Geri Dön

İstanbul'da elektronik dans müziğinin (EDM) heterotopik mekân kurmadaki rolü

The Role of electronic dance music (EDM) in construction of heterotopic space in İstanbul

PDF İndir

  1. Tez No: 917921
  2. Yazar: ALANUR İKLİM ÖZERGÜN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. EVRİM HİKMET ÖĞÜT
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Müzik, Music
  6. Anahtar Kelimeler: Elektronik müzik, Elektronik dans müzik, scene, queer, heterotopya, queer heterotopya, görünürlük, Electronic music, Electronic dance music, scene, queer, heterotopia, queer heterotopia, visibility
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Müzikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Genel Müzikoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 95

Özet

Dünya genelinde olduğu gibi İstanbul'da da elektronik dans müzik (EDM) gün geçtikçe daha fazla dikkat çekmekte ve geniş kitleler tarafından takip edilmektedir. Bununla birlikte İstanbul EDM scene'i açısından oldukça geniştir. Bu scene içerisinde DJ'leri, mekân işletmecilerini, dinleyicileri barındırmaktadır. Bu tez, İstanbul'da elektronik dans müziğinin queer topluluklar için heterotopik mekânlar yaratmadaki rolünü inceleyen, elektronik dans müzik, toplumsal cinsiyet ve mekânsal kuramların kesişiminde yer alan bir çalışmadır. Çalışmada, scene, queer, queer teori, görünürlük, heterotopya ve queer heterotopya gibi temel kavramlar ele alınarak, EDM'in İstanbul'daki gelişimi ve toplumsal, kültürel bağlamı detaylandırılmaktadır. Çalışmanın iki amacı vardır. İlki, İstanbul'daki elektronik dans müziği scene'inin özellikle LGBTİ+ bireyler için alternatif sosyal alanlar ve görünürlük sağlama işlevini nasıl yerine getirdiğini araştırmak ikincisi ise elektronik dans müzik ve LGBTİ+ hareketi arasında bir bağ olup olmadığına bakmaktır. Çalışmada, EDM scene'i içindeki ideolojik yapılar, sosyal dinamikler, müzik üretimi ve performans mekânları incelenmektedir. Çalışma, bu scene'in sürekli bir değişim ve dalgalanma içinde olduğunu göz önünde bulundurarak, dinamik yapısını ortaya koymayı hedeflemektedir. Çalışmanın ilk bölümünde, teorik çerçeve olarak kullanılan kavramlar tanıtılmakta ve queer teori ile heterotopya kuramı üzerine yapılan literatür taramaları sunulmaktadır. Bu bağlamda, queer bireylerin toplumsal cinsiyet normlarına ve heteronormatif mekânlara karşı geliştirdiği direniş biçimleri ve heterotopik mekânlar yaratma süreçleri ilerleyen bölümlerde ele alınmaktadır. Heterotopya kavramı, Michel Foucault'nun mekânsal kuramı üzerinden tartışılmakta ve bu kavramın, alternatif toplumsal mekânların nasıl yaratıldığına dair bir analiz çerçevesi sunduğu savunulmaktadır. Tezde ayrıca, queer heterotopyanın özellikle LGBTİ+ bireyler için ne anlama geldiği ve bu mekânların queer topluluklar açısından neden önemli olduğu da incelenmektedir. İkinci bölümde, elektronik müziğin tarihsel gelişimi ve EDM'in küresel bağlamda nasıl ortaya çıktığı ele alınmaktadır. EDM'in alt türleri ve müzikal pratikleri tanıtıldıktan sonra, İstanbul'daki elektronik dans müziği scene'i ve bu müzik türünün şehre girişi üzerine durulmaktadır. 1990'lı yıllardan itibaren İstanbul'da gelişmeye başlayan EDM scene'inin, özellikle politik ve sosyal dinamiklerle nasıl iç içe geçtiği ve bu müzik türünün, LGBTİ+ bireyler için bir direniş aracı olarak nasıl işlev gördüğü açıklanmaktadır. Çalışmanın ilerleyen kısımlarında, Türkiye'deki LGBTİ+ hareketinin tarihsel gelişimi ve bu hareketin İstanbul'daki elektronik dans müziği scene'i ile kurduğu ilişki detaylı bir şekilde ele alınmaktadır. Elektronik dans müziği scene'i, LGBTİ+ bireyler için yalnızca bir eğlence alanı değil, aynı zamanda marjinalleştirilmiş kimliklerin görünürlük kazandığı ve ifade bulduğu bir direniş mekânı olarak da [ÖS 2:57, 28.11.2024] İklim: değerlendirilmektedir. Türkiye'deki LGBTİ+ hareketinin tarihi, toplumsal baskılara karşı bu türden mekânların nasıl heterotopik alanlar sunduğu ile ilişkilendirilmiştir. Çalışmanın son bölümünde, İstanbul'daki elektronik dans müzik scene'inde aktif olarak yer alan DJ'ler, işletmeciler ve diğer aktörlerle yapılan görüşmelerin analizlerine yer verilmektedir. Bu görüşmeler, elektronik dans müzik scene'inin iç dinamiklerini, aktörlerin kişisel deneyimlerini ve LGBTİ+ toplulukları ile olan ilişkilerini anlamak açısından veriler sunmaktadır. Görüşmecilerin deneyimleri, tezin teorik çerçevesini destekleyen ve somut örneklerle zenginleştiren bilgiler sağlamaktadır. 2022-2024 yılları arasında gerçekleşen araştırmada yüz yüze ve dijital etnografi tekniklerinden yararlanılmıştır. Gece Kulübü, bar gibi mekânlarda ve Kadıköy, Beyoğlu'ndaki belirli sokaklarda gözlemler, yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. EDM'in heterotopik mekân kurmadaki rolüne ve EDM ile LGBTİ+ hareketi arasında bir bağ olup olmadığına dair farklı bulgulara rastlanmıştır. Çalışma Türkiye'de bu alandaki mecvut sınırlı literatüre katkı sunmayı ve LGBTİ+ hareketinin görünürlülüğünü arttırmayı umut etmektedir.

