Tâcüşşerîa Ömer b. Ahmed'in Nihâyetü'l-Kifâye'sinin Yeminler ve Vakıf arasındaki bölümleri (Tahkik ve değerlendirme)
Nihâya al-Kifâya li-al-Dirâya al-Hidâya by Tâj al-Sharia Omar b. Ahmad al-Mahbûbî of the subjects between the chapter Aymân and Vaqf sections (The edition and critique)
- Tez No: 913551
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMET ABDÜLMECİT KARAASLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Hukuk, Religion, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bartın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 369
Özet
Bu çalışmada, Hanefî Fakihlerden İmam Tâcüşşerîa Ömer b. Ahmed el-Mahbûbî'nin Nihâyetü'l-kifâye li-dirâyeti'l-Hidâye isimli eseri tahkik edilip incelenmiştir. Söz konusu eser, el-Hidâye'nin en eski ikinci şerhi olup Mergînânî'nin“el-Hidâye şerhu bidâyeti'l-mübtedî”adlı eserinin“Kavlühû”tarzında bir şerhidir. Eserin, Buhâra şehri ilim ve siyasetinde ön plana çıkan Orta Asya Sadrüddinzâde Mahbûbî Hanefî fukahâ ailesi hakkında bazı bilinmeyen bilgileri de içermesi yönüyle tahkiki önem kazanmaktadır. Dünya kütüphanelerinde tespit edebildiğimiz kadarıyla 30 civarında farklı nüshası olup Türkiye kütüphanelerinde 29 farklı nüshası vardır. Konumuza dahil olan kısımlar, birinci cildin Türkiye Kütüphanelerindeki 14 nüshasından 5 tanesiyle karşılaştırılarak tahkik edilmiştir. Asıl nüshamız 713/1313 istinsah tarihli Türkiye'deki en eski ikinci nüsha olan İzmir Milli Kütüphanesi nüshası olup müstensihi Muhammed b. Ebî Abdillâh Yahya b. Muhammed el-Hamâdî'dir. O, Feyzullah Efendi, Edirne Serez ve Ragıp Paşa kütüphanelerindeki nüshaları da istinsah etmiştir. Tacüşşerîa, açık bir üslupla yazdığı eserinde el-Hidâye'den kavlühû diye zikrederek aldığı bazı kapalı cümleleri, ayrıntılı olarak şerh etmiştir. Hanefî mezhebinin kendinden önceki, kendi çağındaki ve bazen delilleriyle vardığı tercihlerini“ve aleyhi'l-fetva/fetva onun üzerinedir”,“ve bihi yüftâ/onunla fetva verilir”,“ve bihi ne'huzu/biz onu alırız”,“ve aleyhi'l-i'timad/ona itimad edilir”vb. ibarelerle ifade etmiştir. Çalışmamızda dipnotlarda; müellifin metinde zikrettiği âyet ve hadislerin tahrîci yapılmış, zikredilen yer, şahıs, kişi isimleri ve şiirler hakkında bilgi verilerek ekte indeks olarak da verilmiştir. Dirâse/tanıtım-değerlendirme kısmında İSNAD atıf kuralları, İSAM tahkikli neşir kılavuzu esasları kullanılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, one of the Hanafi Faqihs, Imam Taj al-Sharia Omar b. Ahmad al-Mahbûbî's work named Nihâya al-kifâya li-dirâya al-Hidâya was examined and edition and critique have been made. The work is the second oldest commentary of al-Hidaya and is a commentary in the style of“Qavluhû”of Marginânî's work called“al-Hidâya sharh bidâya al-mubtadî”. The edition and critique work gains importance in terms of containing some unknown information about the Central Asian Sadr al-dîn zâdah Mahbubî Hanafi fuqaha family, which came to the fore in the science and politics of the city of Bukhara. As far as we can determine, there are around 30 different copies in the libraries of the world and there are 29 different copies in the libraries of Turkey. It was examined by comparing it with 5 of the 14 copies in the Turkish Libraries. Our original copy is the copy of the Izmir National Library, which is the second oldest copy in Turkey, dated 713/1313, and its author is Muhammad b. Abi Abdillâh Yahya b. Muhammad al-Hamâdî. He also consulted the copies in the libraries of Feyzullah Efendi, Edirne Serez and Ragıp Pasha. In his work, which he wrote in a clear style, Taj al-Sharia commented in detail on some closed sentences that he received from al-Hidaya by mentioning it as qawluhû. He expressed the preferences of the Hanafi madhhab before him, in his own age, and sometimes with evidence, with phrases such as“and alayhi al-fatwa/fatwa is on him”,“and bihi yuftâ/fatwa is given with this”,“and bihi na'huzu/we take it”,“and alayhi al-i'timad/ there is trust in it”, etc. In the footnotes in our study; The verses and hadiths mentioned by the author in the text have been made tahrij, and information about the mentioned place, person, personal names and poems is given as an index in the appendix. In the dirâsa/introduction-evaluation section, the ISNAD citation rules and the principles of the ISAM investigation guide were used.
Benzer Tezler
- (دراسة وتحقيق) نهاية الكفاية لدراية الهداية لتاج الشريعة عمر بن أحمد المحبوبي من الجزء الثاني كتاب البيوع الى كتاب الإكراه
Tâcüşşerîa Ömer b. Ahmed (Ö. 696 sonrası)'in Nihâyetü'l-Kifâye li-Dirâyeti'l-Hidâye adlı el yazma eserinin 2. cilt bey' ve ikrâh bölümleri (Tahkik ve değerlendirme)
AWAD M.S. ABDOU
Yüksek Lisans
Arapça
2023
DinBartın ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMET ABDÜLMECİT KARAASLAN
- Fıkhu'l-Keydânî, el-Mukaddime ve el-Vikâye'nin mukayesesi: Namaz örneği
Fıkhu'l-Keydânîel, Muqaddima comparison and hand Vikâye
ABDYLMEJİT SAHATMAMEDOV
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
DinUludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET SAİM KILAVUZ