Tamoksifen kullanımının retinaya etkisinin optik koherens tomografi (OKT) Ve OKT anjiografi (OKTA) parametreleriyle değerlendirilmesi
Evaluation of the effects of tamoxifen on the retina using optical coherence tomography (OCT) and optical coherence tomography angiography (OCTA) parameters
- Tez No: 912226
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE FEYZA ÖNDER, DR. MİNE ÖZTÜRK
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Göz Hastalıkları, Eye Diseases
- Anahtar Kelimeler: Tamoksifen retinopatisi, optik koherens tomografi anjiografi, vasküler dansite, reflektivite, Image J, Tamoxifen retinopathy, optical coherence tomography angiography, vascular density, reflectivity, ImageJ
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: İstanbul Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Göz Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 87
Özet
Amaç: Bu tez çalışmasının amacı, tamoksifen kullanımının retinaya etkisinin optik koherens tomografi (OKT) ve OKT anjiografi (OKTA) parametreleriyle değerlendirilmesi ve kesitsel optik koherans tomografi (OKT) görüntüleri üzerinden ImageJ yazılımı kullanılarak dış retinanın eksternal limitan membran (ELM), elipsoid zon (EZ) ve retina pigment epiteli (RPE) tabakalarının mutlak ve rölatif reflektivitelerinin ölçülerek sağlıklı kontrollerle karşılaştırılıp parametreler arasındaki ilişkinin ortaya konmasıdır. Gereç ve Yöntem: Çalışma için etik kurul izni Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi S.B.Ü. Klinik Araştırma Etik Kurulu Başkanlığı'ndan alındı. Çalışmaya Ekim 2024 – Aralık 2024 tarihleri arasında Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji Kliniği'nde meme kanseri nedeniyle takipli olup, kontrole başvurmuş, tamoksifen kullanmakta olan 48 kadın hastanın 48 gözü dahil edildi. Aynı tarih aralığında Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi göz polikliniğine rutin göz kontrolü nedeniyle başvurmuş ve refraksiyon kusuru dışında herhangi bir oküler hastalığı bulunmayan ve hasta grubuyla benzer yaş aralığında olan 52 kadın gönüllü, randomize seçilerek kontrol grubu olarak alındı. Tüm katılımcılara ayrıntılı oftalmolojik muayene (EİDGK, GİB, biomikroskopik ve dilate fundus muayenesi) yapıldı. Takiben, Topcon Swept Source OCT/ OCT-Angiography DRI OCT Triton (Topcon Co, Tokyo, Japonya) ile OKT, OKTA ve ek veri sağlamak açısından optik disk çevresinden dört kadrandan peripapiller sinir lifi kalınlığı ölçümleri yapıldı. Kesitsel OKT'de Image J yazılımı kullanılarak ELM, EZ ve RPE tabakalarının mutlak reflektiviteleri 250 mikron aralıkla farklı 3 noktada ölçüldü [nazal (n), santral (c) ve temporal (t)] ve ortalamaları hesaplandı. Bununla birlikte EZ ve ELM tabakalarının mutlak reflektivitesi RPE tabakasındaki reflektiviteye bölünerek ve 100 ile çarpılarak rölatif EZ (RelEZ) ve ELM (RelELM) reflektiviteleri hesaplandı. Bulgular: Hasta grubunda 48 hastanın 48 gözü, kontrol grubunda ise 52 hastanın 52 gözü çalışmaya dahil edildi. Sadece sağ gözler çalışmaya alındı. Tüm katılımcıların cinsiyeti kadındı. Hasta grubunun yaş ortalaması 45,9 ± 5,4 yıl olup, yaş aralığı 32 ile 55 arasında değişmektedir. En iyi düzeltilmiş görme keskinliği, Snellen eşeli ile ortalama 0,95 ± 0,06 olarak ölçülmüş ve bu değer 0,80 ile 1,00 arasında değişim göstermektedir. Hasta grubunda ilaç kullanım süresi ortalaması 39,1 ± 23,1 ay olup, geniş bir aralıkta dağılım göstermektedir (12–100 ay). Bunun yanında kümülatif ilaç dozu ortalama 23450 ± 13884 mg olarak hesaplanmış ve 7200 ile 60000 mg arasında değişmektedir. Kontrol grubunun yaş ortalaması 46,6 ± 4,7 yıl olup, yaş aralığı 38 ile 57 arasında değişmektedir. En iyi düzeltilmiş görme keskinliği açısından kontrol grubu ortalaması 0,99 ± 0,03 olmakta; bu değer 0,90 ile 1,00 arasında değişiklik göstermektedir. EİDGK açısından gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık gözlemlenmiştir (p0,05). Hasta ve kontrol grubunun reflektivite farkının karşılaştırmalı analizinde ise yalnızca ELMc- ELMt farkında (p = .039), ELMc- ELMn farkında (p = .012) ve RelELMc – RelELMt farkında (p = .005) istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilmiş olup diğer ölçümler arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunamamıştır (p> .05). OKTA, OKT ve reflektivite parametreleri ile ilaç kullanım süresi arasında istatistiksel olarak anlamlı korelasyon bulunamamıştır. Sonuç: Bu çalışmada elde edilen bulgular, tamoksifen kullanımının, retinada erken dönem yapısal değişikliklere yol açabileceğini, ancak bu değişikliklerin vasküler yoğunluk veya retina sinir lifi kalınlığı üzerinde belirgin bir etki yaratmadığını göstermektedir. Özellikle santral RPE reflektivitesinde gözlenen artış, tamoksifenin fotoreseptör tabakası ve RPE üzerindeki toksik etkisinin erken bir göstergesi olarak değerlendirilebilir. Tamoksifen kullanan hastalarda dış retina tabakalarındaki reflektivite değişimlerinin geniş hasta gruplarında incelenmesi, tamoksifen retinopatisinin patogenezinin daha iyi anlaşılmasına ve tedaviye verilen yanıtın değerlendirilmesine katkı sağlayacaktır. Çalışmamız, tamoksifen retinopatisinin klinik olarak ortaya çıkmasından önce, dış retina katmanlarının reflektivitelerinin non-invaziv görüntüleme ve Image J yazılımı kullanarak değerlendirerek, dış retina yapılarındaki hasarı nicel olarak değerlendiren literatürdeki ilk çalışmadır.
Özet (Çeviri)
Purpose: This thesis aims to evaluate the effects of tamoxifen on the retina using optical coherence tomography (OCT) and OCT angiography (OCTA) parameters and to measure the absolute and relative reflectivities of the external limiting membrane (ELM), ellipsoid zone (EZ), and retinal pigment epithelium (RPE) layers of the outer retina via sectional OCT images using ImageJ software. These measurements were compared with healthy controls to reveal the relationship between the parameters. Materials and Methods: Ethics committee approval for the study was obtained from the Clinical Research Ethics Committee of Haseki Training and Research Hospital. The study included 48 eyes of 48 female patients aged 32 to 55 who were being followed up for breast cancer at the Haseki Training and Research Hospital Medical Oncology Clinic and were using tamoxifen between October 2024 and December 2024. The control group consisted of 52 female volunteers within a similar age range who visited the ophthalmology outpatient clinic of Haseki Training and Research Hospital for routine eye examinations without any ocular disease other than refractive errors. All participants underwent a detailed ophthalmologic examination, including best-corrected visual acuity (BCVA), intraocular pressure measurement, biomicroscopic, and dilated fundus examination. Subsequently, OCT, OCTA, and peripapillary retinal nerve fiber layer (RNFL) thickness measurements from four quadrants around the optic disc were performed using the Topcon Swept Source OCT/OCT-Angiography DRI OCT Triton (Topcon Co, Tokyo, Japan). Sectional OCT images were analyzed using ImageJ software to measure the absolute reflectivities of the ELM, EZ, and RPE layers at three different points (nasal [n], central [c], and temporal [t]) at 250-micron intervals and the averages were calculated. The absolute reflectivities of the EZ and ELM layers were divided by the reflectivity of the RPE layer and multiplied by 100 to calculate the relative EZ (RelEZ) and ELM (RelELM) reflectivities. Results: A total of 48 eyes from 48 patients were included in the patient group, and 52 eyes from 52 participants were included in the control group. Only the right eyes were examined. All participants were female. The