Türkiye'deki kara sınır kapılarının veri zarflama analizi yöntemi ile etkinliklerinin ölçümü
Measurement of the efficiency of land border gates in Türkiye using data envelopment analysis method
- Tez No: 911384
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ KISMET CİNGÖZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ulaşım, Uluslararası Ticaret, Transportation, International Trade
- Anahtar Kelimeler: Sınır Kapısı, Etkinlik Ölçümü, Veri Zarflama Analizi, Border Gate, Efficiency Measurement, Data Envelopment Analysis
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tarsus Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası Ticaret ve Lojistik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 1378
Özet
Türkiye'nin jeopolitik konumu itibarıyla Avrupa, Asya ve Ortadoğu ekseninde mal akışının hızlı ve güvenilir şekilde sağlanması için sınır kapılarının verimliliği incelemek önemli hale gelmiştir. Bu çalışmada parametrik olmayan veri zarflama analizi yöntemi kullanılmıştır. Günümüzde her türlü mal ve hizmet üretiminin faaliyetleri incelendiğinde tek girdi kullanarak ve tek çıktı elde edilecek şekilde bir üretim anlayışı görülmemektedir. Mal ve hizmet üretiminde çoklu girdi ve çoklu çıktı ile bir üretim anlayışı mevcut olup, karar verme birimlerinin (KVB) etkinliğini ölçen en uygun yöntemlerden biri veri zarflama analizidir (VZA). VZA farklı birimlerde olan girdileri ve çıktıları ayrı ayrı ağırlıklandırmak ve aynı formülde yer vermek suretiyle hesaplama yapan bir analiz yöntemidir. Analiz sonucunda KVB'lere 0 ile 1 arasında (veya 0-100) değerler vererek etkinlik skorları elde edilir. Bu çalışmanın amacı Türkiye'de bulunan kara sınır kapılarının etkinliğini ölçmektir. Bu doğrultuda sınır kapılarının etkinliği VZA analizi modellerinden VZA-CCR ve VZA-BBC modelleri kullanılarak analiz edilmiştir. VZA-CCR analizi sonucunda 18 sınır kapısından Kapıkule, Sarp ve Habur kara sınır kapıları tam etkin kara sınır kapıları olmuştur. Etkin olmayan diğer 15 sınır kapısı Hamzabeyli, İpsala, Karkamış, Çobanbey, Cilvegözü, Dilucu, Öncüpınar, Aktaş, Kapıköy, Esendere, Gürbulak, Zeytindalı, Türkgözü ve Ceylanpınar kara sınır kapılarıdır. Etkin olmayan sınır kapıları içerisinde çıktı değişkenlerinden sırasıyla küçük taşıtlar, yolcu sayıları ve büyük taşıtlar çıktıları etkin değildir. VZA-BCC yöntemi ile elde edilen sonuçlara göre tam etkin kara sınır kapıları Aktaş Sınır Kapısı, Çobanbey sınır kapısı, Habur Sınır Kapısı, Dilucu Sınır Kapısı, Sarp Sınır Kapısı, Kapıkule Sınır Kapısı, Cilvegözü Sınır Kapısı ve Akçakale Sınır Kapısı olmuştur. Bu modelde diğer 10 sınır kapısı etkin olmayan sınır kapıları sonucuna ulaşılmıştır. Etkin olmayan sınır kapıları içerisinde çıktı değişkenlerinden sırasıyla büyük taşıtlar, küçük taşıtlar ve yolcu sayıları çıktıları etkin değildir.
Özet (Çeviri)
Türkiye's geopolitical location, it has become important to examine the efficiency of border gates to ensure the rapid and reliable flow of goods in Europe, Asia and the Middle East. In this study, the non-parametric data envelopment analysis method, which is the most preferred method among multi-criteria decision-making methods recently, was used. Today, when the activities of the production of all kinds of goods and services are examined, there is no understanding of production using a single input and obtaining a single output. There is a production approach with multiple inputs and multiple outputs in the production of goods and services, and one of the most appropriate methods to measure the effectiveness of decision-making units (DMU) is data envelopment analysis (DEA). DEA is an analysis method that makes calculations by weighting inputs and outputs in different units separately and including them in the same formula. As a result of the analysis, efficiency scores are obtained by giving values between 0 and 1 (or 0-100) to the DMUs. In the first part of the study, general information about the land border gates in Türkiye, which are our land transmitter units, is included. The aim of this study is to measure the effectiveness of land border gates in Türkiye. In this regard, the effectiveness of border gates was analyzed using DEA-CCR and DEA-BBC models, which are among the DEA analysis models. As a result of the DEA-CCR analysis, Kapıkule, Sarp and Habur land border gates, among the 18 border gates, became fully effective land border gates. The other 15 inactive border gates are Hamzabeyli, İpsala, Karkamış, Çobanbey, Cilvegözü, Dilucu, Öncüpınar, Aktaş, Kapıköy, Esendere, Gürbulak, Zeytindalı, Türkgözü and Ceylanpınar land border gates. Exits of small vehicles, passengers and large vehicles, respectively, among the expanded variables within inactive border gates, are inactive. According to the results obtained with the DEA-BCC method, the fully effective land border gates are Aktaş Border Gate, Çobanbey Border Gate, Habur Border Gate, Dilucu Border Gate, Sarp Border Gate, Kapıkule Border Gate, Cilvegözü Border Gate and Akçakale Border Gate. In this model, the other 10 border gates were concluded to be ineffective. Within inactive border gates, the output variables of large vehicles, small vehicles and number of passengers are inactive, respectively.
Benzer Tezler
- Mezo-mı̇kro ölçek model kuplesı̇ wrf-les ı̇le yüksek çözünürlüklü rüzgar alanının belı̇rlenmesı̇
High-resolution wind field determination with wrf-les through meso-micro scale model coupling
ERKAN YILMAZ
Doktora
Türkçe
2025
Meteorolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMeteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞÜKRAN SİBEL MENTEŞ
PROF. DR. GÖKHAN KİRKİL
- Sécuriser et gérer les frontières: Une analyse comparative des politiques frontalières de la Turquie dans les cas de Van et d'Edirne
Sınırların güvenliği ve yönetimi: Van ve Edirne sınırları örneğinde Türkiye'nin sınır politikalarının karşılaştırmalı analizi / Securing and managing borders: A comparative analysis of border policies of Turkey in the cases of Van & Edirne
MERVE ÖZDEMİR AMED
Yüksek Lisans
Fransızca
2022
Kamu YönetimiGalatasaray ÜniversitesiSiyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BEYZA Ç. TEKİN
- Kuzey Buz Denizi üzerinde bölge ülkelerinin hâkimiyet mücadelesi ve Türkiye'ye muhtemel etkileri
Sovereignty Struggle of the States in the region for Arctic Ocean and its possible effects to Turkey
İLKNUR ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Uluslararası İlişkilerHarp Akademileri KomutanlığıUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESRA HATİPOĞLU TUNCEL
- Türkiye'de yetiştirilen yerli ve kültür sığır ırklarının genetik yapılarının mikrosatelitler ile incelenmesi
An investigation on genetic structure of native and cultural cattle breeds in Turkey by using microsatellite markers
EMEL ÖZKAN