Geri Dön

Ebû Ya'kûb es-Sicistânî ve temel görüşleri (Kitâbu'l-İftihâr örneği)

Abu Ya'qub al-Sijistani and his main views in the context of Kitab al-İftikhar

  1. Tez No: 910724
  2. Yazar: SALİHA SARIKAYA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MUZAFFER TAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Tarih, Religion, History
  6. Anahtar Kelimeler: Es-Sicistânî, İsmâililik, Kitâbu'l-İftihâr, Davet, Batinî, al-Sijistani, İsmailism, Kitab al-İftikhar, Da'wa, Batini
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İslam Mezhepleri Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 130

Özet

Bu çalışma Horasan-Maveraünnehir bölgesinde İsmâîlî davet faaliyetlerinde bulunmuş önemli İsmâîlî dâilerden Ebû Ya'kup es-Sicistânî'nin temel görüşlerini, muhtemel son eseri olan Kitâbu'l-İftihâr özelinde ele alma amacıyla yapılmıştır. Bu kapsamda es-Sicistânî'nin temel görüşleri; Tevhid, Nübüvvet, Vesayet, İmamet, Ahiret ve Te'vil başlıkları altında ele alınmıştır. Çalışma iki bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın ilk bölümü Horasan-Maveraünnehir bölgesi davet faaliyetleri ve ilgili diğer daîlere ayrılırken ikinci bölüm Ebû Ya'kup es-Sicistânî'nin hayatına, eserlerine ve temel görüşlerine ayrılmıştır. Es-Sicistânî'nin, görüşlerini temellendirirken ayetler ve hadisler gibi naklî delillerin yanı sıra yer yer aklî delillerle de temellendirmeye çalıştığı söylenebilir. Onun tüm bu delillendirmelerde kullandığı en önemli metodun, bâtinî te'vil metodu olduğu ve bu metod ile birlikte diğer muhaliflerinden farklı bir yol takip ettiği ayrıca eser boyunca kendisinin de temsilcisi olduğu İsmâiliyye mezhebini Ehlu'l-Hakaik olarak nitelediğini ve muhalifleri yeren, kendi görüşlerini yücelten bir dil kullandığını da vurgulanabilir. Onun, tevhid konusunda oldukça tenzihçi bir yaklaşım içinde olduğu ve öğretisini kaim-mehdi inanışı üzerine bina ettiği, nübüvvet ve vesayet gibi inanç konularını ele alırken aslında kaim-mehdi inancına bir zemin hazırlama gayretinde olduğu ifade edilebilir. Son olarak es-Sicistânî'nin Ahiret ile ilgili öğretilerinin geleneksel kabullerin oldukça dışında olduğunu bilhassa bu konuda diğer mezheplerin öğretilerinden ayrıştığının altını da çizmek gerekir.

Özet (Çeviri)

This study aims to examine the basic thoughts of Abu Ya'kup al-Sijistānī, one of the most important Ismā'īlī da'īs who carried out missionary activities in the Khorasan-Transoxiana region, in specific to his last possible work, Kitāb al-Iftihār. In this context, al-Sijistānī's basic toughts are discussed under the headings of Tawhid, Nubuwwa, Wasayah, Imamat, Hereafter and Ta'vil. The study consists of two parts, the first part of which is devoted to the activities of the Khorasan- Transoxiana region and other related da'ies, while the second part is devoted to the life, works and basic toughts of Abu Ya'kup al-Sijistānī. It can be said that al-Sijistānī, while justifying his toughts, tried to justify them with intellectual evidences as well as narrative evidences such as verses and hadiths. It can also be emphasised that the most important method he used in all these justifications was the method of batinī ta'wil, and that he followed a different path from his opponents with this method, and that he characterised the Ismā'iliyya sect, of which he himself was a representative, as Ahl al-Ḥaqqaiq (people of truth) throughout the work, and that he used a language that denigrated the opponents and glorified his own toughts. It is worth mentioning that he had a very tenzihist approach to tawhid and based his doctrine on the belief in kaim-mehdi, and that he actually endeavoured to prepare a ground for the belief in kaim-mehdi while dealing with belief issues such as nubuwwah and Wasayah. Finally, it should be noted that al-Sijistānī's teachings on the Hereafter are quite outside the traditional assumptions, especially in this regard, he differs from the teachings of other sects.

Benzer Tezler

  1. İsmâilîliğin yeni Eflâtuncu dönüşümü: Ebû Ya'kub es-Sicistânî örneği

    The neoplatonic transformation of Ismā'īlī: The case of Abū Ya'qub al-Sijistānī

    YUSUF SANSARKAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinBursa Uludağ Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CAĞFER KARADAŞ

  2. Klasik belâgatte mecaz ve mecazi anlatım

    Metaphor and metaphorical expression in classical balagha

    OĞUZHAN ET

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OSMAN HORATA

  3. Arap dil düşüncesinde istiare kavramı ve belâgat geleneğinde istiâre-i mekniyye tartışmaları

    Concept of istiâra in arabic language thought and discussions on istiâra al-makniyah in the rhetorical tradition'

    MUHAMMED SALİH SÜRÜCÜ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DilbilimMarmara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİ BENLİ

  4. Muhammed b. Ahmed et-Tarsûsî'nin Miftâh li-Hulâsati'l-Miftâh adlı eserinin tahkik ve tahlili

    The İnvestigation and Analysis of The Work Called Miftâh li- Hulâsat al-Miftâh by Muhammad b. Ahmad at-Tarsûsî

    ADEM DOĞAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimBingöl Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NUSRETTİN BOLELLİ

  5. Hatip el-Kazvini'nin Telhis ve İzah adlı eserlerinde Sekkaki'ye itiraz ettiği meseleler

    Khatip al-Qazwini's objections to al-Sakkaki in his works named Talkhis and Idah

    HÜSEYİN ARSLAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Dilbilimİstanbul Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ADEM YERİNDE