Öğrenme merkezli liderlik ile okul iklimi arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between learning-centered leadership and school climate
- Tez No: 915376
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EMRE ER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Liderlik, Öğretimsel Liderlik, Öğrenme Merkezli Liderlik, Örgüt İklimi, Okul İklimi, Leadership, Instructional Leadership, Learning-Centered Leadership, Organizational Climate, School Climate
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 165
Özet
Araştırmanın amacı resmi Anadolu liselerinde görev yapan öğretmenlerin Öğrenme Merkezli Liderlik algıları ile Okul İklimine ilişkin algıları arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesidir. Araştırma, nicel araştırma desenlerinden olan ilişkisel tarama deseninde tasarlanmış bir çalışmadır. Bu amaç doğrultusunda öğretmenlerin Öğrenme Merkezli Liderlik algıları ile Okul İklimine ilişkin algıları arasındaki ilişkileri belirlemek üzere öğretmenlerin Öğrenme Merkezli Liderlik algılarının ve Okul İklimine ilişkin algılarının cinsiyetlerine, yaşlarına, kıdemlerine ve görev yaptıkları kurumdaki hizmet sürelerine göre farklılık gösterip göstermediği ve öğretmenlerin Öğrenme Merkezli Liderliğe ilişkin algıları ile Okul İklimine ilişkin algıları arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini, 2023-2024 eğitim-öğretim yılında Bursa il merkezindeki Osmangazi, Yıldırım, Nilüfer, Gürsu ve Kestel ilçelerindeki resmi Anadolu liselerinde bulunan okullarda görev yapmakta olan öğretmenler arasından tesadüfi örnekleme türlerinden basit tesadüfi örnekleme yöntemi ile seçilen 354 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada“Öğretmenlerin Öğrenme Merkezli Liderlik algıları ne düzeydedir?”ve“Öğretmenlerin Okul İklimi algıları ne düzeydedir?”sorularının yanıtlanması amacıyla verilerin analizinde; betimsel istatistikler, bağımsız örneklem t testi, Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı ve Basit Doğrusal Regresyon Analizi kullanılmıştır. Araştırmanın temel problemi olan öğrenme merkezli liderlik ile okul iklimi arasındaki ilişkinin derecesi Pearson korelasyon analizi ile tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre öğretmenlerin algılama düzeylerinin öğrenme merkezli liderlik genelinde ve alt boyutlarında yüksek olduğu belirlenmiştir. Öğretmenlerin öğrenme merkezli liderlik algılarının cinsiyet, yaş, kıdem yılı ve görev yaptıkları kurumdaki hizmet süresine göre farklılaştığı, cinsiyet değişkenine göre erkek öğretmenler lehine farklılaştığı ve erkek öğretmenlerin öğrenme merkezli liderlik algılarının kadın öğretmenlere göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Yaş değişkenine göre öğrenme merkezli liderlik genelinde ve öğrenmeye dönük vizyon oluşturma ve öğrenme desteği sağlama alt boyutlarında, kıdem yılı değişkenine göre öğrenme merkezli liderlik genelinde ve öğrenmeye dönük vizyon alt boyutunda farklılaştığı ve görev yaptığı kurumdaki hizmet süresi değişkenine göre de öğrenme merkezli liderlik genelinde ve bütün alt boyutlarında farklılaştığı ve bu farklılığın daha genç öğretmenler lehine olduğu belirlenmiştir. Öğretmenlerin okul iklimi algılama düzeylerinin örgütsel iklim ölçeği genelinde orta düzeyde olduğu, alt boyutlarında ise destekleyici müdür, samimi ve işbirlikçi öğretmen davranışları boyutlarında yüksek, emredici ve kısıtlayıcı müdür ile umursamaz öğretmen davranışları alt boyutlarında ise orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Öğretmenlerin okul iklimi algılarının cinsiyet, yaş, kıdem süresi ve görev yaptıkları kurumdaki hizmet süresine göre farklılaştığı, cinsiyet değişkenine göre destekleyici müdür davranışında erkek öğretmenlerin, samimi öğretmen davranışı boyutunda ise kadın öğretmenlerin ortalamalarının daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Yaş değişkenine göre, okul iklimi genelinde ve emredici müdür davranışı ile samimi öğretmen davranışı alt boyutlarında, kıdem yılı değişkenine göre okul iklimi samimi öğreten davranışı alt boyutunda farklılaştığı ve görev yaptığı kurumdaki hizmet süresi değişkenine göre de emredici müdür davranışı ve samimi öğretmen davranışı alt boyutlarında farklılaştığı ve bu farklılığın daha genç öğretmenler lehine olduğu belirlenmiştir. Öğrenme merkezli liderlik ile okul iklimi arasındaki ilişki ele alındığında öğrenme merkezli liderlik ile okul iklimi arasında orta düzeyde pozitif yönde ve anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Öğretmenlerin okul iklimi algılama düzeylerinin öğrenme merkezli liderliği, öğrenmeye dönük bir vizyon geliştirme alt boyutunu, öğrenme desteği sağlama alt boyutunu ve öğrenme programını yönetme ve model olma alt boyutunu anlamlı ve pozitif yönde yordadığı tespit edilmiştir. Okul ikliminin öğrenme merkezli liderliği anlamlı ve pozitif yönde yordadığı belirlemiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlar doğrultusunda yapılan tartışma ve yorum neticesinde politika yapıcılara ve uygulayıcılara, eğitim yöneticilerine ve araştırmacılara önerilerde bulunulmaktadır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the relationship between teachers' perceptions of Learning-Centered Leadership and their perceptions of School Climate in Anatolian high schools, considering various variables. The research is designed as a correlational study, one of the quantitative research methods. For this purpose, the study investigates whether teachers' perceptions of Learning-Centered Leadership and School Climate differ based on their gender, age, seniority, and tenure at their current institution, and examines