecure environment, food price increases were also experienced in Türkiye, and these increases have even gained momentum since the last months of 2021. Therefore, in order to support these observations with an econometric study, in this study, 6 different econometric models were established by determining the variables affecting food price increases. Monthly data for the years 2005-2023 are used. The coefficients of the models are estimated by Dynamic Least Squares method. According to the estimation results, it was observed that especially the exchange rate caused increases in food prices and food prices increased during the 2008 and 2018 economic crisis periods and during the Covid-19 pandemic period. In addition, import and export quantity indices for“Agriculture, Forestry and Fishing Products”, world food prices, diesel prices, feed and fertilizer prices also increase food prices.
Benzer Tezler
- Gıda endüstrisinde enerji geri kazanım sistemlerinin incelenmesi ve uygulanması
Başlık çevirisi yok
YÜKSEL ÜSTÜNDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
1995
Makine MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. DÜRRİYE BİLGE
- Uluslararası emtia fiyatlarındaki belirsizliğin imalat sanayi ve alt sektörleri üretimi ile reel döviz kuru ve üretici fiyatları üzerindeki etkisinin SVAR-GARCH-M yöntemiyle incelenmesi
Investigating international commodity price uncertainty on manufacturing industry and its sub-sector and real exchange rate and producer price using SVAR-GARCH-M
GÜRKAN BOZMA
- Enerji fiyatları ile Borsa İstanbul alt endeksleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation the relationship between energy prices and Borsa İstanbul sub-indices
FARUK TEMEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
İşletmeBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ERYİĞİT
- Türkiye'de gıda fiyatlarını etkileyen faktörler : Küresel ısınmanın rolü
Factors affecting good prices in Turkey : The Role of global warming
ESRA TORUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
EkonomiKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İLYAS OKUMUŞ
- Tarım ürünleri fiyatları ile petrol ürünleri fiyatları arasında volatilite geçişliliğinin analizi
Volatility transitivity analysis between agricultural products prices and petroleum products prices
FATMA ZEHRA KASAP
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
EkonomiGaziosmanpaşa Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CUMHUR ERDEM