Kontrollü ve kontrolsüz koşullarda farklı ekmeklik buğday genotiplerinin soğuğa dayanım yönünden incelenmesi
Investigation of bread wheat genotypes for cold resistance under controlled and uncontrolled conditions
- Tez No: 916459
- Danışmanlar: PROF. DR. İSMET BAŞER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Buğday, Soğuk zararı, Düşük sıcaklık, Soğuk zararı gözlemleri, Wheat, Cold damage, Low temperature, Cold damage measurements
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 171
Özet
Çalışma 5 aşamalı olarak yürütülmüştür. Çimlenme denemesi 11 genotip ve farklı sıcaklık uygulamaları ile 3 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Fide boyu, kök uzunluğu, çimlenme hızı ve çimlenme gücü özellikleri belirlenmiştir. Birinci soğuk uygulama denemesinde 11 genotipte fide döneminde meydana gelen soğuğa dayanıklılık ölçütü olarak soğuk zararı gözlemleri ile belirlenmiştir. İkinci soğuk uygulama denemesinde 30 genotipte Zadoks 23. dönemde farklı soğuk uygulamaları yapılarak kurulmuştur. Soğuk zararı gözlemi, bitki örtüsü sıcaklığı, klorofil oranı, bitkide kardeş sayısı, fide boyu ve stoma özellikleri incelenmiştir. Üçüncü soğuk uygulama denemesinde 11 genotipte Zadoks 31. dönemde farklı soğuk uygulamaları yapılarak kurulmuştur. Soğuk zararı gözlemi, başaklanma gün sayısı, mumsuluk, verim unsurları ve sterilite belirlenmiştir. Tarla denemesi, 500 bitki/m² ekim sıklığı ile 5 tekrarlamalı olacak şekilde 11 genotip ile yürütülmüştür. Çalışmada bitki büyüme şekli, başaklanma gün sayısı, mumsuluk, tane verimi ve verim unsurları, kalite özellikleri incelenmiştir. Yapılan varyans analizi ve önemlilik testi sonucunda soğuk uygulamaları, ve soğuk zararı gözlemleri yönünden genotipler arasında önemli bir değişimin olduğu gözlemlenmiştir. Birinci soğuk uygulama denemesinde -5°C'de Krasunia Odes'ka ve Sarı Mustafa genotipleri hariç diğer genotipler dayanıklılık göstermiştir. -10 ve -15°C'de genotipler canlılıklarını tamamen kaybetmişlerdir. İkinci soğuk uygulama denemesinde soğuğa tolerans özelliği yönünden en iyi genotipler İsmetbey ve Refikbey, Üçüncü soğuk uygulama denemesinde ise soğuğa tolerans özelliği yönünden en iyi genotipler Sarı Mustafa ve Starlord genotipleri olmuştur. Tarla denemesinde ise bitki büyüme şekli yatık olan bitkilerin ise soğuk zararından az etkilendiği görülmektedir.
Özet (Çeviri)
The study was carried out in 5 stages. The germination experiment was set up in 3 repetitions with 11 genotypes and different temperature applications. Seedling height, root length, germination speed and germination power characteristics were determined. In the first cold application trial, cold damage measurements were determined as a criterion for cold resistance occurring during the seedling period in 11 genotypes. In the second cold application trial, 30 genotypes of Zadoks were established in the 23rd period by applying different cold applications. Cold damage measurement, vegetation temperature, chlorophyll rate, number of tillers in the plant, seedling height and stoma characteristics were examined. In the third cold application trial, 11 genotypes of Zadoks were established by applying different cold applications in the 31st period. Cold damage measurement, number of days to heading, waxiness, yield elements and sterility were determined. The field experiment was conducted with 11 genotypes in 5 replications with a planting density of 500 plants/m². In the study, plant growth pattern, number of days to heading, waxiness, grain yield and yield elements, and quality characteristics were examined. As a result of the variance analysis and significance test, it was observed that there was a significant change between genotypes in terms of cold applications and cold damage measurements. In the first cold application trial, all genotypes except Krasunia Odes'ka and Sarı Mustafa genotypes showed resistance at -5°C. At -10 and -15°C, genotypes completely lost their viability. In the second cold application trial, the best genotypes in terms of cold tolerance were İsmetbey and Refikbey, and in the third cold application trial, the best genotypes in terms of cold tolerance were Sarı Mustafa and Starlord genotypes. In the field trial, it was observed that plants with horizontal growth patterns were less affected by cold damage.
Benzer Tezler
- Sıcaklık stresinin ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) genotiplerinde çimlenme ve erken fide gelişimi üzerine etkisi
The effect of temperature stress on germination and early seedli̇ng growth of bread wheat (Triticum asetivum L.) genotypes
MÜZEYYEN AKPULAT
- Yabani gernik (Triticum dicoccoides) ve makarnalık (Triticum durum) buğdayları kullanarak sentetik ekmeklik buğday genotiplerinin sentezlenmesi
Synthesis of synthetic bread wheat genotypes using wild emmer (Triticum dicoccoides) and durum (Triticum durum) wheats
MELİKE BİÇİCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
ZiraatÇukurova ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN ÖZKAN
- Ekmeklik buğday (triticum aestivum L.) genotiplerinin yüksek sıcaklık stresine toleranslarının belirlenmesi
Determination of tolerance of bread wheat (triticum aestivum l.) genotypes to high temperature stress
NURETTİN TEMURTAŞ
Doktora
Türkçe
2025
ZiraatTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMET BAŞER
- Karadeniz bölgesi yerel buğday genotiplerinde kök çürüklüğüne (Fusarium culmorum) dayanıklı genotiplerin seçimi
Determination of root rot (Fusarium culmorum) resistant genotypes in local pure wheat genotypes of the Black Sea region
YAKUP AKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ZiraatSelçuk ÜniversitesiBitki Islahı ve Genetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEYDİ AHMET BAĞCI
DR. CEMAL ŞERMET
- Ege koşullarında yazlık ve kışlık buğdaylara fotoperiyot ve vernelizasyonun etkisi
Başlık çevirisi yok
BEYHAN AKIN