Echoes in the dark: Gothic elements and female abjection in Iris Murdoch's novels
Karanlıktaki yankılar: Iris Murdoch'un romanlarında gotik unsurlar ve kadın abjeksiyonu
- Tez No: 917633
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖNDER ÇETİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İngiliz Dili ve Edebiyatı, English Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Gotik edebiyatı, İğrençlik, Julia Kristeva, Iris Murdoch, Abjection, Julia Kristeva, Gothic literature, Iris Murdoch
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İngiliz Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 130
Özet
Bu tezde, yüzyıllar boyunca felsefi tartışmalar ve edebi analizlerde önemli bir yer tutan özne ile nesne arasındaki diyalektik, çeşitli ikilikler olarak evrilmiş; erkek-kadın, öz-diğer ve doğa- kültür gibi ayrımlar incelenmiştir. Geleneksel olarak ataerkil toplumda nesneleştirilen kadınların rolleri, feminist eleştiri ile yeniden değerlendirilmiş, bu eleştiri disiplinlerarası bir perspektifle, özellikle psikolojiyle, kadın rollerini yeniden yorumlamıştır. Freud ve Jacques Lacan'ın psikanalitik teorilerinden esinlenerek, Fransız feminist düşüncesi, özellikle Julia Kristeva'nın çalışmaları, kadın kimliği ve yaratıcılığı üzerine olan söylemleri zenginleştirmiştir. Kristeva'nın The Powers of Horror: An Essay on Abjection eseri, Lacan'ın sembolik ve imgesel gibi kavramları üzerine kurularak, özne oluşumu sürecini derinlemesine analiz eder. Kristeva, özne oluşumunda kendinden atılan 'tiksinti' kavramını sunarak, ataerkil yapıları sadece bozmakla kalmayıp, aynı zamanda temelden sarsabileceğini ortaya koymuştur. Edebiyatta tiksinti, gotik geleneğiyle sıkı sıkıya bağlantılıdır; bu gelenek, tiksinti tarafından tetiklenen korku ve iğrenme duygularını keşfetmeyi amaçlar. Bu çalışma, Iris Murdoch'un The Flight from the Enchanter, The Unicorn ve The Time of Angels romanlarında betimlenen tiksintiye maruz kalan kadın karakterleri incelemeyi hedeflemektedir. Bu metinler, gotik unsurları kullanarak, kadınların ataerkil egemenlik altındaki toplumsal marjinalleşme ve dışlanmalarını gözler önüne sermektedir. The Flight from the Enchanter'da Rosa Keepe'in iş yerindeki dışlanması ve Lukasiewicz kardeşler tarafından cinsel sömürüye uğraması, Mischa Fox'un baskıcı bakışı altında onun abject durumunu vurgular. Ancak Rosa, 'Artemis' dergisinin mülkiyetini kazanarak cinsiyet beklentilerini altüst etmiş ve kadın anlatısını erkek egemenliğinden sembolik olarak kurtarmıştır. The Unicorn'da, Hannah Crean-Smith, kocası Peter Crean-Smith tarafından Gaze Kalesi'nde hapsedilmiştir; Peter, ataerkil saldırganlıkla kendi homoseksüelliğini gizlemektedir. Ne yazık ki, Hannah'ın romanın sonunda gerçekleştirdiği intihar, bu tür baskıcı yapıların ölümcül sonuçlarını yansıtır; zira o, abject durumundan kaçamamıştır. The Time of Angels'da ise Elizabeth Fisher, babası Carel Fisher tarafından, yozlaşmış bir papazın elinde, rektörlükte ensest bir ilişki içinde tutsak edilmiştir. Elizabeth'in kurtuluşu, kız kardeşi Muriel'in müdahalesiyle sağlanmış, bu da onun abjeksiyondan özerkliğe geçiş yolculuğunu işaret etmiştir. Bu romanları detaylı bir şekilde inceleyerek, bu çalışma sadece gotik öğelerin kadın abjeksiyonunu nasıl çerçevelediğini değil, aynı zamanda Murdoch'un romanlarının ataerkil toplum tarafından belirlenen baskıcı parametreleri nasıl eleştirdiği ve meydan okuduğu üzerine derinlemesine bir bakış sunacaktır. Kristeva'nın abjeksiyon teorisi aracılığıyla, bu kadın karakterler toplumsal normlar içinde kimlik oluşumu, direniş ve özgürlük arasındaki karmaşık etkileşimi göstermektedir. Bu analiz, Murdoch'un eserlerindeki feminist eleştirinin ve kadın özgürlüğünün altını çizerken, kadınların sesinin edebiyat aracılığıyla nasıl güçlendirildiğini de ortaya koyacaktır.
