Etkileşim geçiş sahasının kentsel koruma bağlamında morfolojik analizi: Gaziantep Seferpaşa Mahallesi örneği
Morphological analysis of the interaction transition zone in the context of urban conservation: The case of Seferpaşa Neigborhood, Gaziantep
- Tez No: 911093
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE MANAV
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Toros Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimarlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Koruma alanlarının çevresinin korunması, sürdürülebilir koruma çalışmalarının temel unsurlarından biridir. Uluslararası bağlamda, Tampon Bölge (Buffer Zone), ulusal yasalarımızda Etkileşim Geçiş Sahası olarak tanımlanan alanlar, sit alanlarını ve kültürel miras öğelerinin korunmasında bir araçtır. Etkileşim Geçiş Sahalarının, koruma çalışmalarından bağımsız bir şekilde planlanması ve yönetilmesi koruma sürecini olumsuz etkilemektedir. Ulusal yasa ve ilkelerimizde, Koruma Amaçlı İmar Plan'larında sınırlarının belirtme zorunluluğu getirilen Etkileşim Geçiş Sahalarının korunmasındaki yetersizlikler, bu bölgelerin morfolojik değişimlerine neden olabilmektedir. Bu bağlamda tez çalışmasında, etkileşim geçiş sahalarının korunması ve yönetilmesi sürecinde bölgelerin morfolojik değişimlerine etki eden değişiklikleri değerlendirmeye odaklanmaktadır. Çalışma alanı, bir kısmı Gaziantep Kentsel Sit Alanı diğer kısmı Etkileşim Geçiş Sahası (Buffer Zone)'nda yer alan Seferpaşa Mahallesi'dir. Bu mahallenin seçilmesinde; artan kentsel baskı ve etkileşim geçiş sahası sınırında yapılan 25 Aralık Panorama Müzesi'nin, bölgenin korunan miras öğelerinden biri olan çıkmaz sokakların morfolojik özelliklerine olumsuz etkisidir. Bu bağlamda çalışmanın araştırma süreci, çevre ölçeğinde koruma, etkileşim geçiş sahaları (Tampon Bölge) kavramının; ulusal ve uluslararası örneklerinin literatür araştırması, Gaziantep kentinin şehir planlamaları, Koruma Amaçlı İmar Plan'larının incelenmesi ve Seferpaşa Mahallesi'ne etki eden değişimlerin değerlendirilmesini kapsamaktadır. Tez çalışması Seferpaşa Mahallesi'nin morfolojik değişimlerini gösteren kentsel morfolojik analizleri içermektedir. Ayrıca, bu araştırmanın saha çalışmalarında; morfolojik değişimleri saptanmış iki adet çıkmaz sokağın morfolojik analizi de yapılmıştır. Tespit edilen değişime nedenlerinden birinin, 25 Aralık Panorama Müzesi olduğu düşünülmektedir. Bu tez çalışmasının sonucunda, kentsel sit alanı çevresinde negatif morfolojik değişimler koruma değerlerinde kayıplara neden olduğu tespit edilmiştir. Bu kayıpların önlenmesi için öneriler geliştirilmiştir. Ayrıca, etkileşim geçiş sahalarının kentsel koruma bağlamında morfolojik değişimlerini etkileyen değişikliklerin denetimi ve korunmasına ilişkin ulusal yasa ve ilkelere olumlu bir etkisi olması beklenmektedir.
Özet (Çeviri)
The protection of the surroundings of conservation areas is a fundamental element of sustainable conservation efforts. Internationally referred to as“Buffer Zone”and defined in national legislation as“Interaction Transition Zone,”these areas serve as tools for protecting heritage sites and cultural assets. However, planning and managing Interaction Transition Zones independently of conservation efforts negatively impact the conservation process. Deficiencies in the protection of Interaction Transition Zones, whose boundaries are required to be defined in Conservation-Oriented Development Plans under national laws and principles, lead to morphological changes in these areas. In this context, the thesis focuses on assessing the changes affecting the morphological transformations of these zones during the conservation and management processes. The study area is Seferpaşa Neighborhood, located partially within the Gaziantep Urban Conservation Area and partially within the Interaction Transition Zone (Buffer Zone). This neighborhood was selected due to increased urban pressure and the negative impact of the 25 Aralık Panorama Museum, constructed at the boundary of the Interaction Transition Zone, on the morphological characteristics of cul-de-sacs, which are among the region's protected heritage elements.The research process includes an examination of environmental-scale conservation, the concept of Interaction Transition Zones (Buffer Zones) in national and international contexts, literature review, analysis of Gaziantep's urban planning and Conservation-Oriented Development Plans, and evaluation of the changes affecting Seferpaşa Neighborhood. The thesis incorporates urban morphological analyses that demonstrate the morphological changes in Seferpaşa Neighborhood. Additionally, the fieldwork includes morphological analyses of two cul-de-sacs where morphological changes were identified, one of the causes of which is believed to be the 25 Aralık Panorama Museum. The findings of this thesis reveal that negative morphological changes in the surroundings of urban conservation areas lead to losses in conservation values. Recommendations have been developed to prevent these losses. Furthermore, it is expected that the study will have a positive impact on national laws and principles regarding the monitoring and protection of changes affecting the morphological transformations of Interaction Transition Zones in the context of urban conservation.
Benzer Tezler
- Assessment of urbanization history of Addis Ababa city, Ethiopia
Addıs Ababa cıty, Ethıopıa'nın kentleşme tarihinin değerlendirilmesi
ABDURAHMAN HUSSEN YIMER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMersin ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ CENAP YOLOĞLU
- Exploring the interplay between physical environment characteristics and place attachment: A case of Selimiye neighbourhood in İstanbul
Fiziksel çevre özellikleri ile yere bağlılık arasındaki karşılıklı ilişkinin keşfi: Selimiye mahallesi örneği
SARE UYAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE SEMA KUBAT
- Türkiye'de kentsel yenileme projeleri, tarihi sit alanları ve kentsel yenileme ilişkisi üzerine bir değerlendirme: Okmeydanı tarihi sit alanları koruma amaçlı ve etkileşim geçiş sahası nazım imar planı incelemesi
An evaluation of the relationship between historic conservation areas and urban renewal: Examination of Okmeydani historic conservation and transition area master development plan
NESLİHAN ZULAL SENAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADEM ESEN
- Kırsal yerleşmelerin analizinde kültürel coğrafya yaklaşımı: Kocaeli, İzmit örneği
Cultural geography approach in the analysis of rural settlements: Kocaeli, İzmit case
ESRA BALCI
Doktora
Türkçe
2024
Şehircilik ve Bölge PlanlamaYıldız Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İCLAL SEMA DİNÇER
