Mercimekte bakla dökmeyi azaltmada bazı aktivatör ve bitki besin maddelerinin etkisinin belirlenmesi
Effect of some activators and plant nutrients on reducing pod dropin lentils
- Tez No: 912010
- Danışmanlar: PROF. DR. ABDULLAH KAHRİMAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Harran Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 211
Özet
Baklagil bitkilerinde sıklıkla görülen dane dökme sorunu hava sıcaklığının artması ve hava nisbi neminin azalmasıyla birlikte artmakta ve mercimeğin hasat öncesi nem miktarının bakla çatlama ve dane dökme arasındaki ilişkinin önemini gündeme getirmektedir. Bu çalışmada Harran Ovası koşullarında yetiştirilen mercimek bitkisinde, bitki su stresi fizyolojisi üzerine etkisi olduğu düşünülen 3 farklı bitki besin elementinin (K+, Fe++ ve Zn++) uygulanması sonucunda mercimeğin dane dökme oranının azaltılması amaçlanmıştır. Çalışma tarla denemesi şeklinde tesadüf bloklarında bölünen bölünmüş parseller deneme desenine göre çeşit (3) x uygulama dozu (3) x yıl (2) x tekerrür (3) olarak yürütülmüştür. Denemede Fırat-87, Çağıl ve Şanlıbey mercimek çeşitleri kullanılmıştır. Uygulama dozları ise artan dozlarda kontrol (0)-orta-yüksek olarak Fe++, Zn++ ve K+ gübreleri yapraktan uygulanmıştır. Uygulama kimyasallarının her biri için denemeler ayrı ayrı olarak kurulmuş ve her bir uygulama konusu ve dozunun etkinliği araştırılmıştır. Uygulama dozlarında; çinko için 0-150-250 mg/L, demir için 0-200-400 mg/L ve potasyum için 0-750-1500 mg/L dozları çiçeklenmenin tamamlandığı ve baklaların ilk gözlendiği dönemde yapılmıştır. Uygulamalar sonrasında R7 (% 50 sarı yeşil) döneminde K, Zn ve Fe analizleri için yaprak ve bakla örnekleri alınarak örneklere ilişkin mineral besin maddesi miktarları belirlenmiştir. Her bir parsel için çiçeklenme gün sayısı (gün) ve olgunlaşma (gün) süreleri ve R8 (% 90 bitki kuruması – altın kahverengi) döneminde ise bitki boyu (cm), ilk bakla yüksekliği (cm), bitkide anadal sayısı (adet), bitkide bakla sayısı (adet), bakla dökme (1-9), 1000 tane ağırlığı (g), hasatta tane nemi (%), tane verimi (kg/da), yaprak, dane ve baklada besin maddesi analizleri (N, P, K, Ca, Mg, Na, Fe, Mn, Cu, Zn, B) yapılmıştır. Hasat zamanı, çeşit ve kimyasal uygulama dozları arasındaki (ANOVA) istatistiksel farklar p≤0.05 önem seviyesinde SPSS istatistik programında değerlendirilmiş ve ortalamalar arasındaki farklılıklar Duncan çoklu karşılaştırma testi ile kıyaslanmıştır. Çinko uygulaması yapılan çeşitlerde çiçeklenme gün sayısı, olgunlaşma gün sayısı, bitkide tane sayısı, bitki boyu, bin dane ağırlığı, verim, dane dökme oranları ve yaprak çinko içerikleri arasında istatistiksel olarak önemli (p≤0.05) farkların olduğu belirlenmiştir. Demir uygulaması yapılan çeşitler arasında çiçeklenme gün sayısı, olgunlaşma gün sayısı, bitki boyu, bin dane ağırlığı, dane dökme oranı, verim, dane dökme oranı ve yaprak demir içeriği bakımından istatistiksel olarak önemli (p≤0.05) farkların olduğu belirlenmiştir. Potasyum uygulaması yapılan çeşitler arasında çiçeklenme gün sayısı, olgunlaşma gün sayısı, ilk bakla yüksekliği, bitkide bakla sayısı, bitkide tane sayısı, bitki boyu, bin dane ağırlığı, verim ve dane dökme oranı yönünden istatistiksel olarak önemli (p≤0.05) farkların olduğu gözlenmiştir. Sonuç olarak, Çinko, demir ve potasyum sülfat uygulamaları sonrasında mercimek çeşitlerinin dane dökme oranlarının azaldığı, en fazla etkiyi potasyum ve demir uygulamalarının yaptığı belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The problem of grain shedding, which is frequently seen in legume plants, increases with the increase in air temperature and decrease in air relative humidity, and brings to the agenda the importance of the relationship between the moisture content of lentils before harvest, pod cracking and grain shedding. In this study, it was aimed to reduce the grain shedding rate of lentils as a result of the application of 3 different plant nutrients (K+, Fe++ and Zn++) thought to have an effect on plant water stress