Dijital sanat eserlerinde fikri haklar
Copyrights on digital artworks
- Tez No: 912397
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BURCU GÜLSEREN ÖZCAN BÜYÜKTANIR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Medeni Hukuk Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 376
Özet
Bu çalışma, dijital teknolojilerin sanat ve fikri haklar üzerindeki etkilerini uluslararası düzenlemeler ve mahkeme kararları ışığında incelemeyi ve dijital sanatın hukuki çerçevesini belirleyerek ülkemiz fikri hak mevzuatında atılabilecek adımlara yönelik somut öneriler sunmayı hedeflemiştir. Bu amaç doğrultusunda, öncelikle sanatın dijital dönüşüm süreci tarihsel bir perspektifle ele alınmıştır. Dijital sanat, dijital sanat eseri, dijitalleştirilmiş sanat eseri, dijital sanatsal üretim ve kripto sanat gibi kavramlar arasındaki farklar ortaya konmuş; blok zinciri teknolojisi ve NFT'lerin sanatsal üretime etkileri ile yapay zekâ ve üretken yapay zekâ sistemlerinin bu dönüşümdeki rolleri tartışılmıştır. Dijital verinin sanat eserine veya sanatsal üretime dönüşme süreçleri, dijital veri setleri ve veri kütüphanelerinin rolü ile metin ve veri madenciliğinin fikri haklara etkileri analiz edilmiştir. Dijital sanat eserleri ve dijital sanatsal üretimlerin fikri hak düzenlemelerindeki yeri incelenmiş ve bu eserlere fikri hakların uygulanabilirliği tartışılmıştır. Yapay zekâ yardımıyla veya yapay zekâ tarafından üretilen ürünler ile NFT'lerin eser niteliği ve eser sahipliği hususları ele alınmıştır. Özellikle yapay zekâ tarafından üretilen ürünlerin eser olarak kabul edilebilmesi için gerekli olan orijinallik, hususiyet ve yaratıcılık unsurları çerçevesinde, insan ve yapay zekâ katkısının yaratıcı süreçlerdeki etkileri, fikri hakların temel kavramlarıyla birlikte değerlendirilmiştir. Son olarak, eser sahibinin manevi ve mali haklarının dijital ortamlarda nasıl uygulanabileceği incelenmiştir. Eser niteliği tartışmalı olan dijital sanatsal üretimler, dijital ses ve görüntü klonları, kripto sanatsal üretimler ve NFT'lerde manevi ve mali hakların nasıl uygulanabileceği kapsamlı bir şekilde değerlendirilmiştir. Dijital sanatın sıra dışı yapısından kaynaklanan zorluklar göz önünde bulundurularak, fikri hak korumasının dijital sanata uygulanabilirliği, uluslararası düzenlemeler ve mahkeme kararları ışığında incelenmiş; ülkemiz fikri haklar mevzuatı için somut öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
This study aims to examine the impact of digital technologies on art and copyrights in perspective of international regulations and court decisions, and to propose concrete suggestions for steps that can be taken within the framework of Turkish Copyright legislation by defining the legal framework of digital art. In line with this objective, the process of digital transformation in art has first been reviewed from a historical perspective. The differences between concepts such as digital art, digital artworks, digitized artworks, digital artistic production, and crypto art have been highlighted; and the roles of blockchain technology and NFTs in artistic production, as well as the roles of artificial intelligence and generative AI systems in this transformation, have been discussed. The processes through which digital data transform into art works or artistic production, the roles of digital data sets and data libraries, and the effects of text and data mining on copyrights have also been analyzed. The place of digital art works and digital artistic productions within copyright regulations has been examined, and the applicability of copyrights to these works has been debated. The issues of the legal status and ownership of works produced by or with the assistance of artificial intelligence and NFTs have been addressed. In particular, the effects of human and AI contributions on creative processes have been evaluated within the framework of the fundamental concepts of copyrights, especially in terms of the originality, charactersitics, and creativity required for products generated by AI to be recognized as works. Finally, the applicability of moral and economic rights of the author to digital environments has been examined. The application of these rights to digital artistic productions with contested legal status, digital voice and visual clones, crypto art productions, and NFTs has been comprehensively assessed. Considering the challenges posed by the unique nature of digital art, the applicability of copyright protection to digital art has been examined in light of international regulations and court decisions, and concrete proposals have been presented for Turkish copyright legislation.
Benzer Tezler
- Metaverse dünyasında fikri hakların korunması
Protection of intellectual property rights on metaverse world
ALİ ERŞİN
- Elektronik kitap uygulaması ve getirdiği hukuki sorunlar
The electronic book and the legal problems
ZEYNEP MİNE ERYILDIR
- Bilgisayar oyunlarının Türk hukukunda korunması
Protection of computer games in Turkish law
MUHAMMED ENES DURMUŞ
- Küreselleşme ve dijital dönüşüm çağında müzik eseri sahibinin mali haklarının korunması
Protecting the financial rights of the music owner in the age of globali̇zation and digital transformation
AYŞE PINAR ÇETİNKAYA