mean age of the patient group was 45.9 ± 5.4 years (range: 32 to 55). The mean BCVA, measured using the Snellen chart, was 0.95 ± 0.06, ranging from 0.80 to 1.00. The average duration of drug use in the patient group was 39.1 ± 23.1 months (range: 12 to 100 months), and the cumulative drug dose was calculated as 23450 ± 13884 mg (range: 7200 to 60000 mg). In the control group, the mean age was 46.6 ± 4.7 years (range: 38 to 57), and the average BCVA was 0.99 ± 0.03 (range: 0.90 to 1.00). There was a statistically significant difference in BCVA between the groups (p 0.05). In the comparative analysis of reflectivity differences between the patient and control groups, statistically significant differences were detected in the ELMc - ELMt (p = 0.039), ELMc - ELMn (p = 0.012), and RelELMc - RelELMt (p = 0.005) differences. In contrast, no significant differences were found in other measurements (p > 0.05). No statistically significant correlation was found between OCTA, OCT, and reflectivity parameters and the duration of drug use. Conclusion: The findings of this study suggest that tamoxifen use may lead to early structural changes in the retina; however, these changes do not have a significant effect on vascular density or retinal nerve fiber layer thickness. The observed increase in central RPE reflectivity may serve as an early indicator of the toxic effect of tamoxifen on the photoreceptor layer and RPE. Further studies involving larger patient groups are necessary to investigate reflectivity changes in the outer retinal layers of tamoxifen users, which may contribute to a better understanding of the pathogenesis of tamoxifen retinopathy and the evaluation of treatment responses. This study is the first in the literature to quantitatively assess outer retinal damage by evaluating reflectivity in the outer retinal layers using non-invasive imaging and ImageJ software prior to the clinical manifestation of tamoxifen retinopathy.
Benzer Tezler
- Meme kanserli hastalarda radyoterapi ile eş zamanlı ve ardışık tamoksifen kullanımının pulmoner toksisite üzerine etkisi
Effect of concurrent and sequential radiotherapy and tamoxifen treatment on pulmonary toxicity in breast cancer patients
SAMPRIE SARISAKAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2007
Onkolojiİstanbul Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. MUSTAFA ÖZGÜROĞLU
- Tamoksifen kullanan meme kanseri tanılı hastalardaki hepatosteatozun NAFLD fibrozis skorlaması ve fibrozis-4 (FIB-4) ile retrospektif değerlendirilmesi
Retrospective evaluation of hepatostasis with NAFLD fibrosis scoring and fibrosis-4 scoring systems in patients diagnosed with breast cancer using tamoxifen
MÜNEVVER İREM KÖK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
OnkolojiBursa Uludağ Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERDEM ÇUBUKÇU
- Tamoksifenin safra kesesinde taş oluşumuna etkisi
Effect of tamoxifen on gallstones formation
AHMET KARADAĞ
- Premenopozal meme kanserli kadınlarda adjuvan tamoksifen ile tamoksifen ve gnrh analoglarının birlikte kullanımının tedavi etkinliği açısından kıyaslanması
Compari̇son between the treatment outcomes of use of tamoxi̇fen and concurrent use of tamoxi̇fen wi̇th gnrh analouges as adjuvant i̇n breast cancer
GÜLGÜN ÖZBEK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
OnkolojiNecmettin Erbakan Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ARTAÇ
- Tamoksifen yüklü hidroksiapatitin meme kanseri hücre hattı(MCF-7) üzerine etkisinin araştırılması
Investigation of the effect of tamoxify-loaded hydroxyapatitis on breast cancer cell line (MCF-7)
BİNNAZ KIRBIYIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
BiyolojiMersin ÜniversitesiNanoteknoloji ve İleri Malzemeler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİRGÜL MAZMANCI