Türkiye'deki kara sınır kapılarının veri zarflama analizi yöntemi ile etkinliklerinin ölçümü
Measurement of the efficiency of land border gates in Türkiye using data envelopment analysis method
- Tez No: 911384
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ KISMET CİNGÖZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ulaşım, Uluslararası Ticaret, Transportation, International Trade
- Anahtar Kelimeler: Sınır Kapısı, Etkinlik Ölçümü, Veri Zarflama Analizi, Border Gate, Efficiency Measurement, Data Envelopment Analysis
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tarsus Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası Ticaret ve Lojistik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 1378
Özet
Türkiye'nin jeopolitik konumu itibarıyla Avrupa, Asya ve Ortadoğu ekseninde mal akışının hızlı ve güvenilir şekilde sağlanması için sınır kapılarının verimliliği incelemek önemli hale gelmiştir. Bu çalışmada parametrik olmayan veri zarflama analizi yöntemi kullanılmıştır. Günümüzde her türlü mal ve hizmet üretiminin faaliyetleri incelendiğinde tek girdi kullanarak ve tek çıktı elde edilecek şekilde bir üretim anlayışı görülmemektedir. Mal ve hizmet üretiminde çoklu girdi ve çoklu çıktı ile bir üretim anlayışı mevcut olup, karar verme birimlerinin (KVB) etkinliğini ölçen en uygun yöntemlerden biri veri zarflama analizidir (VZA). VZA farklı birimlerde olan girdileri ve çıktıları ayrı ayrı ağırlıklandırmak ve aynı formülde yer vermek suretiyle hesaplama yapan bir analiz yöntemidir. Analiz sonucunda KVB'lere 0 ile 1 arasında (veya 0-100) değerler vererek etkinlik skorları elde edilir. Bu çalışmanın amacı Türkiye'de bulunan kara sınır kapılarının etkinliğini ölçmektir. Bu doğrultuda sınır kapılarının etkinliği VZA analizi modellerinden VZA-CCR ve VZA-BBC modelleri kullanılarak analiz edilmiştir. VZA-CCR analizi sonucunda 18 sınır kapısından Kapıkule, Sarp ve Habur kara sınır kapıları tam etkin kara sınır kapıları olmuştur. Etkin olmayan diğer 15 sınır kapısı Hamzabeyli, İpsala, Karkamış, Çobanbey, Cilvegözü, Dilucu, Öncüpınar, Aktaş, Kapıköy, Esendere, Gürbulak, Zeytindalı, Türkgözü ve Ceylanpınar kara sınır kapılarıdır. Etkin olmayan sınır kapıları içerisinde çıktı değişkenlerinden sırasıyla küçük taşıtlar, yolcu sayıları ve büyük taşıtlar çıktıları etkin değildir. VZA-BCC yöntemi ile elde edilen sonuçlara göre tam etkin kara sınır kapıları Aktaş Sınır Kapısı, Çobanbey sınır kapısı, Habur Sınır Kapısı, Dilucu Sınır Kapısı, Sarp Sınır Kapısı, Kapıkule Sınır Kapısı, Cilvegözü Sınır Kapısı ve Akçakale Sınır Kapısı olmuştur. Bu modelde diğer 10 sınır kapısı etkin olmayan sınır kapıları sonucuna ulaşılmıştır. Etkin olmayan sınır kapıları içerisinde çıktı değişkenlerinden sırasıyla büyük taşıtlar, küçük taşıtlar ve yolcu sayıları çıktıları etkin değildir.
Özet (Çeviri)
Türkiye's geopolitical location, it has become important to examine the efficiency of border gates to ensure the rapid and reliable flow of goods in Europe, Asia and the Middle East. In this study, the non-parametric data envelopment analysis method, which is the most preferred method among multi-criteria decision-making methods recently, was used. Today, when the activities of the production of all kinds of goods and services are examined, there is no understanding of production using a single input and obtaining a single output. There is a production approach with multiple inputs and multiple outputs in the production of goods and services, and one of the most appropriate methods to measure the effectiveness of decision-making units (DMU) is data envelopment analysis (DEA). DEA is an analysis method that makes calculations by weighting inputs and outputs in different units separately and including them in the same formula. As a result of the analysis, efficiency scores are obtained by giving values between 0 and 1 (or 0-100) to the DMUs. In the first part of the study, general information about the land border gates in Türkiye, which are our land transmitter units, is included. The aim of this study is to measure the effectiveness of land border gates in Türkiye. In this regard, the effectiveness of border gates was analyzed using DEA-CCR and DEA-BBC models, which are among the DEA analysis models. As a result of the DEA-CCR analysis, Kapıkule, Sarp and Habur land border gates, among the 18 border gates, became fully effective land border gates. The other 15 inactive border gates are Hamzabeyli, İpsala, Karkamış, Çobanbey, Cilvegözü, Dilucu, Öncüpınar, Aktaş, Kapıköy, Esendere, Gürbulak, Zeytindalı, Türkgözü and Ceylanpınar land border gates. Exits of small vehicles, passengers and large vehicles, respectively, among the expanded variables within inactive border gates, are inactive. According to the results obtained with the DEA-BCC method, the fully effective land border gates are Aktaş Border Gate, Çobanbey Border Gate, Habur Border Gate, Dilucu Border Gate, Sarp Border Gate, Kapıkule Border Gate, Cilvegözü Border Gate and Akçakale Border Gate. In this model, the other 10 border gates were concluded to be ineffective. Within inactive border gates, the output variables of large vehicles, small vehicles and number of passengers are inactive, respectively.
Benzer Tezler
- İklim değişikliğiyle mücadelede belediyelerin rolü ve sıfır atık projesinin yerel düzeyde uygulanabilirliği
The role of municipalities in combating climate change and the applicability of zero waste projects at the local level
YAREN DUMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Kamu YönetimiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA KARA
- Türk Silahlı Kuvvetlerinde kadın subaylar
Female officers in Turkish Army Forces
LEVENT DURGUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Savunma ve Savunma TeknolojileriKara Harp Okulu KomutanlığıSavunma Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERPİL ÜŞÜR SANCAR
- Köroğlu dağları ormanlarında kara akbaba populasyonunun tespiti ve izlenmesi
Determining and monitoring of the cinereous vulture population in the Köroğlu mountains forest
ŞAFAK ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
BiyolojiBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiYaban Hayatı Ekolojisi ve Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CİHANGİR KİRAZLI
- Türkiye'nin sınır yönetiminin Avrupa Birliği'ne uyumu
Harmonising Turkey and EU border management
FATİH ALTUNYUVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Uluslararası İlişkilerPolis AkademisiUluslararası Polislik Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ARİF KÖKTAŞ