Yaşlı bireylerde MIND diyetine uyum ile diyet inflamatuar indeksi ve beslenme durumu arasındaki ilişki
The relationship between adherence to MIND diet and dietary inflammatory index and nutritional status in older adults
- Tez No: 917539
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DİLEK ONGAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Geriatri, Nutrition and Dietetics, Geriatrics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yaşlı Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 156
Özet
Amaç: Bu çalışmanın amacı; toplumda yaşayan yaşlı bireylerde Nörodejeneratif Gecikme için Akdeniz-DASH Müdahalesi (MIND) diyetine uyum düzeyini belirlemek, MIND diyetine uyum düzeyi ile diyet inflamatuvar indeksi (Dİİ) ve beslenme durumu arasındaki ilişkiyi araştırmaktır. Gereç-Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipteki bu araştırma, İzmir Menemen 1 No'lu Aile Sağlığı Merkezi'ne Ekim 2023-Ocak 2024 tarihleri arasında herhangi bir nedenle ayaktan başvuran ve araştırmaya dahil edilme kriterlerini karşılayan 65 yaş ve üzeri gönüllü 313 yaşlı birey ile yürütülmüştür. Araştırmanın verileri elde edilirken;“Yaşlı Tanıma Formu”,“Hastalık-Sağlık Bilgisi Formu”, beslenme durumunu taramak için“Mini Nutrisyonel Değerlendirme Testi-Kısa Form (MNA-SF)”, MIND diyetine uyum düzeyini belirlemek için“MIND Diyeti Puanlama Formu”uygulanmış, 3 Günlük Bireysel Besin Tüketim Kaydı ve antropometrik ölçümler alınmıştır. Diyet İnflamatuvar İndeksi, 3 günlük besin tüketim kaydı kullanılarak hesaplanmış, Dİİ değerleri kartillere ayrılarak değerlendirilmiştir. Verilerin analizinde Mann-Whitney U testi, Kruskal-Wallis testi, Fisher Exact test, Pearson Exact Ki-kare test, Spearman korelasyon analizi kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmaya 65 yaş ve üzeri 127 erkek (%40,6) ve 186 kadın (%59,4) birey katılmış olup, bireylerin yaş ortalaması 69,30±4,74 yıldır. Beden Kütle İndeksi (BKİ)'ne göre vücut ağırlığı durumu ve bel çevresine göre metabolik komplikasyon riski açısından kadın ve erkekler arasında istatistiksel olarak önemli fark bulunmuştur. Kadınların (toplam %52,1'inde BKİ ≥30 kg/m2) erkeklere göre daha fazla şişman/aşırı şişman kategorisinde (p≤0,001) ve daha yüksek riskli (%90,9) (p≤0,001) olduğu saptanmıştır. Bel/kalça oranına göre MIND diyetine uyumu düşük yaşlı bireylerin daha fazla abdominal şişman kategorisinde (%94,1) olduğu saptanmıştır (p=0,038). Kadınlarda ve erkeklerde normal nütrisyonel duruma sahip yaşlı bireyler çoğunluğu oluşturmaktadır. Bireylerin MIND diyetine uyum medyan puanı kadınlarda ve erkeklerde 8 olarak hesaplanmıştır. MIND diyetine uyumu düşük olan bireylerin, uyumu yüksek olanlara göre eğitim düzeylerinin daha düşük olduğu saptanmıştır (p=0,001). MIND diyetine uyumu yüksek ve düşük yaşlı bireylerin enerji, makro besin ögeleri, A, E, B12 vitaminleri ile selenyum, kalsiyum alım miktarları benzerdir (p>0.05). MIND diyetine uyumu yüksek olan yaşlı bireylerin yağ, çoklu doymamış yağ, alfa linolenik asit, linoleik asitten sağlanan enerji alımları ve lif, B1, B2, B6, C vitaminleri, folat, magnezyum, çinko, demir, fosfor, kalsiyum gereksinmesini karşılama oranları daha yüksek bulunmuştur (p0,05), MIND ve Dİİ puanları arasında negatif yönde korelasyon olduğu belirlenmiştir (p≤0,001). Sonuç: MIND diyetine daha yüksek uyum düzeyi, yaşlı bireylerin diyetinin inflamatuvar indeksinin daha düşük olmasında etkili olabilir. MIND diyetinin yüksek puanlarının, düşük Dİİ skorlarıyla ilişkilendirilmesi diyetin antiinflamatuvar özelliklerini destekler niteliktedir. MIND diyeti, yaşlılarda inflamasyonla ilişkili hastalıkların önlenmesi ve/veya yavaşlatılmasını sağlayarak genel sağlık ve inflammaging üzerinde olumlu etkiler yaratabilir. MIND diyetinin diyet inflamatuvar indeksi ve beslenme durumu ile ilişkisinin gücünü belirlemek açısından daha fazla sayıda, uzun süreli ve diyet müdahalesi çalışmalarına ihtiyaç vardır.