Özet (Çeviri)
Throughout the centuries, the dialectic between subject and object has occupied a central place in philosophical discourse and literary analysis, evolving into various dichotomies such as male versus female, self versus other, and nature versus culture. Feminist criticism has been instrumental in re-evaluating women's roles within these binary structures, traditionally positioned as objects within a patriarchal society. This critique extends beyond identifying systemic suppression; it actively reinterprets women's roles by engaging with interdisciplinary perspectives, including psychology. Inspired by the psychoanalytic theories of Freud and Jacques Lacan, French feminist thought, particularly the works of Julia Kristeva, has significantly enriched the discourse on female identity and creative expression. Kristeva's seminal work, The Powers of Horror: An Essay on Abjection, draws heavily on Lacanian concepts like the symbolic and the imaginary, to unpack the process of subject formation. Kristeva introduces 'abjection' as the expelled from the self in the quest for identity — a concept that not only disrupts but also threatens to undermine patriarchal constructs. In the literary realm, abjection aligns closely with the Gothic tradition, which thrives on the exploration of horror and disgust, the very emotions abjection evokes. This thesis aims to analyze the portrayal of abject female characters in Iris Murdoch's novels The Flight from the Enchanter, The Unicorn, and The Time of Angels. These texts use Gothic elements to highlight the societal marginalization and exclusion faced by women under patriarchal dominion. In The Flight from the Enchanter, Rosa Keepe's exclusion from the workplace and sexual exploitation by the Lukasiewicz brothers, under the oppressive gaze of Mischa Fox, underscores her abject status. Yet, Rosa subverts these gendered expectations by securing the ownership of the magazine 'Artemis', symbolically rescuing female narrative from male dominance. The Unicorn presents Hannah Crean-Smith as imprisoned within Gaze Castle by her husband, Peter Crean-Smith, who conceals his homosexuality through overt patriarchal aggression. Tragically, Hannah's suicide at the novel's end is a profound commentary on the fatal consequences of such oppressive structures, as she fails to escape her abject condition. Meanwhile, The Time of Angels depicts Elizabeth Fisher as a victim trapped in the rectory's incestuous and claustrophobic confines, enforced by her father, Carel Fisher—a corrupt priest. Her eventual emancipation, facilitated by her sister Muriel's intervention, illustrates her journey from abjection to autonomy. By focusing on these narratives, this study will not only delve into the intricate ways through which Gothic elements frame female abjection but also reflect on how Murdoch's novels critique and challenge the oppressive parameters set by patriarchal society. Through the lens of Kristeva's abjection, these female characters exemplify the complex interplay of identity formation, resistance, and liberation within the constraints of societal norms.
Benzer Tezler
- The order of the differently-abled: A biopolitical and evolutionary analysis of Martin McDonagh's plays
Farklı-yetililerin düzeni: Martin McDonagh'ın oyunlarının evrimsel ve biyopolitik incelemesi
FATMA KARAASLAN ÖZGÜ
Doktora
İngilizce
2023
Batı Dilleri ve EdebiyatıEge Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEVİN KOYUNCU
- Göç edebiyatı bağlamında Ali Kafkasyalı'nın edebi eserlerinde Güney Kafkasya'dan Türkiye'ye göçlerin yansımaları
Reflections of migration from the South Caucasus to Turkey in the works of Ali Kafkasyali in the context of migration literature
DUYGU ÇAKIR
Doktora
Türkçe
2025
Türk Dili ve EdebiyatıArdahan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞUREDDİN MEMMEDLİ
- Mimar Sinan Camilerinden Şemsi Ahmet Paşa Camii (Üsküdar) ile T.C. Diyanet İşleri Başkanlığı Tip 3 Camii'nin akustik açıdan karşılaştırılması
The acoustical comparison of Şemsi Ahmet Paşa Mosque from the Architect Sinan Mosques and T.C. Presidency of Religious Affairs Type 3 Mosque
ALİ KAYGISIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVTAP YILMAZ
- Taksim Meydanı, Talimhane ve Ayazpaşada Art Deco uslubunu yansıtan yapılar
Başlık çevirisi yok
IŞIN GÜLBAHAR
- Macar Türkolojisinin Türklük fikrine katkısı (1870-1945)
The contribution of the Hungarian Turkology to the Turkish suggestion (1870-1945)
ALEV DURAN