İsmâil Hakkı Bursevî'nin (ö.1137/1725) Risâle-i Şem'iyye, Risâle-i Nefesü'r-Rahmân ve Risâle-i Bahâiyye isimli eserleri (Metin-tahlil-tahkik)
İsmâil Hakkı Bursevî's (d.1137/1725) Risâle-i Şem'iyye, Risâle-i Nefesü'r-Rahmân and Risâle-i Bahâiyye (Text-analysis-examination )
- Tez No: 914312
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ŞEYDA ÖZTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: İsmâil Hakkı Bursevî, Ruh, Nur, Nefes, Nefes-i Rahmânî, Nur Çeşitleri, İnsân-ı Kâmil, Besmele-i Şerîf, Haşru'l- Ecsâd, Mübâyaa, Ismâil Hakkı Bursevî, Spirit, Nur, Breath, Breath of Rahmânî, Types of Nur, Human Being, Besmele-i Sharîf, Hashru'l Ecsâd, Mubâyaa
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 286
Özet
XVII. yüzyılın ikinci yarısı ile XVIII. yüzyılın ilk çeyreğinde yaşamış olan İsmâil Hakkı Bursevî, (ö.1137/1725) Celvetîye târikatinin en ünlü mutasavıflarındandır. Özellikle Ruhûl- Beyan adlı tefsîriyle ün salmış olan mutasavvıf, Osmanlı dönemi tasavvuf geleneğinde önemli bir yere sahiptir. Çok yönlü bir kişiliğe sahip olan Bursevî, tasavvuf başta olmak üzere pek çok alanda eser kaleme almıştır. Bursevî'nin tasavvuf alanında kaleme aldığı Risâle-i Şem'iyye, Risâle-i Nefesü'r-Rahmân ve Risâle-i Bahâiyye çalışmamıza konu olan eserleridir. Giriş, dört bölüm ve sonuç kısımlarından oluşan çalışmamızın birinci bölümü Bursevî'nin hayatı, tarîkatı, üzerine çalışma yapılmış ve yapılmamış eserlerine ayrılmıştır. İkinci bölümde, ilk olarak Risâle-i Şem'iyye'nin yazma nüshaları tespit edilmiş, çalışmaya esas olan ana nüsha belirlenmiştir. İkinci olarak risâlede yer alan ruh ve ruhun mahiyeti, nefes, ilâhi nefha ve nefes-i rahmâni, vakt, mürşid-i kâmilin nazarı, nur ve nur çeşitleri, ebrâr, sâbikûn, mukarrebûn tasnifleri, letâif-i hamse, hâtmü'l-evliyâ, hâl ve makâm, mücâhede, meslekler ve tasavvufî izdüşümleri gibi kavramlar üzerine İsmail Hakkı Bursevî'nin yapmış olduğu tasavvufî yorumlar tahlîl edilmiştir. Üçüncü bölüm İsmail Hakkı Bursevî'nin Risâle-i Nefesü'r-Rahmân risâlesi üzerinedir. Bu bölümde öncelikle risâlenin yazma nüshaları yer almaktadır. İkinci olarak risâlede geçen nâfile namazlar, uyulması gereken edepler, bazı özel gün ve gecelerin fazileti, insân-ı kâmil, hilâfet-i zâhire, haşru'l-ecsâd, Hû zikri, besmele-i şerîf ve Abdurrahmân ismi gibi tasavvufî konular üzerine İsmail Hakkı Bursevî'nin yapmış olduğu tasavvufî açıklamalar yer almaktadır. Dördüncü bölümde, Risâle-i Bahâiyye'nin yazma nüshaları belirlenmiş ve çeviri yazıya esas teşkil eden metin belirlenmiştir. Bu bölümde Bursevî'nin mürîdi Bahâeddin Efendi'ye yazmış olduğu zikir telkininin ayrıntıların yanı sıra , ehl-i dünya, ehl-i ukba farkı, tarikat, şeyh, mübâyaa, sâlikin kavlî ve fiîlî zikir ve görevleri üzerindeki görüşleri yer almaktadır.
