Flood risk analysis of Buyukcekmece Basin for buildings and transportation network
Büyükçekmece Havzası'nda binalar ve ulaşım ağı için sel riski analizi
- Tez No: 916964
- Danışmanlar: PROF. DR. HİMMET KARAMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Bilişim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafi Bilgi Teknolojileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 79
Özet
Taşkınlar dünyada en yaygın görülen afetlerden olup ciddi ekonomik kayıplara ve kazalara yol açmaktadırlar. özellikle son yıllarda iklim değişikliğine bağlı olarak ekstrem hava olaylarının sayısının artması taşkınların sıklığını ve şiddetini artırmaktadır. Dolayısıyla olası taşkınlar için risklerin analitik yöntemlerle tespit edilmesi ve bu bulgulara dayanılarak önlemler alınması ve adaptasyon yöntemleri geliştirilmesi büyük önem arz etmektedir. Bu çalışma ile hedeflenen hidrolojik model ve taşkın modeli kullanarak taşkın yayılım haritaları oluşturmak ve olası afetin çalışma alanındaki yol ağı ve binalar için oluşturduğu riskin, kentsel yapıya etkisinin tespit edilmesi, ölçülmesidir. Çalışma alanı olarak İstanbul İli Avrupa Yakasında yer alan Büyükçekmece Havzası belirlenmiştir. Büyükçekmece Gölünü de içine alan Büyükçekmece Havzası İstanbul'un en önemli su kaynaklarından biri olup doğal dengesinin korunması, buradaki kentleşmenin planlı bir şekilde gerçekleştirilmesi ve ihtiyaç olan alanlarda ıslah çalışmaları yapılması büyük önem arz etmektedir. İstanbulun, Türkiye'nin ana endüstri ve ekonomi merkezi olması, bunun yanı sıra nüfusu ve kentleşme oranı şehri afetlere karşı daha savunmasız hale getirmektedir. Büyükçekmece Havzası da Büyükçekmece, Çatalca, Arnavutköy ve Silivri ilçe sınırları içerisinde bulunmakta olup yoğun kentleşmenin olduğu bir bölgededir. Bunun yanı sıra, geçmişte can kaybına neden olan taşkın olayları da bölgede yaşanmıştır. İklim değişikliğinin etkisiyle aşırı yağış olaylarının sıklığının dramatik bir şekilde artması beklenmektedir, bu durum da hızlıca tedbirlerin alınmasını ve buna yönelik projelerin hayata geçirilmesini zorunlu kılmaktadır. Çalışma kapsamında mekansal verilerin toplanması, yönetimi, analizi ve haritalanması için bir dizi araç ve işlev sunan ArcGIS yazılımı ve hidrolojik modellemede kullanılan HEC-HMS programından yararlanılmıştır. HEC-HMS hidrolojik modellemede yaygınca kullanılan bir yazılım olup ArcGIS programı ile entege bir şekilde çalışabilmesi de tercih edilme sebeplerinden biri olmuştur. HEC-HMS programında taşkın simülasyonu yapılmadan önce sayısal yükseklik verisinin ön işleme adımlarının tamamlanması gerekmektedir. Söz konusu adımlar ArcGIS eklentisi olan ArcHydro ve HEC-GeoHMS ile araçları ile tamamlanmıştır. ArcHydro, ArcGIS programının ve HEC-GeoHMS, HEC-HMS programının eklentisi olarak tariflenebilir; hidrolojik analiz ve modelleme için coğrafi verilerin hazırlanması ve işlenmesine yardımcı olmaktadırlar. Bu çalışmada 50 yıl geri dönüş periyotlu ve 500 yıl geri dönüş periyotlu olmak üzere iki farklı yağış senaryosu için taşkın haritaları hazırlanmış ve analizler gerçekleştirilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre Büyükçekme Havzasında 50 yıl geri dönüş periyotlu taşkın için sele maruz kalacak toplam yol uzunluğu, 108.87 m ve 50 yıl geri dönüş periyotlu taşkın için 149.023 metredir. Bunun yanı sıra havza sınırları içerisinde yer alan binalardan 50 yıl geri dönüş periyotlu taşkın için 718 tanesinin ve xxii 500 yıl geri dönüş periyotlu taşkın için 1.370 tanesinin taşkına maruz kalması öngörülmektedir. Söz konusu sonuçların karar vericiler, şehir plancıları, ulaşım plancıları ve mühendisler için bir altlık oluşturması, karar verme süreçlerinde yol gösterici olarak kullanılması hedeflenmektedir. Özellikle havza alanlarında geçmişte de karşılaşılan taşkın olayları göz önüne alındığında, analitik analiz sonuçlarından yola çıkılarak taşkınların önlenmesi için çalışmaların hayata geçirilmesi elzemdir.
