Dinsel bilişin nörokognitif ve nörokimyasal temelleri
Neurocognitive and neurochemical foundations of religious cognition
- Tez No: 914530
- Danışmanlar: DOÇ. DR. CİHAD KISA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 93
Özet
Bu çalışmada,“Dinsel Bilişin Nörokognitif ve Nörokimyasal Temelleri”başlığı altında, dini ve ruhsal deneyimlerin nöropsikolojik ve nörokimyasal temelleri incelenmektedir. Bu çalışmada, alandaki mevcut araştırmalardan yararlanarak, nöropsikolojinin temel kavramlarından başlayarak, beyin ve zihnin işleyişi ile dini inançlar ve deneyimler arasındaki ilişkiyi anlamayı amaçlamak ana gayedir. Birinci Bölüm'de, nöropsikoloji kavramının tanımı ve tarihçesi ele alınmıştır. Bu bölümde, nöropsikolojinin gelişim süreci ve alanın temel araştırma yöntemleri incelenmektedir. Beynin nöroanatomik yapısı ayrıntılı olarak açıklanmaya çalışılmakta, sinir sisteminin yapısı ve işleyişi ile merkezi sinir sistemi ve beyin lobları gibi temel konular ele alınarak sistematik bilgi sunulmaya çalışılmaktadır. Beyin loblarının (frontal, temporal, parietal ve oksipital loblar) fonksiyonları ve bu bölgelerin dini deneyimler üzerindeki etkileri incelenmiştir. Ayrıca, beyin-zihin ilişkisi ve nöropsikolojinin temel ilkeleri aktarılmaktadır. İkinci Bölüm'de, nöropsikoloji ve din ilişkisi detaylı olarak ele alınmaya çalışılmaktadır. Nöropsikolojinin dini tecrübeler üzerindeki etkileri incelenerek, din ve beyin arasındaki bağlantılar araştırılmıştır. Dini ve ruhsal deneyimlerin nörobilimsel incelemesi yapılmakta, meditasyon ve dua gibi dini pratiklerin beyin üzerindeki nörolojik etkileri araştırılmaktadır. Bu bölümde dini ve ruhsal deneyimlerin beyin aktivasyonları üzerindeki etkileri ve bu deneyimlerin beyindeki nörokimyasal değişikliklere neden olan süreçleri aktarılmıştır. Dinsel bilişin nörokimyasal temelleri detaylı olarak ele alınmaya özen gösterilmektedir. Nörotransmitterlerin (dopamin, serotonin, glutamat, GABA, asetilkolin, epinefrin, norepinefrin, oksitosin, kortizol, vazopressin) dinsel biliş üzerindeki etkileri yapılan çalışmalarca incelenip aktarılmıştır, bu kimyasalların dini inançlar ve deneyimler üzerindeki rolü tartışılmaktadır. Ayrıca, nörokimyasal süreçlerin dini tecrübelerin anlaşılmasındaki önemi vurgulanmaktadır. Nörokognitif yöntemler ve teknikleri ele alınarak, fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme (fMRI) ve pozitron emisyon topografisi (PET) gibi yöntemlerin dini deneyimlerin incelenmesinde nasıl kullanıldığı açıklanmakta ve bu yöntemlerle elde edilen bulgular değerlendirilmektedir. Ayrıca, epilepsi ve dini deneyimler arasındaki ilişki, yapılan çalışmalar esas alınarak nöropsikolojik bir perspektiften incelenmiştir. Bu tez, nöropsikoloji ve din arasındaki ilişkileri nörobilimsel ve nörokimyasal açıdan derinlemesine inceleyerek, dinsel bilişin nörokognitif ve nörokimyasal temellerini anlamaya katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Bu çalışmanın temel problemi, dini ve ruhsal deneyimlerin nöropsikolojik ve nörokimyasal temellerinin anlaşılmasını sağlamaktır. Araştırma nitel veri toplama yöntemleri kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın temel veri toplama araçları olarak literatür taraması ve doküman analizi teknikleri seçilmiştir. Nöropsikoloji ve din alanındaki temel kavram ve teoriler tartışıldı ve ilgili literatür tematik analiz sistemi kullanılarak irdelenmiştir. Araştırma, dini inançların ve deneyimlerin beyindeki yansımalarını ve bu süreçlerin nörokimyasal mekanizmalarını ayrıntılı bir şekilde ortaya koyarak, din ile nöropsikoloji arasındaki karmaşık etkileşimleri açıklığa kavuşturmayı hedeflemektedir.
