İnce ayar ile etkinliği artırılmış Cnn ve transfer öğrenme yöntemleriyle prostat kanserinin tespiti
Diagnosis of prostate cancer with enhanced efficiency using fine-tuned Cnn and transfer learning
- Tez No: 913467
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ERDAL ÖZBAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Computer Engineering and Computer Science and Control
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yazılım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 2025
Özet
Kanser insanlar için yüksek riskli hastalıkların başındadır. Prostat vakaları, akciğer kanserinden sonra erkeklerde ikinci sırada yer almakta ve erken teşhisi hayati önem taşımaktadır. Prostat kanserinin teşhisinde yapay zeka teknolojilerinden faydalanılmaya başlanmış, daha etkili ve hassas sonuçlar elde edilerek insan odaklı yöntemlerdeki potansiyel hatalarının önüne geçilmiştir. Bu çalışmada prostat kanserinin teşhisinde sınıflandırma performansını arttırabilmek adına makine öğrenmesi yöntemlerinden farklı olarak daha az eğitim verisi ile daha yüksek başarı ve öğrenme kabiliyetine sahip transfer öğrenme yöntemi ve ince-ayar işlemleri uygulanmıştır. Prostat kanseri MR görüntülerinden oluşan 'significant' ve 'not-significant' olmak üzere iki sınıflı veri setine, özellik çıkarımı yaklaşımıyla çeşitli CNN mimarileri ile doğruluk sonuçları elde edilmiş, bu oranları arttırabilmek adına ön-eğitimli transfer öğrenme modelleri kullanılmış ve Densenet201 modelinde çapraz-doğrulama yöntemi ve RMSProp optimizasyon yöntemi kombinasyonuyla %98,63 ile en yüksek doğruluk sonucuna ulaşmıştır. Önerilen transfer öğrenme modeli, özellik çıkarımı yöntemine kıyasla yaklaşık %26 oranında bir iyileştirme sağlamıştır. Bunun üzerine farklı bir prostat veri seti üzerinde yapılan çalışma kapsamında, öncelikle temel bir Sequential model geliştirilmiş, geliştirdiğimiz temel modelin katmanlarındaki nöron sayıları değiştirilerek piramit benzeri bir mimari tasarlanmış ve bu modelde ince ayarlama ve transfer öğrenme yapılarak performans artışı gözlemlenmiştir. Ayrıca, sonuçların mukayese edilebilmesi amacıyla son dönemlerde popülerlik kazanmış olan Vision Transformer (ViT) ve CNN ile Vision Transformer'ın hibrit bir kombinasyonu olan MaxViT v2 modeli ile de değerlendirmeler yapılmıştır. Bu karşılaştırmalar neticesinde en yüksek sınıflandırma doğruluğunun %96.77 ile ince ayarlı geliştirilmiş modelden elde edilmiştir. Çalışmanın sonuçları, derin öğrenme modelinin farklı hastalıkları tanıma yeteneğinin transfer öğrenme ve ince ayar etkinliği ile önemli ölçüde arttığını göstermektedir.
Özet (Çeviri)
Cancer is one of the most high-risk diseases for humans. Prostate cancer is the second most common cancer in men after lung cancer and early diagnosis is vital. Artificial intelligence technologies have begun to be utilized in the diagnosis of prostate cancer, obtaining more effective and accurate results and avoiding potential errors in human-oriented methods. In this study, in order to improve the classification performance in prostate cancer diagnosis, transfer learning method and fine-tuning processes are applied, which have higher success and learning capability with less training data, unlike machine learning methods. Accuracy results were obtained with various CNN architectures with a feature extraction approach to a two-class dataset consisting of prostate cancer MRI images with 'significant' and 'not-significant' classes. In order to increase these rates, pre-trained transfer learning models were used and the Densenet201 model achieved the highest accuracy result with 98.63% with the combination of cross-validation method and RMSProp optimization method. The proposed transfer learning model achieved an improvement of about 26% compared to the feature extraction method. As part of the study on a different prostate dataset, we first developed a basic Sequential model, designed a pyramid-like architecture by changing the number of neurons in the layers of the basic model we developed, and observed performance improvement by fine-tuning and transfer learning in this model. In addition, in order to compare the results, the recently popular Vision Transformer (ViT) and the MaxViT v2 model, which is a hybrid combination of CNN and Vision Transformer, were also evaluated. As a result of these comparisons, the highest classification accuracy of 96.77% was obtained from the Fine-tuned Enhanced model. The results of the study show that the ability of the deep learning model to recognize different diseases increases significantly with transfer learning and fine-tuning.
Benzer Tezler
- Advanced retrieval augmented generation: Multilingual semantic retrieval across document types by finetuning transformer based language models and OCR integration
Gelişmiş erişim artirilmiş üretim: Belge türleri arasinda çok dilli anlamsal erişim için transformatör tabanli dil modellerini ince ayarlama ve OCR entegrasyonu
ISMAIL OUBAH
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Aydın ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SELCUK SENER
- DA4HI: A deep learning framework for facial emotion recognition in affective systems for children with hearing impairments.
DA4HI: İşitme engelli çocuklar için duyuşsal sistemlerde yüzdeki duyguların tanınması maksadıyla geliştirilen derin öğrenme modeli.
CEMAL GÜRPINAR
Doktora
İngilizce
2023
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE KÖSE
PROF. DR. NAFİZ ARICA
- Adenozinerjik nöromodülatör sistemin absans epilepsi ve serebrovasküler geçirgenlik üzerine etkilerinin araştırılması
Effects of the adenosinergic neuromodulator system on absence epilepsy and cerebrovascular permeability
DENİZ ÖZTÜRK ŞAHİN
- Human activity recognition with video classification
İnsan faaliyetlerinin tanınması video sınıflandırması
HAYAT HUSSEN OBAID ALBOM.ALBAIBHAWI
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiAltınbaş ÜniversitesiElektrik ve Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYÇA KURNAZ TÜRKBEN
- Sınıf içi ve sınıflar arası saçılmaya duyarlı ortak uzamsal örüntüler ile motor hareket hayalinin tanınması
Motor imagery recognition with within class and between class scatter sensitive common spatial patterns
MECİT EMRE DUMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiElektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAMER ÖLMEZ