the relationship between these perceptions. The sample of the research consists of 354 teachers working in official Anatolian high schools in the districts of Osmangazi, Yıldırım, Nilüfer, Gürsu, and Kestel in the central province of Bursa during the 2023-2024 academic year. These teachers were selected using simple random sampling, one of the probability sampling methods. To address the research questions,“What are the levels of teachers' perceptions of Learning-Centered Leadership?”and“What are the levels of teachers' perceptions of School Climate?”, descriptive statistics, independent samples t-test, Pearson Product-Moment Correlation Coefficient, and Basic Linear Regression Analysis were utilized in the analysis of the data. The degree of the relationship between Learning-Centered Leadership and School Climate, which constitutes the main problem of the study, was determined using Pearson correlation analysis. According to the research findings, teachers' perception levels of Learning-Centered Leadership in general and its sub-dimensions were found to be high. It was determined that teachers' perceptions of Learning-Centered Leadership differed based on gender, age, years of seniority, and tenure at their current institution. Gender differences were found in favor of male teachers, who exhibited higher perceptions of Learning-Centered Leadership compared to female teachers. Regarding the age variable, differences were observed in general Learning-Centered Leadership perceptions and in the sub-dimensions of developing a vision focused on learning and providing support for learning. Differences were also noted based on years of seniority in general Learning-Centered Leadership perceptions and in the sub-dimension of developing a vision for learning. Additionally, tenure at the current institution showed differences in general Learning-Centered Leadership perceptions and in all its sub-dimensions, with younger teachers exhibiting more favorable perceptions. Teachers' perceptions of School Climate were found to be at a moderate level overall according to the Organizational Climate Scale. However, in the sub-dimensions of supportive principal behavior and sincere and collaborative teacher behavior, perceptions were high, whereas in the sub-dimensions of directive and restrictive principal behavior and indifferent teacher behavior, perceptions were moderate. Teachers' perceptions of School Climate differed based on gender, age, years of seniority, and tenure at their current institution. In terms of gender, male teachers scored higher in the supportive principal behavior dimension, while female teachers scored higher in the sincere teacher behavior dimension. Regarding the age variable, differences were noted in overall School Climate perceptions and in the sub-dimensions of directive principal behavior and sincere teacher behavior. Differences based on seniority were observed in the sub-dimension of sincere teacher behavior, and tenure at the current institution revealed differences in the sub-dimensions of directive principal behavior and sincere teacher behavior, with younger teachers exhibiting more favorable perceptions. When examining the relationship between Learning-Centered Leadership and School Climate, it was found that there is a moderate, positive, and significant relationship between the two. Teachers' perceptions of School Climate were found to significantly and positively predict the Learning-Centered Leadership dimensions of developing a vision for learning, providing support for learning, managing learning programs, and serving as a role model. It was determined that School Climate significantly and positively predicts Learning-Centered Leadership. Based on the findings of the study, discussions and interpretations were made, and recommendations were provided to policymakers, practitioners, educational administrators, and researchers.
Benzer Tezler
- Okul iklimi ile öğretmen failliği arasındaki ilişkinin incelenmesi
Exploration of the relationship between school climate and teacher agency
NİHAT VURAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimYozgat Bozok ÜniversitesiEğitim Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER ÇALIŞKAN
- Halk eğitim merkezi müdürlerinin liderlik davranışları ile öğrenen örgüt özellikleri arasındaki ilişki
The relationship between the leadership styles of the public education center principals and characteristics of learning organizations
NİSA ALTUNAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KORKMAZ
- Mesleki eğitim ve öğretim sisteminin güçlendirilmesi projesi(MEGEP) pilot meslek lisesi yöneticilerinin öğretim liderliği davranışları
The instructional leadership behaviors of the pilot vocational high school managers of the project ?strengthening vocational education and training system in Turkey?.
ÖZLEM KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEFİKA ŞULE ERÇETİN
- Okul yöneticilerinin öğretimsel liderlik davranışları ile öğretmenlerin işle bütünleşmeleri arasındaki ilişki: Öğretmen öz yeterliği ve iş birliğinin aracılık rolü
The relationship between principals' instructional leadership behaviours and teachers' work engagement: The mediating roles of teachers' self-efficacy and collaboration
AHMET HAKAN YAZ
Doktora
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECATİ CEMALOĞLU
- İlköğretim okulu müdürlerinin öğretim liderliği davranışları (Adana il merkezi örneği)
Instructional leadership behaviours of social directors (Adana city sample)
VELİ ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞÜKRAN KILBAŞ