Özet (Çeviri)
Floods are one of the most common natural disasters worldwide, causing significant economic losses and accidents. In recent years, the frequency and severity of floods have increased due to climate change-induced extreme weather events. Therefore, it is crucial to identify risks associated with potential floods through analytical methods and take preventive measures and develop adaptation strategies based on these findings. The objective of this study is to create flood inundation maps using hydrological and flood models and determine the impact and risk posed by the potential disaster on the road network and buildings within the study area. The selected study area is Büyükçekmece Basin, located on the European side of Istanbul, which encompasses Büyükçekmece Lake, one of the most important water resources in Istanbul. It is essential to preserve the natural balance of the basin, ensure planned urbanization, and carry out necessary rehabilitation works in specific areas. Istanbul, being the main industrial and economic center of Turkey, along with its high population and urbanization rate, makes it more vulnerable to disasters. Büyükçekmece Basin, located within the boundaries of Büyükçekmece, Çatalca, Arnavutköy, and Silivri districts, is an area with intensive urbanization. Moreover, the region has experienced flood events in the past that have resulted in loss of life. With the expected increase in the frequency of heavy rainfall events due to climate change, taking measures and project implementation are necessary. For data collection, management, analysis, and mapping, the ArcGIS software, which provides a range of tools and functions, and the HEC-HMS program used for hydrological modeling were utilized in this study. HEC-HMS is widely used software for hydrological modeling, and its integration with ArcGIS was one of the reasons for its preference. Pre-processing steps for the digital elevation data were completed using ArcHydro and HEC-GeoHMS, which are extensions of ArcGIS and HEC-HMS, respectively. ArcHydro and HEC-GeoHMS can be described as extensions of ArcGIS and HEC-HMS, assisting in the preparation and processing of geographic data for hydrological analysis and modeling. In this study, flood maps were prepared and analyses were conducted for two different rainfall scenarios: 50-year return period and 500-year return period. According to the results, the total road length exposed to floods for the 50-year return period in Büyükçekmece Basin is 108.87 meters, and for the 500-year return period, it is 149.023 meters. Additionally, it is estimated that 718 buildings within the basin boundaries will be affected by floods for the 50-year return period, and 1,370 buildings for the 500-year return period. These results aim to provide decision-makers, urban planners, transportation planners, and engineers with valuable information and guidance in the decision-making process. xix Particularly considering past flood events in the basin areas, it is essential to implement measures to prevent floods based on analytical analysis results.
Benzer Tezler
- Source-pathway-receptor-consequence conceptual model for flooding and tsunami at the Ayamama river and coastal area
Ayamama nehri ve kıyı alanında tsunami ve nehir taşkını için kaynak-yol-alıcı-sonuç kavramsal modeli uygulaması
İLKER ÇOBAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
İnşaat MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLİZAR ÖZYURT TARAKCIOĞLU
- İstanbul'un çeperinde gıdayı müşterekleştirmek
Commoning of food on the peripheries of İstanbul
BURCU UYANIK TAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık, Planlama ve Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EDA YÜCESOY
- Assessing the impacts of urban land use/land cover change on soil ecosystem services
Kentsel arazi kullanımı/arazi örtüsü değişiminin toprak ekosistem servisleri üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi
MELTEM DELİBAŞ
Doktora
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AZİME TEZER
- Van gölü'ne dökülen derelerin taşkın risk analizi
Flood risk analysis of streams flowing into van lake
ERDİ TANIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
İnşaat MühendisliğiDicle Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RECEP ÇELİK
- CBS ve uzaktan algılama yöntemleriyle Kâğıthane deresinin (İstanbul)taşkın risk analizi
Flood risk analysis of Kagithane (İstanbul) river by using gis and remote sensing
DEMET TEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
CoğrafyaFatih ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET KARABURUN