Özet (Çeviri)
In this study, In this study,“Neurocognitive and Neurochemical Foundations of Religious Cognition”examines the neuropsychological and neurochemical foundations of religious and spiritual experiences. The main aim of this study is to understand the relationship between the functioning of the brain and mind and religious beliefs and experiences, starting from the basic concepts of neuropsychology, utilizing existing research in the field. In Chapter One, the definition and history of the concept of neuropsychology is discussed. In this chapter, the development process of neuropsychology and the basic research methods of the field are examined. The neuroanatomical structure of the brain is explained in detail, and basic topics such as the structure and functioning of the nervous system, the central nervous system and brain lobes are discussed to provide systematic information. The functions of the brain lobes (frontal, temporal, parietal and occipital lobes) and their effects on religious experiences are examined. In addition, the brain-mind relationship and the basic principles of neuropsychology are presented. In Chapter Two, the relationship between neuropsychology and religion is discussed in detail. By examining the effects of neuropsychology on religious experiences, the connections between religion and the brain are explored. Religious and spiritual experiences are examined neuroscientifically and the neurological effects of religious practices such as meditation and prayer on the brain are investigated. In this chapter, the effects of religious and spiritual experiences on brain activations and the processes that cause neurochemical changes in the brain are presented. Care is taken to discuss the neurochemical basis of religious cognition in detail. The effects of neurotransmitters (dopamine, serotonin, glutamate, glutamate, GABA, acetylcholine, epinephrine, norepinephrine, oxytocin, cortisol, vasopressin) on religious cognition are examined and explained by studies, and the role of these chemicals on religious beliefs and experiences is discussed. Furthermore, the importance of neurochemical processes in understanding religious experiences is emphasized. Neurocognitive methods and techniques are discussed and how methods such as functional magnetic resonance imaging (fMRI) and positron emission topography (PET) are used in the study of religious experiences are explained and the findings obtained with these methods are evaluated. In addition, the relationship between epilepsy and religious experiences is examined from a neuropsychological perspective based on the studies conducted. This thesis aims to contribute to the understanding of the neurocognitive and neurochemical basis of religious cognition by examining the relationship between neuropsychology and religion from a neuroscientific and neurochemical perspective. The main problem of this study is to understand the neuropsychological and neurochemical basis of religious and spiritual experiences. The research was conducted using qualitative data collection methods. Literature review and document analysis techniques were selected as the main data collection tools of the research. Basic concepts and theories in the field of neuropsychology and religion were discussed and the relevant literature was examined using a thematic analysis system. The research aims to clarify the complex interactions between religion and neuropsychology by revealing the reflections of religious beliefs and experiences in the brain and the neurochemical mechanisms of these processes in detail.
Benzer Tezler
- Madde kullanımını tetikleyen faktörlerin mekânsal analizi yoluyla atık suda tespit edilen uyuşturucunun kaynak tahmini
Resource estimation of drug detected in wastewater through the spatial analysis of the factors trigging substance use
YAĞMUR AHISKALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiCoğrafi Bilgi Teknolojileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET ÖZGÜR DOĞRU
- Bilimsel tefsirin epistemolojik ve metodolojik açılardan incelenmesi
Epistemological and methodological investigation of scientific tafsir
MEHMET EMİN ŞEKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DinDokuz Eylül ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH TOKTAŞ
- Bilginin dinselleştirilmesi: Yeni Ümit dergisinin sosyolojik analizi
Religionization of knowledge: Sociological analysis of The Yeni̇ Ümi̇t journal
DENİZ ALİ GÜR
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
DinMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HASAN ŞEN
- İnsanın dilsel ve bilişsel gelişiminin felsefi açıdan incelenmesi: Noam Chomsky, Lev. S. Vygotsky, Mıchael Tomasello
Philosophical examination of human's linguistic and cognitive development: Noam Chomsky, Lev S. Vygotsky, Michael Tomasello
BARAN AVCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
FelsefeVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EREN RIZVANOĞLU
- Erzurumlu İbrahim Hakkı's Ma'rifetname (1757): A case study in the Ottoman reception of modern science
Erzurumlu İbrahim Hakkı'nın Ma'rifetnâmesi (1757): Modern bilimin Osmanlı'da algılanışına dair örnek bir çalışma
AYŞE BAŞARAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2005
TarihBoğaziçi ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DERİN TERZİOĞLU