Hasan b. Musa Nevbahti ile Ebü'l-Muin Nesefi'nin imamet anlayışlarının karşılaştırılması
A comparison of the imamate conceptions of Hasan b. Musa Newbahtî and Abu'l-Muin Nasafi
- Tez No: 913803
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET AK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 224
Özet
Yaratılış açısından bakıldığında düşünme ve algılama insanlar arasında farklılık olduğu inkâr edilemez bir realitedir. Bu gerçeklik, insanların hayatının her alanında kendini göstermekle beraber daha çok onların sosyo-kültürel ve dinî anlayışlarında öne çıktığı bir vakıadır. Ancak hiçbir beşerî anlayış da sebepsiz olarak ortaya çıkmış değildir. Nitekim İslâm dünyasında Hz. Muhammed (s.a.v.)'in vefatı, Müslümanların devlet başkanı seçme hususunda birtakım farklı arayışlar içerisine girmelerine yol açmıştır. Bu farklı yaklaşımlar ise daha sonraki yıllarda imâmet tartışmalarında Haricîlik, Şîa, Mu'tezile, Mürcie ve Ehl-i sünnet gibi birtakım itikâdî ve siyasî oluşumların ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır. Bu cümleden olarak Şîa düşüncesinde olanlar devlet başkanı seçme işini Hz. Allah ve Hz. Peygamber'e hava ederken Ehl-i sünnet gibi Şiî düşüncenin dışında kalan oluşumlar da devlet başkanı seçme işini Hz. Peygamber'in Müslümanlara bıraktığını savunmuşlardır. Daha sonraki yıllarda ise imâmet tartışmaları daha çok Şîa ile Ehl-i sünnet arasında cereyan ettiği görülmektedir. Bu açıdan bakıldığında bu iki ekolün imâmet anlayışlarının bir arada mukayeseli bir şekilde araştırılması önem arz etmektedir. Ne var ki şimdiye kadar böyle bir çalışmanın oluğuna rastlamadık. Ancak tarihi süreç içerisinde söz konusu mezheplerin imâmet tartışmaları alanında her birinin çok geniş literatüre sahip olmaları onların imâmet teorilerini mukayeseli bir metotla bir arada araştırılması, bir tezin sınırlarını zorlayacağı için bunun yerine Şiî düşünceye mensup Nevbahtî özelinde Şîa'nın; Ehl-i sünnet düşünceye mensup Nesefî özelinde ise Ehl-i sünnet'in görüşlerini sınırlandırarak birarada karşılaştırmalı olarak araştırmayı uygun bulduk. Böylece İmamiyye Şîa'sını temsilen Nevbahtî'nin; Ehl-i sünnet'in itikâdî iki kolundan biri olan Mâtürîdiyye'yi temsilen de Nesefî'nin imâmet tartışmalarında ortaya çıkan devlet başkanının seçimi, devlet başkanın gerekliliği, devlet başkanında aranan nitelikler ve devlet başkanının görevleri gibi konular, başta kendi eserleri olmak üzere çeşitli kaynaklardan yararlanarak her birinin bu konulardaki görüşleri objektif bir şekilde tahlil edilerek mukayeseli bir metotla incelenip ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
From the perspective of creation, the difference in thinking and perception between humans is an undeniable reality. This reality manifests itself in every aspect of human life, but it is particularly prominent in their socio-cultural and religious understandings. However, no human understanding emerges without cause. Indeed, the death of Prophet Muhammad (PBUH) in the Islamic world led Muslims to enter into various pursuits regarding the selection of a head of state. These different approaches later paved the way for the emergence of various theological and political formations, such as the Khawarij, Shi'a, Mu'tazila, Murji'a, and Ahl al-Sunnah, in the subsequent debates on the imamate. In this context, those who adhere to Shi'a thought attribute the selection of the head of state to Allah and the Prophet, while other formations, such as Ahl al-Sunnah, which lie outside of Shi'a thought, argue that the selection of the head of state was left to the Muslims by the Prophet. Over time, debates on the imamate have predominantly been between Shi'a and Ahl al-Sunnah. From this perspective, it is important to study the understanding of the imamate in these two schools in a comparative manner. However, no such study has been conducted to date. Nevertheless, throughout history, each of these sects has developed an extensive literature on the debates surrounding the imamate, and their theories of imamate are so broad that researching them together in a comparative manner would challenge the limits of a thesis. Therefore, we found it appropriate to focus on the Shi'a perspective through the figure of al-Nawbakhti and the Ahl al-Sunnah perspective through the figure of al-Nasafi. Thus, by representing Imamiyyah Shi'a through Nawbakhti and one of the two doctrinal branches of Ahl al-Sunnah, namely Maturidiyyah, through Nasafi, issues such as the selection of the head of state, the necessity of the head of state, the qualities required in the head of state, and the duties of the head of state will be analyzed objectively through various sources, primarily their own works, and examined in a comparative manner.
Benzer Tezler
- Hasan b. Musa ez-Zerdînî'nin Avâmil şerhi: İnceleme ve tahkik
Hasen Ibn Musa az Zardini's commentary of Awamil (Analysis and critical edition)
ABDULLAH KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DilbilimMardin Artuklu ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİL AKÇAY
- Hasan B. Musa el-Bani'nin Şerhu'l-Hikem isimli eserinin tahkik ve tahlili
An overview and analysis of Hasan B Musa el-Bani's book Şerhu'l-Hikem
ABDURRAHİM ALKIŞ
- Ebu'l-Fazl Celâleddin Abdurrahman b. Ebî Bekir b. Muhammed El-Hudayrî es-Suyûtî'nin 'el-Cem' ve't-Tefrîk fi'l-Envâi'l-Bedî'iyye' adlı yazma eserinin tahkiki ve karşılaştırmalı değerlendirmesi
Critical edition of Ebu'l-Fazl Celâluddîn Abdurrahmân b. Ebî Bekr b. Muhammed El-Hudayrî es-Suyûtî's work 'el-Cem va't-Tafriyk fî Anvâ'i'l-Bedî' and comparison with evaluation
ROUKIA HASAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Doğu Dilleri ve EdebiyatıÇukurova ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSA ALP
- Türk edebiyatında mensur mi'râc-nâmeler ve Musa b. Ahmed Antakî'nin mensur Mi'râc-Nâmesi: İnceleme - metin
Proses of mi̇'râc-nâmes in Turkish literature and Musa b. Ahmed Antakî's prose Mi̇'râc-name
KADRİYE ALKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Türk Dili ve EdebiyatıAdnan Menderes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN GÜLTEKİN
- Demirköprü Baraj gölündeki (Manisa) sudak balığı (Stizostedion lucioperca L.,1758) populasyonunun biyolojik özelliklerinin incelenmesi
Başlık çevirisi yok
HASAN MUSA SARI