physiology in lentil plants grown in Harran Plain conditions. The study was carried out as a field trial in randomized blocks with a split plot design as variety (3) x application dose (3) x year (2) x repetition (3). Fırat-87, Çağıl and Şanlıbey lentil varieties were used in the trial. The application doses were increased as control (0)-medium-high and Fe++, Zn++ and K+ fertilizers were applied via leaves. Trials were set up separately for each application chemical and the effectiveness of each application topic and dose was investigated. In the application doses; 0-150-250 mg L-1 for zinc, 0-200-400 mg L-1 for iron and 0-750-1500 mg L-1 for potassium were applied during the period when flowering was completed and pods were first observed. After the applications, leaf and pod samples were taken for K, Zn and Fe analyses in the R7 (% 50 yellow green) period and the amounts of mineral nutrients related to the samples were determined. For each plot, the number of days to flowering (days) and maturity (days) periods and in the R8 (% 90 plant drying - golden brown) period, plant height (cm), first pod height (cm), number of main branches per plant (number), number of pods per plant (number), pod shedding (1-9), 1000-grain weight (g), grain moisture (% at harvest), grain yield (kg/da), leaf, grain and nutrient analyses (N,P,K, Ca, Mg, Na, Fe, Mn, Cu, Zn, B) were performed. Statistical differences between harvest time, variety and chemical application doses (ANOVA) were evaluated at the p≤0.05 significance level in SPSS statistics program and the differences between the means were compared with Duncan multiple comparison test. It was determined that there were statistically significant (p≤0.05) differences between the number of days to flowering, number of days to maturation, number of grains per plant, plant height, thousand grain weight, yield, grain shedding rates and leaf zinc contents in varieties to which zinc was applied. It was determined that there were statistically significant differences (p≤0.05) among the varieties to which iron was applied in terms of number of days to flowering, number of days to maturity, plant height, thousand grain weight, grain shedding rate, yield, grain shedding rate and leaf iron content. It was observed that there were statistically significant differences (p≤0.05) among the varieties to which potassium was applied in terms of number of days to flowering, number of days to maturity, first pod height, number of pods per plant, number of grains per plant, plant height, thousand grain weight, yield and grain shedding rate. As a result, it was determined that the grain shedding rates of lentil varieties decreased after zinc, iron and potassium sulphate applications, and potassium and iron applications had the most effect.
Benzer Tezler
- Mercimekte ILL8006 X Milestone melezinden elde edilen rekombinant saf hat (RIL) populasyonununda bazı karakterlerin kalıtımının incelenmesi
Inheritance of some traits in a lentil ril population obtained from iLL8006 x Milestone cross
CEVHER İZCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatHarran ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULLAH KAHRAMAN
- Kırmızı mercimekte tane dökme nedeniyle hasat kayıplarının kimyasal kullanılarak azaltılması
Effect of chemical foliar application to reduce harvest losses due to pod drop and shatter in red lentil
HASAN ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
ZiraatHarran ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ABDULLAH KAHRİMAN
- Mercimekte kışa mukavemet test metodu ve kışa mukavemetin morfolojik ve biyokimyasal bitki karakterleri ile ilişkisi konusunda bir araştırma
Başlık çevirisi yok
İSMAİL KÜSMENOĞLU
- Mercimekte farklı sıra arası mesafeler ve bitki sıklıklarının büyüme , verim verim konponentleri ve bitki ölümleri üzerine etkileri
Başlık çevirisi yok
BAHATTİN TANYOLAÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
1992
ZiraatEge ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN SEPETOĞLU