Özet (Çeviri)
Aim: The purpose of this study is to determine the level of adherence to the Mediterranean-DASH Intervention for Neurodegenerative Delay (MIND) diet among older adults and to investigate the relationship between the level of adherence to the MIND diet and dietary inflammatory index (DII) and nutritional status. Materials-Method: This descriptive and cross-sectional study was conducted with 313 older adults aged 65 years and older who volunteered and met the criteria for inclusion in the study and applied to İzmir Menemen Family Health Center for any reason between October 2023 and January 2024. Data collection was conducted using the“Older Adult Identification Form”,“Health-Disease Information Form”,“Mini Nutritional Assessment Test-Short Form (MNA-SF)”to assess nutritional status, and the“MIND Diet Scoring Form”to determine adherence to the MIND diet, along with a 3-Day Dietary Record and anthropometric measurements. The Dietary Inflammatory Index was calculated using the 3-day dietary record and DII values were evaluated by categorizing them into quartiles. The Mann-Whitney U test, Kruskal-Wallis test, Fisher Exact test, Pearson Exact Chi-square test, and Spearman correlation analysis were used for data analysis. Results: A total of 127 males (40.6%) and 186 females (59.4%) aged 65 years and over participated in the study, with a mean age of 69.30±4.74 years. There were statistically significant differences between men and women regarding body weight status according to Body Mass Index (BMI) and metabolic complication risk according to the waist circumference. It was found that a larger proportion of women (52.1% in total with a BMI ≥30 kg/m²) were classified as overweight/obese compared to men (p≤0.001), and they were at a higher risk (90.9%) (p≤0.001). Older adults not adhering to the MIND diet were found to have a higher percentage of abdominal obesity (94.1%) according to waist-to-hip ratio (p=0.038). A majority of men and women had a normal nutritional status. The median score for adherence to the MIND diet was calculated as 8 for both women and men. It was determined that individuals having low adherence to the MIND diet had a lower education level compared to those who had high adherence (p=0.001). Energy, macronutrients, vitamins A, E, B12, and selenium, and calcium intake levels were similar among older adults with high and low adherence to the MIND diet (p>0.05). Older adults who adhered highly to the MIND diet had higher intake levels of energy from fats, polyunsaturated fats, alpha-linolenic acid, and linoleic acid, as well as higher rates of meeting the requirements for fiber, vitamins B1, B2, B6, C, folate, magnesium, zinc, iron, phosphorus, and calcium (p0.05), a negative correlation was established between the MIND and DII scores (p≤0.001). Conclusion: Higher levels of adherence to the MIND diet may be effective in lowering the dietary inflammatory index of older adults. The association of higher scores on the MIND diet with lower DII scores supports the diet's antiinflammatory properties. The MIND diet may have positive effects on overall health and may help prevent and/or slow diseases associated with inflammation in the older adults. To determine the strength of the relationship between the MIND diet, dietary inflammatory index, and nutritional status, there is a need for a greater number of studies, with longer durations and dietary interventions.
Benzer Tezler
- Yaşlı bireylerde MIND diyetine uyum ile bilişsel fonksiyonların ilişkisinin değerlendirilmesi: Kırıkkale ili örneği
Evaluation of the relationship between compliance with the MIND diet and cognitive functions in elderly individuals: The example of Kırıkkale province
ESRA SÜLÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikAnkara ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASLI UÇAR
- Yaşlı bireylerde MIND diyetine uyumun bilişsel işlev, kırılganlık ve fiziksel aktivite düzeyi üzerine etkisi
The effect of compliance with the MIND diet on cognitive function, frailty and physical activity level in elderly
HİLAL ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2022
Beslenme ve DiyetetikErciyes ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HABİBE ŞAHİN
- Yaşlı parkinson hastalarında mınd diyetine uyum, diyet antioksidan yükünün kognitif fonksiyon ve bazı biyokimyasal parametreler ile ilişkisi
Association of adherence to mind diet, dietary antioxidant capacity on cognitive function and some biochemical parameters in elderly with parkinson's disease
ÖZGE ESGİN
Doktora
Türkçe
2023
Beslenme ve DiyetetikAnkara ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ÖZFER ÖZÇELİK
- Yaşlı bireylerde ayakkabı uygunluğunun fonksiyonel performans düzeyine ve dengeye etkisinin araştırılması
Invastigating the effects of footwear suitability on functional performance level and balance in elderly
TUBA KAPLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Fizyoterapi ve RehabilitasyonHasan Kalyoncu ÜniversitesiFizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEZBAN BAYRAMLAR
- Türkiye'deki artan resmi ve özel yaşlı bakım merkezi ve huzur evlerinin incelenmesi: Sivas ili örneği
Investigation of increasing official and private elderly care centers and pension houses in Turkey: The case of Sivas
DİLEK DIVRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Kamu YönetimiNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLENT KARA