Özet (Çeviri)
İsmâil Hakkı Bursevî (d.1137/1725), who lived in the second half of the seventeenth century and the first quarter of the eighteenth century, is one of the most famous sheikhs of the Jalwatiya order. Bursawî, who is especially famous for his tafsir Ruhûl- Beyan, has an important place in the Sufi tradition of the Ottoman period. Bursawī, who had a multifaceted personality, wrote works in many fields, especially Sufism. Risâle-i Sham'ıyye, Risâle-i Nefesü'r-Rahmân and Risâle-i Bahâiyye are his works in the field of Sufism. The first part of our study, which consists of an introduction, four chapters, and a conclusion, is devoted to Bursawī's life, tariqa, and his studied and unstudied works. In the second chapter, firstly, the manuscript copies of Risāla-i Sham'iyya were identified and the main copy that is the basis of the study was determined. Secondly, Ismail Hakki Bursawī's Sufi interpretations on concepts such as the soul and the nature of the soul, breath, divine breath and breath-i-rahmānī, wakāt, murshid-i-kāmī's gaze, light and types of light, classifications of ebrār, sābikūn, mukarrebūn, letāif-i hamse, ḥātm al-awliyā, state and maqām, mujāheda, professions and their Sufi projections are analyzed. The third chapter is on Ismail Hakki Bursawī's Risāla-i Nefesü'r-Rahmān. In this chapter, firstly, the manuscript copies of the treatise are included. Secondly, there are the Sufi explanations made by Ismail Hakkı Bursawī on Sufi topics such as nafil prayers, manners to be followed, the virtue of some special days and nights, human being, khilāfat-i zāhire, hashru al- ajsād, Hû dhikr, besmele-i sharīf and the name 'Abdurrahmān. In the fourth chapter, the manuscript copies of Risāla-i Bahāiyya are identified and the text that constitutes the basis for the translation is determined. In this section, besides the details of the dhikr inculcation written by Bursevî to his disciple Bahâeddin Efendi, his views on the difference between Ahl al-world, Ahl al-'ukba, tariqa, shaykh, mubâyaa, the verbal and actual dhikr and duties of the sâlik are included.
Benzer Tezler
- İsmâil Hakkı Bursevî'nin ilâhi isimler anlayışı: Risâle-i Esmâ-i Seb'a örneği
Ismail Hakkı Bursevi's understanding of divine names: The example of Rısa'a-i Asma-i Seb'a
AYŞEGÜL İNCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinKütahya Dumlupınar ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELAMİ ERDOĞAN
- İsmail Hakkı Bursevî'nin Kitâbü Zübdeti'l-Makâl adlı eseri (Transkripsiyon ve inceleme)
Ismail Haqqi Burusawi's 'Kitabu Zubdah el-Maqal' (Transcription and analysis)
FATMA DANIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ ÇOBAN
- İsmail Hakkı Bursevî'nin Tuhfe-i Halîliyye adlı eseri (inceleme-metin) (metin −inceleme)
İsmail Hakkı Bursevi's work titled Tuhfe-i Haliliyye (analysis-text)
ARİFE KOÇAK PULAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinAtatürk ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ GÜNDOĞDU
- Klasik tefsirlerde Hz. Süleyman'ın hayvanlarla muhaveresi
Başlık çevirisi yok
CAVİT HONDI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Dinİstanbul 29 Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET TAHA BOYALIK
- İşârî tefsirlerde cennet-cehennem tasavvuru (Rûhu'l-Beyân ve Rûhu'l-Meânî örneği)
The concept of heaven and hell in ishari commentaries (the example of Rûhu'l-Beyân and Rûhu'l-Meâni)
YAHYA AKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinBayburt ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RESUL ERTUĞRUL