Özet (Çeviri)

Electronic dance music (EDM) has been gaining increasing attention worldwide, including in Istanbul, where the EDM scene has expanded significantly, attracting a wide audience. The Istanbul EDM scene comprises DJs, venue operators, and a broad spectrum of listeners, making it a diverse and vibrant cultural domain. This thesis examines the role of EDM in creating heterotopic spaces for queer communities in Istanbul, positioned at the intersection of electronic dance music, gender, and spatial theories. The study focuses on fundamental concepts such as scene, queer, queer theory, visibility, heterotopia, and queer heterotopia to provide a detailed exploration of EDM's development and socio-cultural context in Istanbul. The research has two primary objectives: first, to investigate how the Istanbul EDM scene functions as an alternative social space and visibility platform for LGBTI+ individuals; second, to explore the possible connection between electronic dance music and the LGBTI+ movement. Within this framework, the ideological structures, social dynamics, music production, and performance venues within the EDM scene are analyzed. The study aims to reveal the dynamic and ever-changing nature of this scene. The first section of the thesis introduces the theoretical framework, presenting a comprehensive review of the literature on queer theory and heterotopia. It addresses the ways in which queer individuals challenge societal gender norms and heteronormative spaces by developing forms of resistance and creating heterotopic spaces. Michel Foucault's concept of heterotopia is central to this discussion, offering a lens through which to analyze the creation of alternative social spaces. The thesis also examines what queer heterotopia means specifically for LGBTI+ individuals and why these spaces are essential for queer communities. In the second section, the historical development of electronic music is discussed, followed by an analysis of the emergence of EDM in a global context. After introducing the sub-genres and musical practices of EDM, the focus shifts to Istanbul's electronic dance music scene and how this music genre entered the city. The thesis traces the evolution of the EDM scene in Istanbul from the 1990s, examining how it intertwined with political and social dynamics, and how EDM has functioned as a form of resistance for LGBTI+ individuals.The later sections of the thesis delve into the historical development of the LGBTI+ movement in Turkey and its relationship with the electronic dance music scene in Istanbul. In this context, the thesis positions the EDM scene not only as a space for entertainment but also as a site of visibility and expression for marginalized identities. The history of the LGBTI+ movement in Turkey is related to the creation of heterotopic spaces, where such venues offer resistance to social pressures and serve as refuges for queer individuals. The final section presents the analysis of interviews conducted with DJs, venue operators, and other actors who are actively involved in the Istanbul EDM scene.These interviews provide insight into the internal dynamics of the EDM scene, the personal experiences of its participants, and their interactions with the LGBTI+ community. The interviewees' experiences offer concrete examples that enrich the theoretical framework of the thesis. The research, conducted between 2022 and 2024, utilized both face-to-face and digital ethnographic methods. Structured interviews and observations were carried out in nightclubs, bars, and specific streets in the Kadıköy and Beyoğlu districts of Istanbul. The findings reveal various aspects of EDM's role in constructing heterotopic spaces and explore the potential links between EDM and the LGBTI+ movement. This thesis seeks to contribute to the limited existing literature on this topic in Turkey and aims to enhance the visibility of the LGBTI+ movement.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    933913

    Elektronik müzik aracılığıyla kimlik ve topluluk oluşumu ve mekânın (Yeniden) üretimi: İstanbul EDM sahnesinin aktörleri ve pratikleri

    Başlık çevirisi yok

    ZEHRA DERYA KOÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    İletişim BilimleriGalatasaray Üniversitesi

    Medya Ve İletişim Çalışmaları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CEMİL YILDIZCAN

  2. Tez No

    839066

    Dub techno as orphic experience: Auditory aesthetics, spatiality, and sound

    Dub techno müziğin orfik deneyim olarak irdelenmesi: Sessel estetik, mekânsallık ve sound

    BAHADIRHAN KOÇER

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Müzikİstanbul Teknik Üniversitesi

    Müzikoloji ve Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OZAN BAYSAL

  3. Tez No

    570099

    Musics of Harşit valley, Northeastern Turkey

    Harşit vadisi müzikleri, Kuzeydoğu Türkiye

    MUSTAFA KEMAL ÖZKUL

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Müzikİstanbul Teknik Üniversitesi

    Müzik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EMİNE ŞİRİN ÖZGÜN TANIR

  4. Tez No

    481321

    Yaşam alanlarındaki ses yapılarının bedenle olan ilişkisi

    The relationship between sound structures of ambient noise and human body

    MELİKE AY BARTIN

    Sanatta Yeterlik

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Sahne Sanatları Ana Sanat Dalı

    DOÇ. TUĞÇE TUNA

  5. Tez No

    801816

    Commodification of club cultures and DJ's creative and cultural labour: Istanbul as Türkiye's nightlife capital

    Kulüp kültürleri ve DJ'in yaratıcı ve kültürel emeğinin metalaşması: Türkiye'nin gece hayatı merkezi olarak İstanbul

    ŞEVVAL DOLANBAY

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    SosyolojiGalatasaray Üniversitesi

    Radyo-Televizyon ve Sinema Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CEREN SÖZERİ ÖZDAL

Geri Dön